tradukoj: be bg cs de en es fr hu pl pt ru

*elekt/i [1]

*elekti

(tr)
1.
Preni el du aŭ el multaj, pro prefero: elekti seĝon, amikon, vinon; el du malbonoj pli malgrandan elektu [2] li bezonas nur elekti inter multaj elektindaĵoj; senelekte (hazarde, trafe maltrafe). VD:kribri.
2.
POL(iun aŭ kolektivon) Voĉdoni por elekti 1 iun, plenumontan funkcion aŭ okupontan postenon: elekti deputiton, prezidanton, papon (voĉdone elekti iun por la koncerna posteno); elekti iun prezidanto; elekti komitaton (voĉdone elekti la membrojn ĝin konsistigontajn); la elektantaro estis multnombra; li estas tro juna kaj ne estas elektebla; SUB:baloti (tr.)
Rim. 1: Tia uzo de „elekti“ ebligas oportunajn transitivajn esprimojn, kiujn „voĉdoni“ ne ebligas. Se tamen aperas riskoj miksi sencojn 1 kaj 2, estas preferinde diri „voĉdone elekti“ aŭ „balote elekti “. Cetere la radiko „balot“ havas sencon pli specialigitan kaj kelkaj preferas uzi ĝin anstataŭ „elekt“, kiam la senco permesas, precipe en derivaĵoj aŭ kunmetaĵoj.
3.
REL(dio) Apartigi, destini ion aŭ iun por tasko, savo, kredo ktp: Kaj la tribon de Efraim Li ne elektis, Sed Li elektis la tribon de Jehuda, La monton Cion, kiun Li ekamis [3]; sed la Sinjoro diris al li: Ekiru, ĉar li estas elektita ilo por mi, por porti mian nomon antaŭ la nacianoj [4]; multaj vokitoj, sed ne multaj elektitoj [5] (kp S. Mateo 22:14; proverbiĝis kun la senco „multe da elekteblaĵoj, sed malmulte da elektindaĵoj“)antaŭdestinismo .

elekto

Ago de tiu, kiu elektas: fari elekton inter...; ni devas observi plej severan elekton [6]; havi liberan elekton inter...Z; ni ne havas elekton; la periodo dum la elektoj (= baloto).

elektemaZ

Subtile rafinanta kaj malfacile kontentigebla ĉe la elektado: tro elektema ricevas nenion [7]. VD:bono, delikata 7, postulema

elektita

(pri persono aŭ afero) Apartenanta al la bonaj kaj preferindaj: elektita societo; plej elektitaj libroj; la ĉarojn de Faraono kaj lian militistaron Li ĵetis en la maron, kaj liaj elektitaj militestroj dronis en la Ruĝa Maro [8]. VD:elito.

alelekti

(pri iu, koncerne kolektivon) Elekti 2 iun por kompletigi la konsiston de la kolektivo: se la nombro de la elektitaj membroj estas malpli ol 25, la kongreso alelektas la mankantajn Z.

tradukoj

anglaj

~i: elect.

belorusaj

~i: выбіраць, выбраць; ~o: выбар, выбары; ~ema: разборлівы ; ~ita: выбраны; al~i: давыбіраць, давыбраць.

bulgaraj

~o: избор.

ĉeĥaj

~i: vybrat.

francaj

~i 1.: choisir, élire; ~i 2.: élire ; ~o: choix, élection; ~ema: difficile, exigeant, sélectif; ~ita: élu, sélect, choisi. ~antaro: électorat; ~ebla: éligible.

germanaj

~i: wählen; ~o: Wahl, Auswahl; ~ema: wählerisch; ~ita: ausgewählt, auserlesen.

hispanaj

~i: elegir.

hungaraj

~i: választ, kiválaszt, megválaszt; ~o: választás, kiválasztás, megválasztás; ~ema: válogatós; ~ita: válogatott, kiválasztott; al~i: beválaszt, kooptál.

polaj

~i: wybierać, obierać; ~o: wybór; ~ema: wybredny; ~ita: kooptacja.

portugalaj

~i: escolher, optar, eleger, nomear, designar.

rusaj

~i: выбирать, избирать, выбрать, избрать; ~o: выбор, выборы; ~ema: разборчивый ; ~ita: избранный, выбранный, отборный; al~i: довыбрать, довыбирать. multaj vokitoj...: много званых, да мало избранных.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 78:67-68
4. La Nova Testamento, La agoj 9:15
5. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
7. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 15:4

administraj notoj

pri ~i 2.:
      Mi ne komprenas la aserton de Rim.1 ke „elekti“
      iel povas servi kiel transitiva anstataŭaĵo de
      „voĉdoni“. Fakte mi kontestas
      ankaŭ la difinon:
      voĉdono estas la plej grava, la decida stadio, sed ĝi
      ne estas la sola stadio de elekta procezo.
      Por mi elektado estas kompleksa procezo, entenata diversajn
      stadiojn: oficialan malfermon de elekta kampanjo,
      kandidatigojn, registradon kaj programajn elpaŝojn de la
      kandidatoj, unu aŭ plurajn
      „voĉdonadojn“,
      voĉnombrado(j)n, konfirmon kaj oficialan publikigon de la
      rezultoj.
      [Sergio Pokrovskij]
      La aserto en la unua frazo de la rimarko celas nur konstati,
      ke "morgaŭ ni elektos la prezidenton" estas pli
      kompakta kaj oportuna, ol "morgaŭ ni voĉdonos por
      elekti, kiu el la kandidatoj plenumos la funkcion de prezidento".
      Mia persona konvinko estas, ke uzi la radikon "elekt" ekster
      ĉi tiu oportuna okazo estas uzado arĥaika,
      baziĝanta ĉefe sur nacilingvaj influoj (ru, de) kaj
      sur la uzo de samorigina latina radiko en aliaj lingvoj
      (fr, en,...).
      Mi preferas uzi "baloti", kiu preskaŭ ĉiam povas
      aplikiĝi, kiam temas pri la "elekta" procezo en publikaj
      aferoj. Plie, mi ne certas, ĉu la senco vere apartenas
      al la fako POL.
      [MB]
    

[^Revo] [elekt.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.24 2010/09/05 16:30:40 ]