tradukoj:
be ca de en es fr hu it pl pt ru
3cirkul/i [1]
cirkuli
(ntr)
-
Travojadi ian spacon
aŭ vojreton, konstante iri en ĝi de loko al loko:
vintre en la domo varmega akvo cirkulas en la tuboj
por teni la komfortan temperaturon en la ĉambroj;
vi ripetis denove, Evelino, unu el la komunuzaj
frazoj, kiuj cirkulas en la mondo
[2];
kaj la kanto cirkulis tra la tuta lando
[3].
- a)
-
Daŭre, rondire, cikle moviĝi (kutime pri io likva,
gasa,
nenombreble masa ‐ aŭ ara, kolektiva, amasa):
la sango cirkulas de la koro al la koro tra la pulmoj;
tamen en ĉi tiu atomo, en ĉi tiu matematika
punkto,
cirkulas la sango, laboras la cerbo, deziras ion
[4].
- b)
-
Esti ade interŝanĝata aŭ pasigata de unu
persono al alia en
amaso, kolektivo, socio:
mono, varoj cirkulas;
sendube Hungario pagus grandan sumon por akiri la
restantajn servicerojn, kiuj verŝajne ankoraŭ
cirkulas
en la nigra merkato
[5].
- c)
-
Amase moviĝi tien kaj reen:
homoj kaj veturiloj cirkulas en la urbo.
Rim.:
La subjekto de cirkuli normale estas nenombrebla aŭ
kolektiva nomo, tial la moviĝo „tien kaj reen“
povas koncerni diversajn objektojn: unu objekto moviĝas
„tien“, alia „reen“ ‐ kaj kvankam
ĉi el
ili moviĝas en sia unu direkto, la tuta amaso entenas
movojn
diverscelajn.
Tiun nunancon perdis lingvoj latinidaj, kaj tial PIV2
donas evitindan ekzemplon de franca polica ĵargono, kiu
sonas komike erara ekster la latinidlingva tradicio:
estas malpermesite staradi: cirkulu!
Adresite al unuopa pasanto tio devus signifi, laŭ la
propra
difino de PIV2, „Movu vin tien kaj reen!“ ‐ dum la
normala maniero esprimi la intencatan sencon estus:
estas malpermesite stari ĉi tie:
pasu!
[S. Pokrovskij]
ĉirkaŭiri
3
cirkulado
-
La moviĝado de io cirkulanta:
cirkulado de sango,
sangocirkulado;
pli grave estas ke ĝi ludas ŝlosilan rolon por
reguligi la cirkuladon de akvo surtera kaj subtera
[6];
cirkulado de narkotaĵoj kaj aidoso estas
publika higiena kaj grava socia problemoj en Ĉinio
[7].
trafikoencirkuligi
(tr)
-
Validigi por cirkulado kiel interŝanĝebla
valoraĵo:
aŭstra poŝto jam encirkuligis poŝtmarke foton
de turfalko
[8].
sangocirkulado
-
Kontinua moviĝo de la sango en organismo per la angioj:
en la kapo estas 80 procentoj de la korpa varmo,
ĉar la sangocirkulado ne malpliiĝas en la cerbo
eĉ
dum plej granda malvarmo
[9].
tradukoj
anglaj
~i:
circulate;
~ado:
circulation;
sango~ado:
blood circulation.
~ado de narkotaĵoj:
drug traffic.
belorusaj
~i:
цыркуляваць, абарачацца;
~ado:
цыркуляцыя, абарачэньне.
francaj
~i:
avoir cours (monnaie...), circuler;
~ado:
circulation;
en~igi:
mettre en circulation;
sango~ado:
circulation sanguine.
germanaj
~i:
zirkulieren;
~ado:
Zirkulation.
hispanaj
~i:
circular;
~ado:
circulación.
hungaraj
~i:
kering, cirkulál, közlekedik;
~ado:
keringés, cirkuláció, közlekedés.
italaj
~i:
circolare;
~ado:
circolazione;
en~igi:
mettere in circolazione, emettere (econ.);
sango~ado:
circolazione sanguigna.
katalunaj
~i:
circular;
~ado:
circulació;
en~igi:
posar en circulació;
sango~ado:
circulació sanguínia.
~ado de narkotaĵoj:
narcotràfic.
polaj
~i a:
cyrkulować, krążyć;
~i b:
obiegać (o towarach,
pieniądzach), krążyć;
~i c:
krążyć;
~ado:
cyrkulacja, krążenie, obieg;
en~igi:
wprowadzać w obieg, puszczać w obieg;
sango~ado:
krążenie krwi.
portugalaj
~i:
circular;
~ado:
circulação.
rusaj
~i a:
циркулировать, обращаться;
~i b:
циркулировать, находиться в
обращении (о
деньгах);
~i c:
участвовать
в дорожном
движении, прохаживаться;
~ado:
циркуляция, обращение, движение;
sango~ado:
кровообращение.
~ado de narkotaĵoj:
наркотрафик, торговля
наркотиками.
fontoj
1.
E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto2.
Eliza Orzeszkowa, trad. L. L. Zamenhof: Marta3.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Knabino, kiu paŝis sur panon4.
I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, ĉapitro
21a.5.
K. Juhász: Servico de SevsoMonato6.
Zuo Yan:
Mediprotektado de marĉo Lalu, 20047.
-:
Ĉinio komencis projekton..., 20068.
Pola Radio:
Trarigardo de la Esperanto Gazetaro, 2007-05-089.
Saliko: Rezisti la froston, Monato, jaro 2002a
[^Revo]
[cirkul.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.20 2011/12/06 11:10:20 ]