PMEG

De rilate al participo

Aktiva participo «

Cxe aktiva participo kun A-finajxo aux E-finajxo (...anta, ...inta, ...onta, ...ante, ...inte, ...onte), de-esprimo havas la samajn signifojn kiel cxe verbo:

  • Ni estis vojagxantaj de lando al lando. = ...vojagxis de lando al lando.

  • Rugxigxinte de honto sxi forkuris. = Post kiam sxi rugxigxis de honto...

  • Ne parolu al li antaux ol li estos trankviligxinta de la sxoko. = ...antaux ol li trankviligxos de la sxoko.

Aktivaj participoj kun O-finajxo (...anto, ...into, ...onto) montras personon (iafoje ajxon), kiu faras, faris aux faros agon. Cxe tiaj vortoj de-esprimo cxiam montras la sencan objekton de la ago:

  • Venu, ni atendas vin, Savonto de la mondo.[FE.22] La savanto savos la mondon. De montras objekton.

  • La konfesantoj de unu religio estas samreligianoj.[FE.37] Ili konfesas unu (saman) religion.

  • Cxiuj logxantoj de regno estas regnanoj.[FE.37] Ili logxas la regnon.

Pasiva participo «

Rilate al pasiva participo (...ata, ...ita, ...ate, ...ote, ...ato, k.t.p.), de cxiam montras sencan subjekton, aganton:

  • Sxi estas amata de cxiuj.[FG] Cxiuj amas sxin.

  • Tiu cxi komercajxo estas cxiam volonte acxetata de mi.[FE.25] Mi acxetas la komercajxon.

  • La surtuto estas acxetita de mi, sekve gxi apartenas al mi.[FE.25] Mi acxetis la surtuton.

  • La sxuldoj de mia filo ne estos pagataj de mi.[FE.25] Mi ne pagos la sxuldojn.

  • Li staras kvazaux frapita de fulmo.[Rt.92] Sxajnis, kvazaux fulmo frapis lin.

  • La montoj estis kovritaj de negxo.[FA1.136] Negxo kovris la montojn.

  • Ili estas konatoj de mi. Ili estas personoj, kiujn mi konas.

Oni ankaux povas uzi fare de, se oni volas tre klare montri, ke temas pri aganto: La infano estis forprenita fare de la patrino. Laux Fundamenta regulo la rolmontrilo por aganto en pasivo estas de. Malklareco do principe ne povas estigxi. Se oni volas uzi alisignifan de-esprimon cxe pasiva participo, oni normale devas tion montri klare per disde, for de, ekde aux simile: La infano estis forprenita disde la patrino. Oni forprenis gxin de la patrino. Iafoje oni povas uzi al en cxi tiaj okazoj.


Cxefpagxo | Enhavo | Det. enhavo | Indekso | Menuo |  | Antauxa | Sekva