tradukoj: be cs de en es fr hu it pl pt ro ru sk sv

^*ĉes/i

^*ĉesi

Ne esti plu, ne agi plu, ne daŭri plu, interrompiĝi: la infano ne ĉesas petoli [1]; la bruo ĉesis por unu momento [2]; li ĉesis paroli, esperi^Z, labori^Z; kia bruo! ĉesu, mi petas; ĉesu honori min per tiu titolo^Z; venos la tempo, kiam la homoj ĉesos esti lupoj unuj kontraŭ aliaj^Z; tiam ili ĉesis paroli pri reformoj^Z; aliaj formoj ĉesas esti uzataj^Z; ne ĉesi kun siaj demandoj^Z. finiĝi, halti.
Rim.: La verbo estas netransitiva, se la subjekto estas la afero, kiu finiĝas. Se la subjekto estas la persono, kiu haltigas ion, tiam eblus konsideri la verbon transitiva, sed ĝia objekto povas esti nur infinitivo. Oni ja diras „ĉesu labori“, sed ne „ĉesu la laboron“. La ŝajna malkoheraĵo solviĝas, se oni konsideras, ke la verbo „ĉesi“ ĉiam interpretiĝas per „interrompiĝi“ kaj ke la komplementa infinitivo estas adjekto kun la senco „koncerne...“: „interrompiĝu koncerne la laboron“.

ĉesigi

Fari, ke io ĉesu, ke iu ĉesu agi; interrompi, fini: la instruisto ĉesigis la kurson; la laboristo ĉesigis sian laboron^Z; la vento ĉesigis la pluvon; oni petas la kongresanojn, ke ili ĉesigu la babiladon; ne ĉesigi siajn demandojn^Z; tiam la uzado de tiu vorto estos absolute ĉesigita^Z. estingi, fini, haltigi, rompi, sufoki

ĉesiĝi

Komenci ĉesi, iom post iom ĉesi: ĉesiĝis la pluvo [3].

senĉesa

Daŭre, konstante, neinterrompita: senĉesa pluvo, senĉese babiladi.

pafĉesigo [4]

Batalhaltigo, aranĝo per kiu intermilitantaj landoj aŭ interbatalantaj homoj haltigas interbataladon.