tradukoj:
be bg br cs da de en es fi fr hu it nl pl pt ru sk sv tp
*lud/i [1]
*ludi
- 1.
-
(x)
Sin amuzi, sin distri, agante, ne por ia utilo, sed por nura
plezuro
de agado:
la infanoj ludas sur la herbejo;
ludi per pupo, pilko, kartoj;
ludi pilkonB;
ludi kartojnB;
ludi keglojn per kraniojZ;
ludi kun iu ludon de pugnoj
[2];
ludi militonZ
(imitante militon);
la ĵonglisto ludis per ponardoj;
fari sian taskon kvazaŭ ludante
(tute facile kaj senpene);
ludi per vortoj, fari vortludojn
(kombini similsonajn sed malsamsignifajn vortojn por
ŝerco
kaj amuzo);
ludi per okuloj
(= okulumi);
(figure)
la suno ludis (treme brilis) tra la
branĉaro;
(figure)
la vento ludis (agrable blovetis) tra la foliaro;
(figure)
la vento ludis kun ŝiaj haroj
(agrable flirtigis ŝiajn harojn).
- 2.
-
(tr)
Vetludi, riski la ŝancojn pri gajno aŭ perdo:
ludi monon;
monludi;
ludi en la borso, en vetkuroj.
- 3.
-
Prezenti spektaĵon,
vivan
artaĵon.
- a)
-
(x)
Muziki per instrumento por
sin
distri aŭ distri aliajn:
Petro ... penis ludi sur la gitaro ...
valson
[3];
ludi violononZ;
gloru la Eternulon ..., per dekkorda psaltero
ludu
al Li
[4].
- b)
-
(tr)
Distri la aliajn, prezentante teatraĵon,
aktori,
roli:
ludi komedion, rolon;
„vi do ludu ion novan,“ ŝi diris
al siaj
aktorinoj
[5].
- 4.
-
(tr)
Ŝajnigi,
hipokriti:
ludi funebron, virton;
ludi piulon.
ludo
- 1.
-
Ago ludi; aparta speco de tiu ago:
danĝera ludo;
laŭ filozofia vidpunkto la belartoj estas speco de
ludo;
sportaj ludoj;
meti (riski) en la ludonZ;
floraj ludoj
(literaturaj konkursoj);
ludo aparte kaj aferoj aparteZ;
(figure)
la ludo (ŝanĝaspektoj) de la lumo tra la foliaro;
(figure)
serĉi belecon en la ludado de linioj;
(figure)
la ludo de la imago.
- 2.
-
Maniero laŭ kiu oni ludas:
bela ludo de la orgeno, de la orkestro;
malbona ludo de aktoro.
rolo
- 3.
-
Tuto da ŝancoj aŭ atutoj, pri kiuj oni disponas:
fari mienon fieran al ludo mizeraZ.
ludilo
-
Objekto, per kiu infanoj ludas:
la ĉambro de la infanoj estis plena de ludiloj
(t.e. pupo, infana kaleŝeto, balancĉevalo,
rajdvipo k.a.)Z;
(figure)
al la virino ili diras: estu ludilo, servu kiel amuzilo
al la viroj!Z
Rim.:
La vorto aplikiĝas metafore ankaŭ al objektoj
destinitaj
por distri plenkreskulojn.
antaŭludi
(tr)
(malofte)
-
Ludi antaŭ publiko:
la tridek-kvaran fojon estis antaŭludita al ili
la sama peco, sed ili ĉiam ankoraŭ ne konis
ĝin perfekte
[6].
antaŭludo
(malofte)
-
Io, kio antaŭas ludon:
(figure)
la voĉoj de dioj, nevideblaj manoj, homo martirata per
bolanta peĉo, tio estis nur antaŭludoj!
[7].
preludo
baskulludo
- 1.
-
Infana ludo per baskulo.
- 2.
-
Politika manovro, kiu konsistas en la alterna favorado de jen unu,
jen alia el la du inter si malamikaj partioj, landoj ktp.
flugludilo
- kajto
hazardludo, hazarda ludo
-
Ludo, en kiu
gajno aŭ malgajno dependas de neantaŭvideblaj,
hazardaj
okazaĵoj:
enspezo el hazardludo konsistigas 30-50% de la financa
enspezo
de Makao
[8].
vetludo
kartludi
-
Ludi per ludkartoj:
Anna Sergeevna majstre kartludis
[9].
paciencludo, paciencoludo
-
Kartludo por unu ludanto,
kies celo estas aranĝi kartojn laŭ difinitaj reguloj:
paciencludo bonsolviĝis, bone rezultis
[10];
paciencludo fiaskis
[11].
ermitludo
provludi
-
Ludi teatraĵon aŭ muzikpecon sen publiko,
por spertiĝi kaj plibonigi la ludadon:
[ni] estis vokitaj hieraŭ posttagmeze,
post la provludo, en la oficejon de la direktoro,
sinjoro Hadda
[12];
li ... kune kun mi iris al la pupteatra trupo
por rigardi ilian lernadon kaj provludon
[13].
rolludo
-
Ludo
en kiu ludantoj kunkreas rakonton, surprenante
respektivajn rolojn en ĝi:
Cantr II estas interreta rolludo,
kiu havas celon simuli socion
[14].
strategiludo, strategia ludo
-
Ludo
kiu postulas de ĉiu ludanto planadon kaj enkalkulon de
la decidoj de aliaj ludantoj:
en la strategiludo „Command and Conquer Generals“
(Electronic Arts, 2003), Usono kaj Ĉinio, fariĝinte
amikaj nacioj, batalas kune
[15].
tabulludo, surtabla ludo
-
Ludo
en kiu oni uzas ordinare pecojn (ŝtonetojn, diskojn,
figuretojn, bastonetojn...), kiujn oni movas sur tabulo
aŭ desegnita spaco:
se vin interesas la klasika azia strategia tabulludo goo,
mi rekomendas ludi interrete ĉe KGS
[16];
la nunaj surtablaj ludoj proponas multajn temojn
por la tuta familio: regi la fervojan entreprenon,
estri piratan boaton, intrigi en la XVIa Hispanio
[17].
vetludo, monludo
-
Ludo pri kies
rezulto oni vetas, precipe vetas monon:
estas notitaj la rezultoj de preskaŭ ĉiuj
piedpilkaj
vetludoj
[18].
hazardludo
videludo, videoludo
-
Interaga ludo, en kiu la okazaĵojn prezentas surekranaj
videaj bildoj:
la videludindustrio ne kuraĝis defii la malpermeson de
videludoj, kiuj enhavas seksumaĵojn
[19].
vortludo
- 1.
-
Ludo
en kiu ludantoj devas diveni, kombini, elfari vortojn
el literoj aŭ responde al demandoj, ekzemple
skrablo,
krucvortenigmo...:
Vorto-Mozaiko ... kiu estis kreita de Nisikawa
Sirosi kaj Serizawa Kiyosi de la Tokio Esperanto-Kooperativo
... estas vortludo kiu ekzistas nur en Esperanto
[20].
ŝarado
- 2.
-
Ŝerco
kiu amuzas per eluzo de similsoneco, dusenceco
aŭ aliaj vort-apartaĵoj:
LA-STRANGA-BUTIKO ― LAST-RANGA-BUTIKO;
[21]
plej ofte oni ne povas perfekte traduki vortludojn
de unu lingvo al alia
[22].
tradukoj
anglaj
~i:
play;
~o:
game;
~ilo:
toy;
baskul~o 1.:
seesaw, teeter-totter;
baskul~o 2.:
waffling;
flug~ilo:
kite;
pacienc~o, :
solitaire.
belorusaj
~i:
гуляць;
~o:
гульня;
~ilo:
цацка.
bretonaj
~i a:
seniñ;
~i:
c'hoari;
~o:
c'hoari;
~ilo:
c'hoariell;
antaŭ~i:
c'hoari;
antaŭ~o:
rakc'hoari;
flug~ilo:
sarpant-nij;
kart~i:
c'hoari kartoù, c'hoari ar c'hartoù;
prov~i:
pleustriñ.
prov~o:
pleustradenn.
bulgaraj
~i 1.:
играя;
~i 2.:
играя;
~i a:
свири;
pacienc~o, :
пасианс.
ĉeĥaj
~i:
hrát (si);
pacienc~o, :
pasiáns.
danaj
pacienc~o, :
kabale.
finnaj
pacienc~o, :
pasianssi.
francaj
~i:
jouer;
~o:
jeu;
~ilo:
jouet;
antaŭ~i:
jouer;
antaŭ~o:
prélude, entrée en matière, hors d'œuvre;
baskul~o:
jeu de bascule;
flug~ilo:
cerf-volant;
hazard~o, :
jeu de hasard;
kart~i:
jouer aux cartes;
pacienc~o, :
patience;
prov~i:
répéter;
rol~o:
jeu de rôle;
strategi~o, :
jeu de stratégie;
tabul~o, :
jeu de société (sur échiquier ou
analogue);
vet~o, :
jeu d'argent, pari (jeu);
vide~o, :
jeu vidéo;
vort~o 1.:
jeu linguistique;
vort~o 2.:
jeu de mot.
fari mienon fieran al ~o mizera:
faire contre mauvaise fortune bon cœur;
prov~o:
répétition.
germanaj
~i b:
aufführen;
~i 4.:
vorspielen, vormachen;
~i:
spielen;
~o:
Spiel;
~ilo:
Spielzeug;
antaŭ~i:
vorspielen;
antaŭ~o:
Vorspiel;
flug~ilo:
Drachen ;
kart~i:
Karten spielen;
pacienc~o, :
Patience;
prov~i:
proben.
hispanaj
~i 1.:
jugar;
~i 2.:
jugar, apostar;
~i a:
tocar (un instrumento);
~i b:
actuar;
~o:
juego;
~ilo:
juguete;
flug~ilo:
cometa;
pacienc~o, :
solitario;
prov~i:
ensayar;
vide~o, :
videojuego.
hungaraj
~i:
játszik;
~o:
játék;
~ilo:
játékszer;
antaŭ~i:
eljátszik;
antaŭ~o:
előjáték;
baskul~o 1.:
libikóka;
baskul~o 2.:
hintapolitika;
flug~ilo:
sárkány;
kart~i:
kártyázik;
prov~i:
próbál.
mon~i:
pénzben játszik;
fari mienon fieran al ~o mizera:
jó képet vág a rossz
játékhoz.
italaj
pacienc~o, :
solitario.
nederlandaj
~i 1.:
zich vermaken;
~i 2.:
speculeren;
~i a:
bespelen;
~i b:
opvoeren;
~i 4.:
zich voordoen als;
~i:
spelen;
~o:
spel;
~ilo:
stuk speelgoed.
polaj
~i 1.:
bawić się, grać;
~i 2.:
grać, obstawiać (np. zakłady), spekulować (np. na giełdzie);
~i a:
grać (na instrumencie
muzycznym);
~i b:
grać;
~i 4.:
grać;
~o:
gra;
~ilo:
zabawka;
antaŭ~i:
odgrywać;
flug~ilo:
latawiec;
kart~i:
grać w karty;
pacienc~o, :
pasjans;
prov~i:
grać próbę.
portugalaj
~i 1.:
brincar;
~i 2.:
apostar, especular;
~i a:
tocar (instrumento musical);
~i b:
atuar;
~ilo:
brinquedo;
pacienc~o, :
paciência.
rusaj
~i:
играть;
~o:
игра;
~ilo:
игрушка;
flug~ilo:
воздушный
змей;
kart~i:
играть в
карты;
pacienc~o, :
пасьянс;
prov~i:
репетировать
.
slovakaj
~i 1.:
hrať sa;
~i:
hrať;
~o:
hra;
~ilo:
hračka;
flug~ilo:
šarkan (papierový).
svedaj
pacienc~o, :
patiens.
tokiponaj
~i a:
kalama.
fontoj
1.
E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto2.
L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta3.
I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, ĉapitro 22a, p.
143a4.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 33:25.
Cao Xueqin, trad. Xie Yuming: Ruĝdoma sonĝo, ĉapitro 54a, volumo 2a, p.
211a6.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo7.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 78.
Zhang Meizhi: Vizito al Makao (4), El Popola Ĉinio, 1999-119.
I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, ĉapitro 16a, p.
89a10.
Н.Ф.Дановский: Вводное
слово в
искусство
перевода,
ГЛАВА 1.
ЛЕКСИЧЕСКОЕ
СООТВЕТСТВИЕ
11.
Н.Ф.Дановский: Вводное
слово в
искусство
перевода,
ГЛАВА 1.
ЛЕКСИЧЕСКОЕ
СООТВЕТСТВИЕ
12.
Deck Dorval: Urd Hadda murdita!, p. 613.
El Popola Ĉinio,
http://www.china.org..cn/EL/EL/ElPopolaCxinio/2000-05/bd2000-5-15.htm
14.
-:
Ludoj, Aktuale.info, [vidita en 2012]15.
T. Fortin, trad. V. Lutermano:
La milito alirebla por ĉiuj, le Monde diplomatique, 2007-0716.
R. Williams:
Goo, [vidita en 2012]17.
-:
Jeux, 200518.
S. Engholm: Vivo vokas, 194619.
M. Rauhamaa: Kompleta klarigo...,
soc.culture.esperanto, 2002-01-0420.
Vikipedio,
Vorto-Mozaiko, 2009-12-1121.
Schwartz, Raymond: La stranga butiko, http://www.steloj.de/esperanto/butiko/22.
Marjorie Boulton: Ne nur leteroj de plum-amikoj
[^Revo]
[lud.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.46 2012/01/08 12:10:10 ]