tradukoj: de fr hu nl pl pt ru

^*inter

I.

Prepozicio montranta:

^*inter

1.

La pozicion de iu aŭ io en la spaco, kiu apartigas du aŭ plurajn personojn aŭ objektojn: inter la fenestro kaj la pordo estas tablo; inter Francujo kaj Polujo kuŝas Germanujo; rompu la murojn inter la popoloj [1]; esti inter martelo kaj amboso [2]; sur la kameno inter du potoj staras fera kaldrono [3]; inter la mano ĝis la buŝo ofte disverŝiĝas supo [4]; la rivero fluas inter du vicoj da salikoj; esti enfermita inter kvar muroj; dum du tagoj li restis inter vivo kaj morto; heziti inter du devoj, inter sia devo kaj sia amo. meze de
Rim.: Pri uzo de inter kun akuzativo, vd al inter, inter ...-n.

2.

La pozicion de io en la tempo, kiu apartigas du aŭ plurajn momentojn aŭ faktojn: venu ĉe min inter la dekdua kaj la kvara; inter la leviĝo kaj la subiro de la suno.

3.

La situacion de iu aŭ io en aro da personoj aŭ objektoj; = en la mezo de, en la nombro de: inter lupoj kriu lupe [5] eĉ inter piuloj ne mankas pekuloj [6] vivi inter kamparanoj; li estas la plej juna inter la konkurantoj; estas al mi plaĉe inter vi; ili dividis inter si la profiton; inter aliaj aferoj tiu ĉi malfeliĉa infano devis ĉerpi akvon [7]; se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, lia malsaĝeco de li ne apartiĝos [8]; elekti inter pluraj; oni lasis lin inter la mortintoj; Dio rekolektos vin el inter ĉiuj popoloj, inter kiujn disĵetis vin la Eternulo [9]. kun, el 4.

4.

La rilatecon, kiu kunigas du aŭ plurajn personojn akordiĝantaj aŭ malakordiĝantaj: tagmanĝo inter amikoj; inter ni dirite (vi ne devas tion diri al aliaj); libere komunikiĝadi inter si [10]; la judoj edziĝas inter si; la konsento inter proksimaj nacioj; komuna devas esti ĉio inter geedzoj; la loto decidos inter ili kaj ĉesigos la disputon ^Z; Dio juĝos inter ni; mensogoj kaj kalumnioj arte kreas malamon inter unuj gentoj kaj aliaj [11]; semi malpacon inter fratoj^Z; la milito inter Romo kaj Kartago; intere de la fratinoj kreskis la fileto^Z.

al inter, inter ...-n

Al loko situanta inter ¹ aŭ ³: la vojo iris en la mondon, inter la misterajn altaĵojn kaj nekonatajn spacojn, inter la barojn kaj danĝerojn^Z; enŝovinte la kapon inter la arbetojn [...] [12]; vi ne povos eliri inter ilin [13].
Rim.: Pri la prepoziciaj kunaĵoj kun al, vidu rimarkon sub al ĉe.

de inter

De ¹,² loko situanta inter: ne forpreniĝos sceptro de Jehuda, nek regbastono de inter liaj piedoj [14].

II.

Prefikso kun sencoj 1, 2 kaj 4 de la prepozicio: sed oni devas distingi du kazojn, laŭ tio se la radiko, kiu sekvas inter en la kunmetitaĵo, estas ties komplemento aŭ ne.

1.

La komplemento de inter estas la sekvanta radiko:

a)

interkolon(ej)o (spaco inter du kolonoj); interrip(aĵ)o (viandpeco inter du ripoj); linio (spaco inter du linioj); interferdeko, interetaĝo, interfoliigi, ktp.

b)

interakto (tempo inter du aktoj); interreĝado (tempo inter du reĝadoj), ktp.

c)

internacio (kiu estas inter diversaj nacioj); interhoma lerteco.

2.

La komplemento de inter ne estas esprimata:

a)

interaĵo (aĵo inter du objektoj); interaldoni (aldoni inter); interirejo; interspaco; interrompi (rompi ion inter du punktoj); intermiksi; intermeti.

b)

intertempo (tempo inter du okazoj); interago (ago inter aliulaj agoj); interrompi (rompi ian daŭron inter du momentoj); interokazaĵo.

c)

interhelpi (helpi por starigi akordon inter du aŭ pluraj personoj); interparolo, interkonsento, intervidiĝo (parolo, konsento, vidiĝo inter du aŭ pluraj personoj).

d)

Per pliampleksigo de tiu lasta senco, inter estas uzata fine por montri reciprokecon: sin interhelpi (helpi unu al la alia); intersekvo (serio da objektoj aŭ okazoj, kiuj sin sekvas unu la alian); intertransmeti (ŝanĝi la reciprokan ordon de du aferoj) ; sin interakuzi, interami, interfrapi; sin interligi, interbuĉi; interkruciĝi, interplektiĝi.