tradukoj: cs de en es fr hu nl pl pt ru

^*rekt/a

^*rekta

1.

Nekurba: rekta vojo estas pli mallonga, ol kurba [1]; rekta kiel cipreso.

2.

Nedeflankiĝante alcela, nedevojiĝa, senpera, senornama: mi irigos vin sur rekta vojstreko^Z; la domo kiu staris rekte kontraŭ la loĝejo de la scienculo^Z; en rekta direkto al; ŝi iris rekte al sia loĝejo [2]; rekte paroli^B; trafi per la parolo rekte en la vizaĝon [3]; nedekliniĝa irado rekte antaŭen^Z; alpaŝi rekte al la afero^Z; la verko estis skribata rekte (senpere) en Esperanto.^Z; tiu laboro estus rekte malutila^Z; frazo ne tute bonstila, sed ne rekte erara^Z; tiam vi faros rekte (certe) eraron^Z; rekta stilo.

3.

Vertikale staranta: kun kapo rekta kiel koko; virinoj sidis aŭ staris rekte^Z; tenu vin rekte; li subite rektiĝis^Z.

4.

Senpera, senprepozicia: la rektan komplementon oni montras per akuzativo.

5.

a)

(evitinde) [4] (p.p. angulo) orta.

b)

[5] (p.p. sumo de vektoraj subspacoj) Tia, ke ajna ĝia elemento esprimiĝas nur unumaniere kiel sumo de elementoj en la subspacoj: se la sumo de du subspacoj estas rekta, tiam ilia komunaĵo egalas al {0}. komplementa.

6.

Unudirekta (pri kurento). Vd ĉe rekta kurento. Alterna kurento

rekto

a)

[6] Nekurba linio, ambaŭflanke senfina: tra du punktoj trairas multaj kurboj, sed nur unu rekto.
Rim.: Kompreneble temas pri naiva difino de unu el la plej bazaj nocioj de elementa geometrio.

b)

Afina rekto aŭ vektora rekto, laŭ la kunteksto.

rektara

(p.p. neebena surfaco) Egala al la kunaĵo de ĉiuj rektoj, inkluzivataj de ĝi: rektaran surfacon oni povas intuicie prezenti al si kiel la spuron de iu rekto, kiu moviĝas en la spaco; cilindroj, konoidoj kaj konusoj laŭdifine estas rektaraj surfacoj.
Rim.: La termino ne estas tre logika, ĉar rektara surfaco ne estas „aro da rektoj“, sed ja aro de la punktoj de ĉiuj ĉi rektoj. La metaforo per „rektilo“, kiun uzas la franca kaj la rusa povus esti pli bona bazo por la koncerna termino. Notindas, ke Bricard [8] uzas ĉi-sence la terminon „rektenaskita“, tamen ne sekvinda pro la strangeco de la kunmetaĵo same kiel „rektoestigebla“ trovebla en [9].

rektilo

Ilo, uzata por desegni rektajn liniojn: T-kapa rektilo [11].

rektigilo

Aranĝaĵo por transformi alternan kurenton en kurenton rektan aŭ eĉ konstantan.
Rim.: En la literaturo troveblas ankaŭ rektifilo kaj rektilo.

duonrekto

(en afina spaco) Aro de ĉiuj punktoj de la tipo λ∙u+O, kie O estas iu punkto (ĝia origino), u estas iu nenula vektoro (direktanta vektoro) kaj λ estas arbitra pozitiva reelo: duonrekto ne estas afina subspaco; intuicie, duonrekto kun origino O estas ĉiu el la du linioj, kiujn oni estigas, rompante rekton ĉe unu ĝia punkto O.

elrektiĝi

Rektigi siajn dorson kaj nukon post kurba sinteno: ŝi ... staris denove kelkan tempon kun mallevita kapo; subite tamen ŝi elrektiĝis [13]. kun elrektigita talio^Z.

malrekta

1.

Havanta kurbojn, angulojn: malrektaj stratoj kaj stratetoj [14]

2.

Ne rekte alcela, uzanta peradon, kromvojon: malrekta parolado.

3.

Klinita, nevertikala: la tablo staras malrekte [15].

samrekta

(p.p. punktoj aŭ aroj da punktoj) Apartenantaj al (aŭ inkluzivataj de) unu sama rekto: du punktoj estas ĉiam samrektaj; samrektaj strekoj (segmentoj el unu sama rekto); ĉiu punkto de streko estas samrekta kun ties randoj; tra tri nesamrektaj punktoj trairas nur unu ebeno.

afina rekto

Unudimensia afina spaco.

eŭlera rekto

(de neegallatera triangulo) Rekto¹, trairanta ĝian ortocentron, ĝian pezocentron, la centron de ĝia ĉirkaŭskribita cirklo kaj la centron de la eŭlera cirklo. Eŭlero.

vektora rekto

Unudimensia vektora spaco.

rektigi

1.

Fari ion rekta: Rigardu la faron de Dio; ĉar kiu povas tion rektigi, kion Li kurbigis? [17]; Bazarov fiere sin rrektigis [18].

2.

Aranĝi tekston tiel, ke difinitaj partoj estas en vertikaloj [21] rektigi nombrojn laŭ la komoj [19] rektigi alineon dekstre [20] alkadrigi, remburi

3.

Transformi alternan kurenton en rektan kurenton, aŭ eĉ (plej ofte kaj pli speciale) en konstantan kurenton. rektifi³