PMEGGramatiko / E-vortecaj vortetoj / E-vortecaj vortetoj tempaj /

14.2.6. Ĵus

Ĵus = “antaŭ tre mallonga tempo, antaŭ momento”:

Ĵus ĉiam montras tempon pli fruan, pasintan, antaŭan. Ĵus do ĉiam aperu kun IS-verbo, INT-participo aŭ IT-participo, eventuale kun US-verbo aŭ U-verbo (kiuj estas sentempaj).

Kelkaj uzas ĵus en la signifo “precize en la nuna momento, precize en tiu momento”. Tio estas eraro. Ĵus ĉiam almontras la pasintecon, momenton antaŭan. Ne eblas diri: *Li ĵus venas.* Necesas diri: Li ĝuste nun (precize nun, ekzakte nun...) venas. Iuj uzas ĵus en la signifo “precize, ĝuste” eĉ kiam tute ne temas pri tempo. Ankaŭ tio estas eraro. Ĵus ĉiam estas tempa vorteto. Ne eblas diri: *Mi havas ĵus tiom da mono, kiom mi bezonas.* Necesas diri: Mi havas precize (ĝuste, ekzakte...) tiom da mono... Ne diru: *Li loĝas ĵus apud la stacidomo.* Sed: Li loĝas tuj/ĝuste apud la stacidomo. Eĉ ĉe Zamenhof oni trovas eraran uzon de ĵus: *Kial ni devas ĵus nun paroli pri li.*[BV.10] = ...ĝuste nun... La frazo estas en tre frua traduko el la Germana, kie la sama vorto signifas kaj ĵus kaj ĝuste.

Vidu ankaŭ baldaŭ, kaj tuj.

Vortfarado «

Ĵusa = “ĵus okazinta”: La ĵusa okazaĵo tre ŝokis min.


Dosierdato: 6 Novembro 2005 (07:11:57 GMT)