tradukoj: be cs de en es fr nl pt ru

^*mov/i [1]

^*movi

1.

Transloki ion: ni ne povis movi tiun pezan ŝtonon; movu nenion en la ĉambro; la lokomotivo movas la vagonaron; barko movata de fortaj brakoj; la ŝipo sin movas per vaporo^Z; la luno sin movas sur la ĉielo; (figure) malrapida konversacio faletante sin movas inter la kuŝantaj homoj; (figure) la nova societo sendube potence ekmovos nian aferon.

2.

Ŝanĝi la pozicion de io aŭ de partoj de io rilate al fiksa punkto: movi la lipojn, la okulojn; la vento movis la branĉojn^Z; la saliko movis siajn branĉojn en la vento^Z; vigle movadi siajn piedojn^Z. moveti

3.

Ripete kaj regule irigi kaj reirigi difinitajn pecojn de aparato; funkciigi: akvoforto movas la muelilon.

4.

(figure) Instigi, decidigi al io: eble tio plaĉus al li kaj movus lin ion fari por nia afero^Z; la plimulto el la homoj estas movata de sentoj kaj antaŭjuĝoj.

movo

Ĉiu aparta ŝanĝo de loko, pozicio aŭ stato: la movoj de la korpo, de la brakoj; movoplena strato^Z; (figure) la movoj de la animo (= ŝanĝiĝoj en la sentoj).

mova

Movanta: mova forto^Z

movado

1.

Ago movi 2: reŭmatismo malfaciligas al mi la movadon de la brako.

2.

Serio da movoj per kiuj okazas ŝanĝo de loko aŭ stato: akuzativo montras movadon al ia loko; la strata movado^B; en la urbo ili trovis ne malpli grandan movadon^Z; la movado de la ŝipo estis tre malrapida.

3.

(figure) Tuto de la agado de iu organizo por atingi difinitan celon: politika, esperantista movado.

movebla

Ne fiksita, kiu povas esti movata: vi havas ĉi tie dormoĉambron kun movebla tegmento [2].

moveti

Movi nur iom, nur parteton: li movetis en la dormado la kapon [3].

movigi

Funkciigi: ekmovigi maŝinon.

moviĝi

1.

Ne resti sur sia loko aŭ en la antaŭa pozicio, ŝanĝi sian lokon aŭ sian pozicion: mi ne kuraĝis moviĝi^B; ne moviĝi de la seĝo^B; nenia venteto moviĝis^Z; la boato balanciĝas, ĝi tamen ne moviĝas de sia loko^Z; la Izraelidoj elmoviĝis el la dezerto^Z; neregula moviĝado de la kandela flamo^Z; la folioj de la arboj^Z, la plumoj de lia bireto moviĝadis^Z; en la strato komercaĉante moviĝas amaso^Z; la vagonaro ekmoviĝis.

2.

(figure) Ne resti en la antaŭa stato: en lia koro moviĝis poetaj pensoj^Z.

moveblaĵo

Ĉio, kio povas esti translokata, ekzemple meblo, valorpaperoj: domo, bieno estas nemoveblaĵoj.

moviĝema

Volonte aŭ facile moviĝanta: pintoj moviĝemaj de l' arbareto^Z; moviĝemo de karaktero^B.

movilo^Z

Aparato aŭ rimedo por movi ion: remilo, helico, rado estas moviloj, sed ili ne estas motoroj; raketa movilo; rad-moviloj kiuj povas orienti la radojn en alia direkto ol tiu ordonita de la stirilo [4]; agrablo kaj malagrablo estas solaj moviloj por moraleco, kaj sinamo estas sola fundamento, sur kiu oni vere povus bazigi moralecon [5].

almovi

Movi al iu celo: Erich almovas al mi kruĉon da biero [6]. proksimigi

elmoviĝi

Eliĝi kaj foriri de: la popolo elmoviĝis el siaj tendoj, por transiri Jordanon [7].

multemova

Kun multaj iroj, venoj, gestoj; vigla, agitata: li ekrigardis tra la vitro sur la multehoman kaj multemovan straton [8].

propramove

Per propra forto, interna impulso: ili venis al la fera pordego, kiu kondukas en la urbon; kaj ĝi malfermiĝis al ili propramove [9].

senmova

Nemoviĝanta: li restis senmove; akvon senmovan kovras putraĵo [10]; senmova kiel ŝtonego.

senmovigi

Igi senmova. haltigi, paralizi