tradukoj: be ca cs de en es fr hu it nl pt ru sv tr

*ŝtat/o [1]

*ŝtatoTEZ

POL Politika formo de organizita socio kun propra teritorio kaj registaro: Frederiko la Dua multe pligrandigis ne nur la teritorion kaj la potencon de la prusa regno kontraŭ la aliaj regnoj, sed ankaŭ la povon de la prusa ŝtato kontraŭ la prusaj regnanoj;
Rim.: kontraste al regno, ŝtato ofte implicas rilaton al siaj ŝtatanoj, kaj ne nepre estas sendependa.

ŝtataTEZ

Apartenanta al la ŝtato, administrata de la ŝtato, rilata al la ŝtato.

ŝtatanoTEZ

Ano de ŝtato: ne ĉiu ŝtatano estas plenrajta civitano. SIN:regato

ŝtatismoTEZ

EKON Emo multigi la administrajn kaj ekonomiajn taskojn plenumotajn de la ŝtata organizaĵo. ANT:liberalismo

ŝtatisto

POL Ŝtatreganto, precipa aŭ iu el la precipaj estroj de ŝtato: prezidanto, ĉefministro...: vi estas samtempe ŝtatisto kaj budha sacerdoto. Ĉu vi opinias, ke religio kaj ŝtato devas kaj povas esti institucie kunligitaj? [2].

alŝtatigoTEZ

POL Transmeto de io el privata en ŝtatan posedon aŭ administradon. ANT:deŝtatigo

bufroŝtato

POL Ŝtato kuŝanta inter pli grandaj ŝtatoj, evitanta malamikaĵojn inter ili: tiam, Belgio estis fondata kiel bufroŝtato inter la batalemaj najbaraj landoj: Nederlando, Germanio kaj Francio [3].

deŝtatigoTEZ

POL Rezigno fare de ŝtato posedi aŭ administri ion: deŝtatigo de la Eklezio. ANT:alŝtatigo

interŝtataTEZ

Rilata al pluraj ŝtatoj, al iliaj rilatoj: la stranga fremdulo pli koncernas la juglandan heredrajton ol la interŝtatan pacon [4]; distingu inter simpla „kontrakto“ (interkonsento pri konkrete plenumeblaj aŭ plenumendaj aferoj) kaj „traktato“ (interŝtata interkonsento); ekzemple la „Traktato de Maastricht“. [5].

membroŝtatoTEZ

POL Ŝtato, kiu anas en internacia organizaĵo: post atribuo de la patento, necesas traduko al la oficialaj lingvoj de la membro-ŝtatoj en kiuj la patento estu valida. [6].

subŝtatoTEZ

POL Membra ŝtato en federa ŝtato.

tradukoj

anglaj

~o: state; inter~a: international.

belorusaj

~o: дзяржава, краіна; ~a: дзяржаўны; ~ano: грамадзянін, падданы; ~ismo: этатызм; al~igo: нацыяналізацыя, адзяржаўленьне; de~igo: дэнацыяналізацыя, разьдзяржаўленьне, прыватызацыя; inter~a: міждзяржаўны, міжнародны; membro~o: дзяржава-ўдзельніца, краіна-ўдзельніца; sub~o: штат.

ĉeĥaj

~o: stát.

francaj

~o: État; ~a: étatique, nationale (étatique); ~ano: citoyen, ressortissant; ~ismo: étatisme; ~isto: homme d'État; al~igo: nationalisation; bufro~o: État tampon; de~igo: privatisation; inter~a: international; membro~o: État membre (d'une organisation); sub~o: État (d'une fédération).

germanaj

~o: Staat; ~a: staatlich; ~ano: Staatsbürger; ~ismo: Etatismus; al~igo: Verstaatlichung; de~igo: Privatisierung; inter~a: zwischenstaatlich, international.

hispanaj

~o: estado; ~a: estatal; al~igo: nacionalización; de~igo: privatización.

hungaraj

~o: állam; ~a: állami, állam-; ~ano: állampolgár; ~ismo: etatizmus; al~igo: államosít; de~igo: magánosítás, privatizálás; inter~a: államközi; membro~o: tagállam; sub~o: szövetségi állam. de~igo de la Eklezio: az állam és az egyház szétválasztása.

italaj

~o: stato (pol.); ~a: statale; ~ano: cittadino (di stato); ~ismo: statalismo; al~igo: nazionalizzazione; bufro~o: stato cuscinetto; de~igo: privatizzazione (di beni dello stato); inter~a: sovranazionale, internazionale; sub~o: stato (di confederazione).

katalunaj

~o: estat; ~a: estatal; ~ano: ciutadà, súbdit; ~ismo: estatisme; ~isto: estadista; al~igo: estatització; bufro~o: estat coixí; de~igo: privatitzar; inter~a: interestatal, internacional; membro~o: estat membre; sub~o: estat federat. de~igo de la Eklezio: desamortització de l'església.

nederlandaj

~o: staat; ~a: staats-; ~ano: staatsburger, burger; al~igo: nationalisatie; de~igo: denationalisatie; inter~a: internationaal; membro~o: lidstaat.

portugalaj

~o: estado.

rusaj

~o: государство; ~a: государственный; ~ano: подданный, гражданин; ~ismo: этатизм; al~igo: национализация, огосударствление; bufro~o: буферное государство; de~igo: денационализация, разгосударствление; inter~a: межгосударственный, международный; membro~o: страна-участница, государство-член; sub~o: штат. de~igo de la Eklezio: отделение церкви от государства.

svedaj

~o: stat; ~a: statlig.

turkaj

~o: devlet.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. D. Pilić, S. Dalmacija: Intervjuo: Profesoro Samdhong Rinpoche, Partio transpartio Radikala, 2004-11-06
3. L. Van de Velde: La lingvoproblemo en Belgio kaj en la Eŭropa Unio, 1997-08-10
4. G. Macaoidh: La paco ne facile subteniĝas, Monato, 2000-01
5. S. Maul: Inter-Monato, 2000-01
6. R. Rotsaert: Eŭropa Patent-Organizaĵo, Monato, 2000-11

[^Revo] [sxtat.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.28 2011/12/05 17:10:11 ]