tradukoj: be de en fr hu nl pl pt ru sv

*vertikal/a

*vertikala

1.
FIZTEK (rilate al iu loko de la tersurfaco) Rilata al la vertikalo de la loko; direktita laŭ tiu vertikalo: vertikala pozicio de objekto (mezurebla ekz-e per ĝia distanco al la centro de Tero); la tera gravito kreas vertikalan forton; vertikala muro, fosto, turo (kies unu ĉefa dimensio estas vertikala); kontrolu la vertikalecon de la ŝranko; [li] sidis en vertikala pozicio kaj multe pensis [1]; [li] estis tedata de la fiksrigardado al ebena, blanka plafono kaj vertikaligis sian sidan pozicion [2].
2.
TIP Apartenanta al tiu direkto en la teksto, kiu estas vertikala se la tuta tekstosurfaco estas vertikala: en la ĉina skribosistemo la linioj ofte estas vertikalaj; vertikala formato de libro.
VD:horizontala, oblikva.

vertikalo

1.
FIZ (de iu loko de la tersurfaco) Direkto de rekto trairanta la koncernan lokon kaj la centron de Tero; ĉiu rekto kun tia direkto: se la koncerna loko estas sufiĉe malgranda, eblas konsideri, ke ĉiuj ĝiaj vertikaloj estas paralelaj.
2.
TIPKOMPSPO Vico de elementoj de teksto, matrico, ŝaktabulo, kies aranĝo estas vertikala 2: movi la turon sur la reĝan vertikalon.
3.
MAT
a)
(elementa geometrio) Rekto kun konvencie elektita direkto (ofte tiu de la „lasta“ kartezia akso): la ekvacio de la vertikalo trairanta punkton (5,7) estas x = 5.
b)
[3] (de (n,p)-matrico) Ĉiu el ĝiaj p (n,1)-submatricoj.
c)
Ĉiu (n,1)-matrico: vertikalo kun n horizontaloj ekvivalentas al n-opo.
4.
(arkaismo) Vertikalilo: la Sinjoro staris sur murego vertikala, kaj vertikalon Li tenis en Sia mano [4].
Rim.: Preskaŭ ĉiuj Bibliaj ekzemploj havas metaforan sencon de severa dia kontrolo.

vertikalilo

TEK[5]
Ŝnuro, ĉe kies ekstremo pendas peza objekto, uzata por tiri vertikalojn kaj kontroli vertikalecon. SIN:vertikalo 4, plumbofadeno.

tradukoj

anglaj

~o a: vertical line; ~o b: column, vertical row; ~o c: column matrix.

belorusaj

~a : вэртыкальны; ~o : вэртыкаль.

francaj

~a : vertical; ~o 1.: verticale; ~o 2.: rangée verticale, colonne; ~o a: verticale; ~o b: colonne, rangée verticale; ~o c: matrice-colonne; ~ilo : fil à plomb. ~eco: verticalité.

germanaj

~a : vertikal; ~o a: Senkrechte, Vertikale; ~o b: Spalte, Vertikalreihe; ~o c: Spaltenmatrix.

hungaraj

~a : függőleges; ~ilo : függőón.

nederlandaj

~a : verticaal; ~ilo : schietlood.

polaj

~o b: kolumna, linia pionowa; ~o c: macierz [jedno]kolumnowa.

portugalaj

~a : vertical; ~o 1.: vertical; ~o 2.: coluna; ~o a: vertical; ~o b: coluna; ~o c: matriz coluna; ~ilo : fio de prumo.

rusaj

~a : вертикальный; ~o 1.: вертикаль; ~o 2.: вертикаль; ~o a: вертикаль; ~o b: столбец, вертикальный ряд; ~o c: матрица-столбец; ~ilo : отвес.

svedaj

~a : vertikal, lodrät.

fontoj

1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Flikilo
2. Deck Dorval: Urd Hadda murdita!, p. 5
3. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §270
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Amos 7:7
5. Plena Ilustrita Vortaro

administraj notoj

pri ~a 1.: 
    "La ebeno de la horizonto" en PV-a kaj PIV1-a difinoj ne estis
    tre klara nocio (precipe en urbo aux en montara valo).
    [MB]
pri ~o c: 
      Mi ne trovis fonton por tiu termino.[MB]
pri ~ilo : 
  Ne ekzistas senca diferenco inter ~ilo kaj plumbofadeno. Cxi-lasta
  aspektas pauxsajxo de la franca kaj eble tial PIV1 enkondukis
  ~ilo, kiu pli proksimigxas al la Biblia uzo.
  PV donis "rektosxnuro" kiel kvazauxsinonimon, kio estas malgxusta.
  Indas rimarki, ke malgraux la simetrio, neniu proponas "horizontalilo"
  anstataux "nivelilo"...
  [MB]
[^Revo] [vertik.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.23 2009/08/30 16:32:02 ]