tradukoj:
cs de en fr grc hu it nl pl ru
1katolik/a
katolika
- 1.
-
Konforma al la tuto de la kristanismo:
ni kredas je unu sankta katolika kaj apostola
eklezio.
Rim. 1:
Tiusence tiu adjektivo aperas en la oficiala nomo de
diversaj kristanaj eklezioj:
la rusa ortodokse katolika eklezio,
ktp. Ekleziologie la vortoj katolika
1 kaj
ortodoksa estas
do sinonimoj. Tial oni egalsence povas diri ke
la arianismajn imperiestrojn sekvis imperiestroj katolikaj
aŭ
la arianismajn imperiestrojn sekvis imperiestroj
ortodoksaj.
Rim. 2:
„Konforma al la tuto“ estas interpretata diversmaniere.
La romkatolikoj plej ofte aplikas „la tuton“ al la
kredantaro ― kiel kredon ĉiaman, ĉiean,
ĉiesan (quod semper, quod ubique, quod ad omnibus
creditum est, Vincento de Lerino, 434).
Laŭ la orienta kristanismo „la tuto“ aŭ
„la universala
“ ĉi tie koncernas plurajn aspektojn:
unue, malloka kaj kuna;
due, doktrine integra, sen deprenoj aŭ aldonoj;
trie, universale adaptita al la bezonoj de ĉiaj homoj;
kvare, morale kaj spirite perfekta
(s-ta Cirilo de Jerusalemo, 348).
- 2.
-
romkatolika
la papo kaj la rumana patriarko faris du apartajn diservojn en
la rumana ĉefurbo – katolikan kaj ortodoksan[1];
la kontraŭreformacia katolika eklezio[2];
hodiaŭ Irlando estas malpli rigore katolika lando kaj
malpli homogena socio[3].
Rim.:
La Roma eklezio pretendas esti la katolika eklezio,
tial nomi ĝin simple katolika estas tiom malĝentile
rilate al la aliaj sampretendaj konfesioj, kiel estas aldoni la
limigan rom- rilate al ĝi mem.
katoliko
-
Ano de la romkatolika konfesio:
bedaŭrinde, la romkatolika eklezio ne profitis de
ĉi tiu datreveno
por spirite altigi la katolikojn[4].
Rim.:
Historie kaj ekleziologie, ĉi tiu nocio devus esti
derivaĵo de la adjektivo katolika; tamen tio donus
derivaĵon katolikulo aŭ
simile. La internacia formo katoliko, pli konforma al politiko
ol al la religio, estas pli forta ol la gramatiko de
Esperanto; oni devas do rigardi la adjektivon katolika kaj la
substantivon katoliko sendependaj kaj malkoheraj pruntoj.
katolikismo
-
La kristana konfesio
Romkatolika kaj ties doktrino, dogmaro:
broŝuro de F. Lelotte
„La rolo de la Virgulino Maria en nia
katolikismo“;
la fako „katolikismo“ en ReVo, en la Jarlibroj
de UEA, PV;
En 635, t.e. en la 9a jaro de la regperiodo de imperiestro Li
Shimin de Tang-dinastio, katolikismo enkondukiĝis en
Shaanxi-provincon de Ĉinio[5].
romkatolika
-
Propra al la Roma eklezio, kies estro estas la
papo:
romkatolika dogmo, kredo, preĝejo, eklezio, pastro;
grek-katolikoj estas eklezie unuiĝintaj al la rom-katolika
eklezio, kaj sekve rekonas la roman papon, sed sekvas la
orientkristanan liturgion[6];
pro tio ke ni estas progresemaj homoj ni tre bone scias pri la
fia rolo de la romkatolika eklezio rilate al la judaro[7].
fontoj
1.
Evgeni Georgiev: Papo Johano Paŭlo la 2a en Rumanio, Monato, jaro 1999a, numero 9a, p. 16a2.
Carlo Minnaja: Spirokapta historia fresko (La Duakanonaj Libroj), Monato, jaro 2001a, numero 12a, p. 28a3.
Garbhan MacAoidh: Ĉu daŭre
navigas „pramŝipo de larmoj“?, Monato, jaro
2002a, numero 4a, p. 14a4.
Zofia
Banet-Fornalowa: Kadiŝ por Jedwabne, Monato, jaro 2002a, numero 1a, p.
18-20a5.
Li Qiang, Zhang Meizhi, trad. Fan Yizhu, Xu Senrong: Enciklopedieto de Ĉinio, ĉap.
„Religioj“, p. 152a6.
Volodimir Hurtovenko: Kial la rusa ortodoksa eklezio malamas la papon?, Monato, jaro 2002a, numero 2a, p. 15a7.
Ru Bossong: Kadiŝ por Jedwabne, Monato, jaro 2002a, numero 5a, p. 6a
[^Revo]
[katoli.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.18 2010/11/04 17:30:40 ]