tradukoj: be br cs de en es fr hu it kek nl pl pt ru sv vo

^*parol/i [1]

^*paroli

1.

Funkciigi siajn voĉorganojn: paroli al iu en la orelo^Z; ekzistas tiaj homoj, kiuj parolas antaŭ ol ili pensis; la papagoj povas paroli; mallaŭte paroli.

2.

Esprimi sian penson per vortoj, uzante la voĉorganojn: kiam ni parolas pri personoj ... [2]; elokvente, klare, elegante, senprepare, neserioze paroli; paroli ruse, plurajn lingvojn; en Svisujo estas parolataj kvar lingvoj; paroli kun iu; en dom' de pendigito pri ŝnuro ne parolu [3]; vi parolas sensencaĵon [4]; malsaĝulo kaj infano parolas la veron [5]; se vi per la lango ne donas parolon facile kompreneblan, kiel oni scios, kio estas parolata? [6]; (figure) de longe la historio ne plu parolas pri tiu gento. diri, rakonti

3.

(figure) (io) Havi iun signifon, pruvi, komprenigi: la faktoj, la ciferoj parolas per si mem^B; ni ekzamenu la motivojn, kiuj ŝajne parolas por la propono^Z; tiuj rimedoj parolas (trafas, tuŝas, influas) pli al la sentoj ol al la racio; parolantaj okuloj. elokventa

parolo

1.

Ago paroli: de parolo ĝis faro estas malproksime^Z.

2.

Kapablo paroli: al tiu portreto mankas nur la parolo.

3.

Permeso paroli: la prezidanto donis la parolon al la raportonto; la parolvico apartenas al vi.

4.

Sinsekvo da vortoj esprimantaj penson: lia parolo fluas dolĉe kaj agrable [7]; lia hieraŭa parolo estis tre bela [8]; amika, profeta parolo; ne pri tio estas la parolo; en lingvoj naturaj pri nenio simila povas esti parolo^Z.

5.

Buŝa promeso: doni sian parolon; fidi ies parolon.

6.

Vorto uzata por esprimi penson: aŭskultu miajn parolojn^Z; glataj paroloj^Z; paroloj de prudento^Z.
Rim.: Kontraste kun vorto, parolo atentigas pri la temo, vorto pri la esprimmaniero.

7.

Prononco: via parolo estas tute nekomprenebla [9].

parola

Esprimata per parolo: parola ordono, promeso; ni faris la kontrakton ne skribe sed parole^Z buŝa ², voĉa

parolado

1.

Ago longe paroli: la tro multa parolado lacigas lin [10]; unu el la plej gravaj rimedoj por vastigi nian aferon estas konstanta parolado pri ĝi en gazetoj^Z.

2.

Longedaŭra parolo antaŭ publiko: li faris du paroladojn en la komerca ĉambro. diskurso, lekcio, oracio, oratoraĵo, prelego

parolema

Volonte, abunde parolanta: tiu tro parolema flegistino [11].

parolisto

Homo, kiu profesie parolas, prezentante la sciigojn de amasinformilo, institucio aŭ simila: parolisto de la prezidanto diris: „Nia politiko ... ne ŝanĝiĝis.“ [12]; li trovis laboron de parolisto ... en la rusa sekcio de la brita radiostacio BBC [13].

alparoli

Direkti sian parolon al iu: la franca ministro ĉeestis kaj alparolis fremdajn ambasadorojn [14].

antaŭparoli

Paroli antaŭ publiko: ho malsaĝuloj kaj kore malviglaj por kredi ĉion, kion la profetoj antaŭparolis! [15].

antaŭparolo

Akcesora antaŭa parto de iu parolado aŭ verko, destinita por klarigi la temon, la celon, la metodon: la oficiro komencis sen ia antaŭparolo^Z; antaŭparolo liberigas de postparolo [16].

ĉirkaŭparoli

Paroli ĉirkaŭ la koncerna temo, ne tuŝante ĝin rekte: 打开天窗说亮话: malkaŝe (sincere) paroli, paroli eksplicite (per precizaj vortoj), ne ĉirkaŭparoli [17]; ĉirkaŭparolo.

elparoli^Z

Aŭdigi klare vortojn. prononci

festparolado

Publika, solena parolado en aparta okazo: la dua eldono [de Elektitaj paroladoj kaj prelegoj] estas plivastigita per la festparoladoj de la aŭtoro en la UK-oj en Helsinko (1969) kaj Vieno (1970) [18].

fiparoli

Paroli maldece, malĝentile, vulgare: ĉesu tiel fiparoli [19].

interparolejo

Loko por interparoloj, precipe tia kiu apartigas renkontiĝantajn internulojn kaj eksterulojn: mi kun miaj gepatroj kaj avino vizitis lin dufoje, sed mi ne sciis, ke mi estas en interparolejo de prizono [20].

interparoli

Plurope interŝanĝi dirojn, opiniojn, proponojn, sciaĵojn: Ju pli ni interparolis, des pli mi konvinkiĝis, ke li iĝis ŝovinisto [21]. negoci

kontraŭparoli

Argumenti kontraŭ iu aŭ io: sensencaj kontraŭparoloj^Z kontesti, refuti

kunparolanto

Persono, kun kiu oni interŝanĝas dirojn: eble io simila ekzistas ankaŭ en la gepatra lingvo de mia kunparolanto [22].

porparolanto[23]

Persono, kiu defendas la interesojn de iu aŭ de ia afero antaŭ iu; advokato².

postparolo

Akcesora posta parto de iu parolado aŭ verko, destinita por ĝin konkludi, aŭ aldoni rilatantajn informojn.

priparoli

Esprimi sian penson, sian opinion pri io: mi ilin ne priparolos ĉi tie [25].

proparolanto

porparolanto se li havas por si anĝelon proparolanton, kvankam unu el mil, kiu elmontrus pri la homo lian pravecon, tiam Li indulgas lin [26].
Rim.: Malgraŭ la biblia ekzemplo ĉi tiu vorto ŝajnas evitinda pro la malfacilo interpreti ĝin surbaze de la normala senco de prepozicio „pro“.

satparoli

Paroli sufiĉe, ĝis la stato en kiu oni ne plu deziras paroli: mi ja ĉiam silentas, ĉiam mi havas serenan vizaĝon, permesu do al mi satparoli hodiaŭ... [27].