tradukoj:
be ca cs de en es fr pl pt ru tp
*ekzist/i
*ekzisti
(ntr)
-
Reale kaj fakte esti:
mi pensas, do mi ekzistas;
homoj ne ĉiam ekzistis;
socio ne povus ekzisti sen leĝoj;
tiu monumento ne ekzistas plu;
ne ekzistas honoro sen laboro
[1];
nia societo ne vivas, ĝi nur ekzistas
(t.e. ĝi nur
vegetas,
oni ne povas diri pri ĝia stato ion pli interesan).
Rim.:
Inter „esti1
“ kaj „ekzisti“ ne eblas indiki
klaran sencan diferencon; tamen „esti“ havas la funkciojn
de helpverbo, kiujn „ekzisti“ ricevas nur per
misuzo. Aliflanke, en la frazo
tiu lando longe ekzistis sen skribita konstitucio
„ekzistis“ aperas kiel plensenca verbo, sinonima
kun „vivis“; dum en
tiu lando longe estis sen skribita konstitucio
„estis“ helpverbe enkondukas staton
(kia estis la lando? ‐ senkonstitucia).
La tradicia formo de la Hamleta demando:
Ĉu esti aŭ ne esti?
estas escepto sankciita de la tradicio; pli konvenan uzon por
„esti“ prezentus la demando:
Ĉu esti aŭ ŝajni?
(t.e. ĉu esti ia pli gravas ol ŝajni tia?)
[S. Pokrovskij]
ekzistado
- 1.
-
Stato de tio, kio ekzistas:
ni ricevis la ekzistadon de niaj
gepatroj;
nei la ekzistadon de komploto.
- 2.
-
Vivo de l' homo:
esti sen rimedoj por ekzistado;
malglora ekzistado;
akiri ekzistadon por si kaj por la familioZ;
treni sian senesperan ekzistadonZ.
ekzistismo, ekzistadismo
-
Doktrino, laŭ kiu la homo, kies ekzisto estas
komence preskaŭ nur metafizika, kreas sin mem per la elekto
inter la diversaj eblaj agoj kaj per la plenumado de tiuj agoj:
por tiu skolo, ekzisto antaŭas esencon;
liaj poemoj montras idearojn de ekzistisma literaturo
[2].
ekzistencialismo
ekzistaĵoZ
- 1.
-
Estaĵo:
ĉiu viva ekzistaĵo
[3].
- 2.
-
Estulo, vivulo.
ekzistorajto
- 1.
-
La rajto ekzisti:
tiuj derviŝoj kaj aliaj ne plu havas laŭleĝan
ekzistorajton en Turkio;
pri la ekzistorajto de homaro, kiu naskis ŝtatestrojn kiel
Hitler
[4]
- 2.
- ekzistokialo
la ekzistorajto de Esperanto estas ĝuste tio, ke ĝi
ebligas kontakton kaj interkompreniĝon inter homoj
diverslandaj kaj diverslingvaj
[5].
ekzistokialo, ekzistotialo
-
Celo praviganta ekziston de iu afero, socia fenomeno ktp:
aperis burokratia aparato, dominita jam de la komenco de
subtenantoj de Jozefo Stalin, kies ekzistokialo estis la
montrado de la neceso defendi la atingojn de la revolucio
kontraŭ atakoj de klasmalamikaj elementoj
[6]
servi la homaron estu la ekzistotialo tiom de la individua
vivo kiom de la socia organizado
[7].
tradukoj
anglaj
~i:
exist.
belorusaj
~i:
існаваць;
~ado:
існаваньне;
~ismo, :
экзыстэнцыялізм;
~aĵo:
істота
(жывая)
;
~orajto 1.:
права на
існаваньне;
~okialo, ~otialo:
падстава
для
існаваньня.
ĉeĥaj
~i:
existovat.
francaj
~i:
exister, avoir (il y a);
~ado:
existence;
~ismo, :
existentialisme;
~aĵo:
créature, être.
germanaj
~i:
existieren, geben , sein;
~ado:
Dasein, Existenz;
~aĵo:
Wesen, Geschöpf.
hispanaj
~i:
existir;
~ado:
existencia;
~ismo, :
existencialismo.
katalunaj
~i:
existir;
~ado:
existència;
~ismo, :
existencialisme;
~aĵo:
ésser, ésser viu;
~orajto:
dret a existir, dret d'existència;
~okialo, ~otialo:
raó de ser (d'ésser).
polaj
~i:
istnieć;
~ado 1.:
istnienie;
~ado 2.:
istnienie;
~ismo, :
egzystencjalizm;
~aĵo:
istnienie;
~orajto 1.:
prawo do istnienia;
~okialo, ~otialo:
powód istnienia, przyczyna istnienia.
portugalaj
~i:
existir, haver (impessoal);
~ado:
existência;
~ismo, :
existencialismo.
rusaj
~i:
существовать
;
~ado:
существование;
~ismo, :
экзистенциализм;
~aĵo:
существо;
~orajto 1.:
право на
существование;
~okialo, ~otialo:
разумное
основание.
tokiponaj
~i:
lon.
fontoj
1.
L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta2.
A. Banhatti:
Diras Tuka, [vidita en 2007-03]3.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 9:164.
M. Evlogieva: Bunta abundo, Monato5.
W. Auld: Mitoj kaj faktoj pri Esperanto, Nova Esperanta Krestomatio, 1991, p. 266.6.
P. Zięba: Enkonduko en la analizon de la bolŝevisma formacio
, LEA/G-MAGAZINO, n-ro 28 (4:1999)7.
Mesaĝo de la Universala Domo de Justeco,
Bahaa Monda Centro, La 23an de januaro 1995
[^Revo]
[ekzist.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.26 2011/12/11 20:10:17 ]