tradukoj: be ca de en es fr hu nl pt ru sv

^*kroĉ/i

^*kroĉi

Kapti kaj fiksteni per io hokforma (kaj ofte pika) aŭ ĉirkaŭprena: kroĉi boaton per hokstango^PIV1; la dornoj kroĉas la pasantojn; liaj manoj kroĉis la randon de la boato^PIV1; (figure) sed ruĝpunkta kaptuko, volvita ĉe la kapo de unu, kroĉis kaj tenis lian atenton [1]; (figure) kroĉi sian rigardon sur iun^Z; (figure) ĝuste tiu pravigo de sia vivo kroĉis kaj ne lasis lin antaŭen kaj pleje turmentis lin [2].

a)

Momente aŭ daŭre kunigi du objektojn, enigante elstaran parton de unu en la alian: kroĉi vagonon kun lokomotivo; (figure) ŝi kroĉis sian rigardon en tiun de sia amato; en kelkaj programlingvoj la operacio „+“ ebligas kroĉi signoĉenojn: „abc“ + „def“ = „abcdef“. fiksiagrafi, ligi, glui.

b)

Preterpase tuŝi kaj implikiĝi aŭ difekti: lia aŭto kroĉis mian bifron^PIV1.

c)

Pendigi per hoko, pinglo ktp: kroĉi ordenon sur la bruston; kroĉi pentraĵon ĉe la muro.
Rim.: Se la hoko nek trapikas nek fikstenas la kroĉataĵon, oni prefere diru pendigi: lia propra poŝhorloĝo estis ŝtelita for de la hoko, sur kiu li ordinare pendigis ĝin [3]; pendigi mantelon sur hoko [4]. Tial mi opinias strangaj kaj evitindaj la PV-PAG-ajn ekzemplojn kiel kroĉi sian ĉapelon, veston. [Sergio Pokrovskij]

kroĉiĝi

Vole aŭ nevole sin kroĉi al, aliĝi: lia maniko kroĉiĝis al najlo kaj li perdis la liberon de movoj; la infanoj kroĉiĝis al la basko de la patrino; ŝi kroĉetiĝis je mia vesto^Z; kroĉiĝi per siaj manoj^Z; (figure) malgranda vilaĝo kroĉiĝis al la deklivo de l' monto^B; li ankoraŭ pli kroĉiĝis al tiu virino^B; kroĉiĝi al io (persisti aŭ obstini pri io); kroĉiĝi al malnova kutimo.

kroĉilo

1.

Hoko por pendigi aŭ alkroĉi objektojn: vestkroĉilo; kroĉilo por trenĉaro. agrafo, krampo

2.

Organo per kiu grimpanta planto aŭ besto sin kroĉas al apogo. ĉiro

alkroĉi

1.

Alfiksi, aligi al: ŝi sin alkroĉis al lia mantelo^Z; (figure) Dio alkroĉos al vi la peston^Z; pro diversaj kaŭzoj, mi devis alkroĉi tiujn finiĝojn ne disigeble al la radiko^Z; ĉiuj okuloj sin alkroĉis al li; ili alkroĉas al si simpation.

2.

Pendigi ion de kroĉilo.
Rim.: Ankaŭ ĉi tiun sencon ² mi opinias francaĵo (se temas pri simpla pendigo). [Sergio Pokrovskij]

alkroĉiĝi

1.

Alteniĝi: hedero alkroĉiĝas al muroj.

2.

(figure) Alligiĝi al: alkroĉiĝi al la paŝoj de iu^Z (neniel forlasi iun); ĉiuj liaj pensoj alkroĉiĝis ĉirkaŭ rememoroj pri ŝi.

dekroĉi, malkroĉi

Malfiksi, malimpliki, liberigi iun aŭ ion for de io: Sidiĝante sur la sofon kaj preterirante la tablon la vidvino kroĉiĝis per nigraj puntoj de sia nigra pelerino al ĉizaĵoj de la tablo. Pjotr Ivanoviĉ leviĝis por malkroĉi [5]; malkroĉi veston de la kroĉilo; (figure) ŝtonego dekroĉiĝis de la monto^Z; (figure) timulinetoj ĵus dekroĉitaj de la patrina jupo^Z (tute senspertaj).