Ekzistas dek tri nombraj vortetoj:
Aliajn nombrojn oni esprimas per kombinado de la nombraj vortetoj. Oni diras unue kiom da miloj estas, poste kiom da centoj, poste kiom da dekoj, kaj fine kiom da unuoj. La dekoj kaj la centoj tiam kunskribiĝas (kaj elparoliĝas) kiel po unu vorto, dum ĉio alia disskribiĝas (kaj elparoliĝas kiel apartaj vortoj):
post dek | dekoj | centoj | miloj | pliaj kombinoj | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
11 | dek unu | 10 | dek | 100 | cent | 1000 | mil | 21 | dudek unu |
12 | dek du | 20 | dudek | 200 | ducent | 2000 | du mil | 22 | dudek du |
13 | dek tri | 30 | tridek | 300 | tricent | 3000 | tri mil | 23 | dudek tri |
14 | dek kvar | 40 | kvardek | 400 | kvarcent | 4000 | kvar mil | 24 | dudek kvar |
15 | dek kvin | 50 | kvindek | 500 | kvincent | 5000 | kvin mil | 31 | tridek unu |
16 | dek ses | 60 | sesdek | 600 | sescent | 6000 | ses mil | 32 | tridek du |
17 | dek sep | 70 | sepdek | 700 | sepcent | 7000 | sep mil | 33 | tridek tri |
18 | dek ok | 80 | okdek | 800 | okcent | 8000 | ok mil | 101 | cent unu |
19 | dek naŭ | 90 | naŭdek | 900 | naŭcent | 9000 | naŭ mil | 110 | cent dek |
10000 | dek mil | 111 | cent dek unu | ||||||
11000 | dek unu mil | 432 | kvarcent tridek du | ||||||
12000 | dek du mil | 1001 | mil unu | ||||||
13000 | dek tri mil | 1011 | mil dek unu | ||||||
20000 | dudek mil | 1111 | mil cent dek unu | ||||||
30000 | tridek mil | 1234 | mil ducent tridek kvar | ||||||
42000 | kvardek du mil | 2678 | du mil sescent sepdek ok | ||||||
999000 | naŭcent naŭdek naŭ mil | 7777 | sep mil sepcent sepdek sep | ||||||
88888 | okdek ok mil okcent okdek ok | ||||||||
999999 | naŭcent naŭdek naŭ mil naŭcent naŭdek naŭ |
Noto: Oni ne diras *unudek* aŭ *unucent*, sed nur dek kaj cent. Oni povus eble diri unu mil, sed normale oni diras simple mil.
Noto: La sona simileco inter ses kaj sep povas iafoje esti iom ĝena. Iuj tial uzas en ekz. telefonado sis° anstataŭ ses. Aliaj uzas samcele sepen anstataŭ sep. Eble tio estas imitinda en tiaj situacioj, kiam pro bruo aŭ simile oni bezonas eviti miskomprenojn. Oni tamen memoru, ke ankoraŭ malmultaj konas sis° kaj sepen.
Dekoj kaj centoj kunmetiĝas al unu vorto: dudek, tridek, ducent, tricent k.t.p. Ĉio alia estu skribata kiel apartaj vortoj, ankaŭ miloj. Multaj pensas, ke la regulo estas: "Kunskribu multiplikojn, disskribu adiciojn." La Fundamenta regulo estas tamen alia, kaj pli simpla. Oni sekvu la Fundamentajn regulon kaj ekzemplojn.
Dekoj kaj centoj ricevas same kiel aliaj vortoj akcenton je la antaŭlasta vokalo: dUdek, trIdek, dUcent, trIcent. Ĉio alia estas elparolata kiel apartaj vortoj: dEk dU, dEk trI, cEnt dU, cEnt trI, cEnt dEk dU, dU mIl, trI mIl, dU mIl dEk dU.
Tiu ĉi simpla regulo, kiu troviĝas en la Fundamento, estas ofte miskomprenata. Oni erare kunskribas tro multe. Ne skribu: *dekdu*, *dektri*, *centdu*, *centtri*, sed: dek du, dek tri, cent du, cent tri. Nek skribu: *dumil*, *trimil*, *dekdumil*, *dudekdumil*, sed: du mil, tri mil, dek du mil, dudek du mil. Ankaŭ estus eraro uzi dividostrekojn, kie devas esti spacetoj, ĉar tio, kio estas skribita kun dividostreko estas unu vorto. Tion, kion oni elparolas kiel apartajn vortojn, oni ne skribu kiel unu vorton. Ne skribu do *cent-tridek-du*, sed cent tridek du, ĉar neniu elparolas *cent-tridEk-du*.
Noto: Eĉ ĉe Zamenhof oni trovas multege da erare skribitaj nombrovortoj. Eble iuj el tiuj eraroj vere estis faritaj de tiuj, kiuj kompostis liajn tekstojn.)
La kialo, ke oni ne kunskribu milojn, estas, ke antaŭ mil povas stari ĉio ajn de du ĝis naŭ mil naŭcent naŭdek naŭ, do ankaŭ plurvortaĵoj. Antaŭ dek kaj cent povas aperi nur du ĝis naŭ. Se oni kunskribus ankaŭ milojn, oni devus skribi ekz. *tricenttridektrimil* (333000), kio estus tre maloportuna. La ĝusta skribo: tricent tridek tri mil estas pli klara. Kompreneble en la praktiko oni preskaŭ ĉiam skribas tiel altajn nombrojn per ciferoj.
En la elparolado preskaŭ ĉiuj obeas al la Fundamenta regulo akcentante tute ĝuste, kaj kompreneble oni devas skribi same kiel oni elparolas.
Se el tiaj ĉi bazaj nombraj esprimoj oni kreas vortkunmetojn, ekz. O-finaĵajn nombrovortojn aŭ A-finaĵajn nombrovortojn, oni tamen povas aŭ devas kunskribi, eventuale kun dividostrekoj.
Nul origine estis O-vorto: nulo (nomo de la cifero 0). Sed oni delonge uzas ĝin ankaŭ kiel nombran vorteton sen finaĵo, ekz.: 0,5 = nul komo kvin (aŭ nulo komo kvin). Tia uzo de nul estas eĉ oficialigita (Aktoj de la Akademio II, p. 13).