tradukoj: be de en fr hu nl ru

*kler/a [1]

*klera

Kapabla pro instruiteco kaj kulturo juĝi klare kaj rekte: akademie klera homoZ.

klerecoTEZ

Kompetento pri kultura temo: observi la ĝustan mezuron estas arto, kiu montras altan klereconZ; artisma klerecoZ; artista klerecoZ; muzika klerecoZ; nun finiĝas mia klereco (fino) [2]; sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas [3]. VD:kompetento

klerigiTEZ

(tr)
Instrui iun pri kulture utilaj temoj: la klerigantoj de la popoloZ; klerigu min, por ke mi vivu [4]; talento ne sole natura, sed ankaŭ klerigitaZ; ekklerigi iun pri matematiko; ministro pri publika klerigado.

klerismoTEZ

FILHIS Idea movado en la 18a jarcento en Eŭropo kaj Nord-Ameriko, apelacianta al la racio por reformi la tradiciajn ideojn kaj instituciojn: foje kristanoj estis allogitaj de la doktrinoj kontraŭ kiuj ili estis batalantaj: oni pripensu (...) certan klerismon kiu emas igi la naturon io absoluta [5].
SUP:raciismo

kleruloTEZ

PED Klera homo. VD:erudiciulo, instruitulo

klerularo, klera mondo

POL La instruituloj, rigardataj kiel socia grupo: la vortaron mi kreis ne arbitre, sed kiom eble el vortoj konataj al la tuta klera mondo [6]; li intencis plej frue prezenti la proponon al Eŭropa klerularo por prikonsidero [7].

malkleraTEZ

1.
(iu) Kiu malhavas kleron: Osip parolas ne per stilo tute logika kaj literatura, sed per stilo de malklera rusa servisto [8]; malklera kritiko laŭdas malklerajn verkistojn, tiuj, siavice, provizas la kritikon per samnivela legaĵo [9]
2.
(io) Kiu atestas pri manko de klero: malklera lingvaĵo, letero, argumento, parolmaniero.

malkleruloTEZ

PED Homo sen klero, sen baza scio kaj kompreno pri iu temo: ili [...] komprenis, ke ili estas malkleruloj kaj nesciuloj [10].

senkleruloTEZ

=malklerulo tiam mi estis senklerulo kaj mi ne komprenis; mi estis kiel bruto [11].

tradukoj

anglaj

~a: educated, cultured, enlightened, learned, well informed; ~igi: educate, enlighten; ~ismo: Enlightenment, Age of Reason; mal~a 1.: barbarous, ignorant, illiterate, simple, uncultured, uneducated.

belorusaj

~a: адукаваны, пісьменны; ~eco: адукаванасьць; ~igi: адукаваць; ~ulo: адукаваны чалавек; mal~a: неадукаваны, непісьменны. ~igado: адукацыя.

francaj

~a: cultivé, éclairé, instruit, lettré, savant; ~eco: bagage, culture, instruction; ~igi: cultiver, éduquer, instruire; ~ismo: les Lumières; ~ulo: clerc, lettré, savant; ~ularo, : intelligentsia, monde savant; mal~a 1.: béotien, ignare, ignorant, inculte; mal~a 2.: grossier, inculte, vulgaire; mal~ulo: béotien, ignare, ignorant, inculte; sen~ulo: béotien, ignare, ignorant, inculte. ~igado: instruction, éducation, enseignement.

germanaj

~a: gebildet, gelehrt, aufgeklärt; ~igi: bilden, ausbilden, belehren, aufklären; ~ulo: Gebildeter; mal~a 1.: ungebildet, unwissend.

hungaraj

~a: művelt, képzett, kulturált; ~eco: zenei műveltség; ~igi: művel, képez; ~ismo: felvilágosodás; ~ulo: művelt ember, képzett ember; mal~a 1.: műveletlen, képzetlen; mal~a: faragatlan, bárdolatlan, tudatlan. ~igado: közművelődési miniszter.

nederlandaj

~a: ontwikkeld, geleerd, knap; ~eco: ontwikkeling, scholing, kennis; ~igi: scholen, onderwijzen; ~ismo: verlichting; ~ulo: geletterde, belezen iemand; mal~a 1.: ongeletterd; mal~a: iets ongeletterds; sen~ulo: ongeletterde, onwetende. ~igado: onderwijs.

rusaj

~a: образованный, просвещённый; ~eco: образованность, просвещённость, учёность; ~igi: просвещать; ~ismo: Просвещение; ~ulo: книжник, просвещённый человек, образованный человек; mal~a 1.: необразованный, неграмотный, невежественный; mal~a 2.: невежественный, безграмотный; mal~ulo: невежда; sen~ulo: невежда. ~igado: образование, просвещение.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
3. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 119:144
5. Naturo kristanismo ekologismo, 54.
6. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, El la unua libro...
7. J. Novák, trad. Rondeto de esperantistinoj: Jan Amos Komenský, 1921
8. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Respondo 1, La Revuo, 1906, Decembro
9. J. Muraŝkovskij: Pritakso de fantastikaj verkoj, Survoje.
10. La Nova Testamento, La agoj 4:13
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 73:22

[^Revo] [kler.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.23 2011/03/09 23:10:13 ]