tradukoj: be bg de en es fr he it nl pl pt ru sk tp

*ĉen/o

*ĉeno

1.
TEK Ligilo, plej ofte metala, el interkunigitaj ringoj: ĉeno de hundo, de poŝhorloĝo; ora kolĉeno kun ornampendaĵo. VD:brido; SUB:kateno.
2.
(figure) Sinsekvo da samspecaj objektoj aŭ aferoj: ĉeno da montoj [1]; ĉeno da insulojB; ĉeno da ideoj; tio estos ĉeno de zorgoj kaj suferojZ; seninterrompa ĉeno de komercaĵoj [2]; la ĉeno de la generacioj.
3.
MAT[3] (de grafeo) Tia opo el eĝoj (u1,u2... un), ke ĉiu termo de ĝi havas randon komunan kun la antaŭa termo, kaj alian randon komunan kun la posta termo: longo de ĉeno (la nombro de ĝiaj termoj); simpla ĉeno (tia, ke ĉiu ĝia termo aperas nur unufoje en ĝi); elementa ĉeno (tia, ke du nesinsekvaj termoj ne havas komunan randon); komenca kaj fina verticoj de ĉeno (tiu rando de u1, nekomuna kun u2, kaj tiu de un, nekomuna kun un-1). SUB:vojo, ciklo.
Rim.: Oni diras, ke ĉeno „trairas eĝon“ (resp. „trairas verticon“) por signifi, ke la koncerna eĝo estas term de ĝi (resp. la vertico estas rando de unu el ĝiaj termoj). Oni diras ankaŭ, ke ĉeno „ligas verticojn A al B “ por signifi, ke A kaj B estas ĝiaj komenca kaj fina verticoj. La ekzisto de ĉeno liganta du verticojn difinas ekvivalento-rilaton super E. Notu, ke Werner [4] por „ĉeno“ aldonas rimarkon, ke „eĝoj ne ripetiĝas“, kio laŭ ni validu nur por simplaj ĉenoj. Ĉi-kampa ĥaoso ekzistas ankaŭ en nacilingvaj terminologioj: ekz-e la pola „droga“ (t.e. „vojo“) signifas kaj „ĉeno“, kaj „vojo“ depende de la uzkunteksto; en germana enciklopedio ni trovis, ke „Weg“ (t.e. „vojo“) estas tio, kion ni nomas elementa ĉeno... La donitaj tradukoj estas do nur indikaj.
4.
KOMP Vektoro el bitoj aŭ signoj, kutime pakitaj, kutime kun speciala operacio por „kroĉi“ (kunmeti) tiajn ĉenojn.

ĉenero

Ĉiu aparta ringo de ĉeno VD:maŝo.

ĉeniZ, enĉenigiZ

(tr)
Ligi per ĉeno.

elĉenigiZ

1.
Liberigi de ĉeno: elĉenigita hundo.
2.
(figure) Senbridigi: elĉenigita kolero; milito elĉenigis ĉiujn malvirtojn.

tradukoj

anglaj

~o 1.: chain; ~o 2.: chain; ~o 3.: chain, edge trail; ~o 4.: string; ~ero: link.

belorusaj

~o: ланцуг, ланцужок; ~ero: зьвяно (ланцуга); ~i, en~igi: скаваць (ланцугом) , пасадзіць на ланцуг; el~igi: спусьціць з ланцуга.

bulgaraj

~o: верига.

francaj

~o 1.: chaîne; ~o 2.: chaîne, enchaînement, suite, succession; ~o 3.: chaîne; ~o 4.: chaîne; ~ero: chaînon; ~i, en~igi: chaîner, enchaîner; el~igi: déchaîner.

germanaj

~o 3.: Kantenzug; ~o: Kette; ~ero: Kettenglied; ~i, en~igi: anketten; el~igi: entfesselt.

hebreaj

~o 1.: שרשרת; ~o 2.: שרשרת; ~o 4.: מחרוזת; ~ero: חוליה.

hispanaj

~o: cadena; ~ero: eslabón; ~i, en~igi: encadenar.

italaj

~o 1.: catena; ~o 2.: catena, successione; ~o 3.: catena; ~o: stringa (inform.); ~ero: anello (di catena); ~i, en~igi: incatenare; el~igi 1.: liberare dalle catene, sguinzagliare; el~igi 2.: scatenare, sguinzagliare (fig.).

nederlandaj

~o: ketting; ~ero: schakel; ~i, en~igi: vastketenen; el~igi: ontketenen.

polaj

~o 1.: łańcuch; ~o 2.: łańcuch, ciąg, szereg; ~o 3.: droga; ~o 4.: łańcuch, ciąg; ~ero: ogniwo (tylko w łańcuchach pierścieniowych [ogniwowych]), element łańcucha; ~i, en~igi: skuwać łańcuchem, wiązać łańcuchem , pętać łańcuchem; el~igi 1.: spuszczać z łańcucha, oswobadzać z łańcucha.

portugalaj

~o 1.: corrente; ~o 2.: cadeia, suceção, seqüência; ~o 4.: cadeia; ~ero: elo; ~i, en~igi: acorrentar, encadear; el~igi: desacorrentar, desencadear.

rusaj

~o 3.: цепь, маршрут; ~o 4.: строка, цепочка; ~o: цепь, цепочка; ~ero: звено (цепи); ~i, en~igi: сковать (цепью), посадить на цепь; el~igi: спустить с цепи.

slovakaj

~o: reťaz; ~ero: ohnivko.

tokiponaj

~o: linja.

fontoj

1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉap. 19
3. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
4. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana

administraj notoj

pri ~i, en~igi:
    Mi vidas sencdiferencon inter "ĉeni" kaj
    "enĉenigi". [MB]
  

[^Revo] [cxen.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.29 2010/04/24 17:06:29 ]