tradukoj:
be de en fr he hu nl ru tr vo
*kiel
*kiel
- 1.
-
Ekkria kaj demanda adverbo, signifanta „kiamaniere?
kiagrade?“:
ha, kiel bele!
[1];
kiel bela ŝi estas!;
kiel vi fartas?;
kiel la virino estas nomata?
[2].
- 2.
-
Konjunkcio signifanta „sammaniere al, sammaniere ol,
samgrade ol, en tia maniero kia, kompare al, same je“ kaj
enkondukanta komparon:
barakti kiel fiŝo ekster la akvo
[3];
la popoloj interproksimiĝos kiel unu familioZ;
kiel ponardo en mi penetras ĉiu vortoZ;
la estro estas por siaj soldatoj kiel bona
patroZ;
ni staras unu apud alia ne kiel fremduloj,
sed kiel fratojZ;
li estas kiel ekzilitaZ;
ili fariĝos kiel tute ne ekzistintajZ;
ŝi kuris kiel rabiaZ;
ni sentas nin kiel samgentanojZ;
la estrino de la nacioj fariĝis kiel vidvinoZ;
kiel esperantistojn tiu ĉi batalado ne povas vin
tuŝiZ;
elekti la lingvon francan aŭ anglan, kiel pli vastigitajn
en la mondoZ;
senti sin tute kiel hejme;
li komprenas predikon kiel bovo muzikon
[4].
- 3.
-
Identiga konjunkcio signifanta „este“,
„estante“, „en sia funkcio de“ ktp:
„Mi elektis lin kiel prezidanto“ signifas:
„mi elektis lin, ĉar mi estas prezidanto“, aŭ
„mi elektis lin, kvazaŭ mi estus prezidanto“ aŭ
„mi elektis lin en tia maniero, en kia prezidanto
elektas“
[5];
„Ŝi estus bona por mi kiel edzino!“ li pensis
[6];
kiel urbestro de la ĉi-tiea urbo mi havas la
devon zorgi pri tio, ke al la traveturantoj kaj al
ĉiuj noblaj homoj estu nenia premado
[7];
proponi sin kiel servistinonZ;
li propagandis kiel unua tiujn ideojnZ;
kiel rekompencon li petis nur glason da vino;
tiu ĉi terura ekzemplo servu al vi kiel instruo;
ni rigardis tion kiel nian devon.
- 4.
-
Nerekte ekkria, demanda aŭ duba konjunkcio kun signifo de
maniero
aŭ grado:
terure, kiel mi volas manĝiZ;
ŝi faris tion por vidi, kiel granda estos la ĝentileco
de tiu knabinoZ;
antaŭ ol mi transiros al la klarigo de tio, kiel mi
solvis la problemonZ;
kiel ajn (kvankam tre) malfacila
estas nia
tasko,
ni persistos;
kiel ajn (eĉ se tre) malmulte vi pagos,
mi estos kontenta;
kiel ajn ĉiu el niaj aŭskultantoj rilatas al tiu
aŭ alia
formo de lingvo internacia, ni dubas, ĉu troviĝos inter
ili eĉ unu, kiu dubus la utilecon mem de tia
lingvoZ;
kiel ajn la afero estos, en ĉiu okazo li devos ja
...iZ;
kiel ajn eksterordinare teruraj ŝajnis iaj epizodoj,
ili ne povis egali la abomenecon de tio ĉi;
venu kiel eble plej baldaŭ (tiel baldaŭ kiel estos
eble);
mi deziras ĉapelon kiel eble plej malpezan.
- 5.
-
Korelativa konjunkcio respondanta al tiel, tia, tiom:
mi estas tiel forta (aŭ: same forta) kiel vi;
mi obeos tiel, kiel mi promesis;
ni ne estas tiel naivaj, kiel pensas pri
ni kelkaj personojZ;
li kuris (tiel), kiel rapide li povis;
tiel baldaŭ, kiel ili nur povasZ;
tio estas ja pli profita, tiel por ilia gloro, kiel por
ilia poŝoZ;
neniam oni vidis tian malfeliĉan sorton, kiel
miaZ;
mi ĝojas, ke vi havas tian saman opinion, kiel
miZ;
la uzado de la artikolo estas tia sama, kiel en
la aliaj lingvojZ;
li meritas havi tiajn filojn, kiel vi estasZ;
li havas tiom same da talento kaj kapablo, kiel
miZ.
Rim. 1:
Ĉar post kiel la verbo estas ofte subkomprenata,
oni iam hezitas pri la kazo de la sekvanta substantivo. Por
forigi
ĉiun dubon, oni nur restarigu la subkomprenatan ideon:
mi elektis lin
kiel prezidanto (ĉar mi estas prezidanto; la
prezidanto
estas la sama persono kiel la subjekto);
mi elektis lin
kiel prezidanton (por fari el li prezidanton; la
prezidanto
estas la sama persono kiel la komplemento);
mi faros vian idaron kiel polvo de la teroZ
(tiel multenombra kiel estas).
Rim. 2:
Se oni volas akcenti, ke la eco montrita de la komparo estas
neefektiva, oni uzu prefere kvazaŭ:
ni akceptis lin
kiel reĝon (ĉar li estas efektive reĝo);
ni akceptis lin kvazaŭ reĝon
(kvankam li ne estis efektive reĝo).
kiela
(malofte) (emfaze)
- kia
antaŭ ĉio demandu, kielaj Danoj loĝas en Parizo,
de kia specoZ.
kiele
(emfaze)
- kiel 1
kiele vi pereis, vi, loĝata de maristoj, glora urbo
[8].
kielo
-
Metodo aŭ maniero, per kiu oni faras ion.
malkiel
-
En alia maniero ol:
la ... opinio, ke viroj sentas kaj kondutas
malkiel
virinoj
[9].
samkiel
-
En sama maniero kiel:
samkiel la provincaj dialektoj estas neniigitaj
...,
same okazos pri la naciaj lingvoj
[10].
kiel se
-
Simile al la okazo ke:
estis al ŝi kiel se ŝi paŝus sur akrajn
tranĉilojnZ;
li eksaltis, kiel se oni lin pikus.
kvazaŭ1
estkiel
- kiel3
li faris ĉi tion estkiel patro
(en sia funkcio de la patro);
ŝi respektis lin estkiel sian patron
(ĉar li estis tiu);
ni rigardis tion estkiel nian devon
(t.e. „ni rigardis tion nia devo“,
ne „ni rigardis tion kvazaŭ nian devon“).
Rim.:
PIV kaj PAG proponas por tiu senco strangan vorton
estiel, kiun tamen ne
eblas rigardi kunmetaĵo aŭ derivaĵo (ĉar ĝia senco ne estas
regule derivebla el EST kaj IEL ― „iel“ ja neniam
rolas estkiel konjunkcio, kaj la adverbo „este“
egale malkonvenas pro la sama kaŭzo). Malfacilas kompreni,
kial
PIV kaj PAG ne konsideris tute regulan kunmeton „estkiel“,
tute regulan kaj analogian al la bone atestita
samkiel.
[Sergio Pokrovskij]
tradukoj
anglaj
mal~:
unlike.
belorusaj
~:
як;
~a:
які, які ж;
~e:
як, як жа.
francaj
~:
comment, comme, de quelle façon, de la façon que, de quelle manière, de la manière que, que;
~a:
quel, quelle sorte de;
~e:
comment, de quelle façon, de quelle manière;
~o:
façon, truc (procédé);
mal~:
à la différence de, au rebours de;
sam~:
à l'instar de, de même que, tout comme;
~ se:
comme si.
~ ajn:
de quelque façon que, de quelque manière que, aussi... que.
germanaj
~:
wie.
hebreaj
~:
איך, כיצד, כמה, כ-, כמו, כפי ש-, ככל ש-.
hungaraj
~ 1.:
hogyan;
~ 2.:
mint;
~ 4.:
hogyan, mennyire;
~ 5.:
mint;
~a:
milyen, mifajta, miféle;
~e:
mi módon.
nederlandaj
~:
hoe.
rusaj
~:
как;
~a:
какой, какой же;
~e:
как, как же;
mal~:
в отличие от, в
противоположность;
sam~:
так же, как;
~ se:
как если бы.
turkaj
~:
neden, niçin, nasıl;
~o:
biçim, hal, tarz, tavır, görünüş;
sam~:
aynı, tıpkı;
~ se:
sanki.
volapukaj
~ 1.:
kibid;
~ 2.:
äslik;
~:
äs.
fontoj
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 162.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, sambuka virineto3.
L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta4.
L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta5.
L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Respondo 7a, La Revuo, 1907, februaro6.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Persista stana
soldato7.
N.V. Gogol, tr. Zamenhof: La revizoro, 2:88.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 26:179.
Christian Declerck: Aŭdace honesta romano (Eli Urbanová, Hetajro
dancas), Monato, jaro 1996a, numero 4a, p. 24a10.
E. Lanti: Vortoj de k-do Lanti, Neŭtralismo ― Neŭtraluloj
[^Revo]
[kiel.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.22 2009/08/25 16:33:11 ]