|
(Paul Gubbins, eld. Edistudio kaj
ILEI — detalaj indikoj: IPR 4/94 p. 16.) "Se lernonto ne simpatias stud-materialon,
tuj kreigxas neforigebla baro inter studento kaj studotajxo... kaj la Esperanto prezentita
inter la kovriloj de multaj lernolibroj, kiom ajn valoraj kaj altkvalitaj,
ofte ne instigas al praktika, plenkreskula lingvo-uzado."
Jen tre sagxaj vortoj de Paul Gubbins en la antauxparolo al Kunvojagxu,
pri kiu li aldonas: "Gxi ne estas
lernolibro por auxtodidaktoj, cxar grava — eble la plej grava — parto
de cxiu cxapitro konsistigas rol-ludadon, kiu siavice implicas kuneston
de almenaux unu kroma persono, cxu
instruisto, cxu alia lernanto. Tiel, duope, triope, estigxas konversacioj,
sin-esprimado, memfido je praktika uzado de Esperanto. " Oni do ne miru, ke temas pri internacia,
pri sennacia lernolibro, sen klarigoj en ajna nacia lingvo. Evidente,
kiel pri cxiaj metodoj, plej
gravas gvidado fare de bona instruisto (kiom da samideanoj lernis
la lingvon malgraux la bonvolo de fusxa instruemulo!), sed tre helpas
bona instruilo, cxefe en la komenco. Miaopinie Gubbins trafis la celon,
kiun li starigis al si. Ne hazarde tio okazas en Britujo, kie dum la lastaj
jaroj tre aktivas grupo da interesaj homoj kiel i.a. Tim Carr, Krys Ungar,
Edmund Grimley-Evans kaj Paul Gubbins mem, profesia lingvo-instruisto,
konata kiel jxurnalisto al la legantoj de MONATO, kaj al tiuj de LBE kaj
FONTO kiel barlastonisma teatremulo. Rilate la libron, unue menciindas
la tre klara kaj alloga grafika aspekto. Due, la amaso da tre utilaj ekzercoj,
same skribaj kiel paroligaj, por plena aktivigo de la lernita materialo
(estus des pli bone, se oni povus trovi la solvojn librofine). Trie, fortan
aplauxdon meritas la t.n. legajxoj, kiel El la agendo de s-ro Brauxn, diversaj
leteroj, veterprognozo, vivresumo (ne biografieto sed ja curriculum vitae; kiu proponas
pli precizan terminon?), mendilo, aligxilo, recenzo pri kasedo de la rokgrupo
Persone, kuirrecepto, turismaj
informoj pri Antverpeno aux informa teksto pri Amnestio Internacia. Temas pri materialo
reala, ne inventita, sed adaptita al la bezonoj de la kurso. Komencas cxiun cxapitron dialogo
aux konversacio, kie jam prezentigxas la traktota temo. Ofte aperas aktualaj
problemoj, ekologiaj, sociaj aux politikaj (kiel la ekzerco B sur p. I37).
Sekve aktualas ankaux multaj vortoj, kiel tekstredaktilo (p. 9), acida pluvo (p. 197), forcejo-efiko (p.168), fridujo (p.175) aux perestrojko (p. l 84). La kvin lastaj
cxapitroj ne plu enkondukas gramatik-erojn, sed invitas al pli profunda
esplorado de la lingvo. Tial, troveblas en ili tekstoj suficxe komplikaj,
sed fakte tute normalaj, kiel tiu sur p. 158: "Gxuste. Do jen, en skizita formo, via
letero: formulu gxin lauxplacxe kaj enposxtigu gxin antaux la kvina...
Mi supozas, ke mi estus povinta telefoni al s-ro Sosximoto, cxar tiel
li estus ricevinta la inviton pli frue... sed letero pli konvenas por
invito, cxu ne?" Parenteze, sxajnas al mi, ke Gubbins tre lerte interplektis
la etosojn kaj mediojn esperantan kaj britan. Mi apenaux trovis dubajn punktojn.
Mi dubas pri la uzado en lernolibro de la vorto komputoro (anst. komputilo, pli simpla kaj facila,
kaj pli uzata!) aux de alies
sen ajna klarigo. Temas ne pri beletro, sed pri lernilo, kaj jen tial
mi aplauxdas la uzadon de la fundamenta -ujo por landnomoj (anti-ujistoj
ne grumblu: -io debutas sur
p.181). Igas min dubeti la senco de dum sur p.164, kaj al la klarigo
pri -et- kaj -eg- (p. 219) mi aldonus verban
ekzemplon (ekzemple per pluvi aux ridi). Vere gxenis min nur la manko
(sentebla speciale en la 18-a cxapitro) de la oftega verbo farti, cenzurita probable tial,
ke al anglaj oreloj gxi pensigas pri furzado. Temas cxiel ajn pri neglekteblaj
detaloj, kiuj neniom deprenas de la granda valoro de cxi lernolibro. . Finas la libron du interesaj aldonoj:
Gramatiko — superrigardo (reference
al la apartaj cxapitroj) kaj Enkonduko de novaj eroj per Esperanto.
Nu, kvankam mi ne provis uzi gxin en kurso, mi certas, ke persono atinginta
la finon de Kunvojagxu nepre havos bonegan bazon
por plena enlingvigxo.
Georgo Kamacxo |