tradukoj: de en fr hu nl pl ru

4redukt/i [1]

redukti

(tr)
1.
Malgrandigi laŭ dimensio aŭ nombro: redukti desegnon; redukti la horojn de laboro, la nombron de la laboristoj; redukti siajn elspezojn, pretendojn; redukti la programon; li reduktis la tutan sumon de la homaj ideoj al ĉirkaŭ 500 fundamentajZ; redukto de tarifo, de armado. VD:limigi.
2.
KEM Izoli metalon el ĝia kombinaĵo aŭ oksigenon el oksido.
3.
(figure) Alkonduki al malpli bona aŭ malpli libera stato: la regno estis reduktita al stato de rusa provinco; redukti iun al silento, al mizero.

reduktebla

1.
Tia, ke eblas ĝin redukti.
2.
MAT
a)
[2]VD:frakcio.
b)
[3] (p.p. elemento en ringo) Tia, ke eblas ĝin egaligi al produto de du neinversigeblaj elementoj: en la ringo de entjeroj 10 estas reduktebla (10 = 5×2), sed 7 ne estas.
Rim.: Tiu derivaĵo pravigus la uzon de „redukti“ por nomi serĉadon de la koncernaj neinversigeblaj faktoroj, sed ŝajnas, ke la preferata metaforo estas „malkomponi en faktorojn“.

reduktismo

FILSCI Strebo al plena klarigo de io per la nura funkciado de ĝiaj eroj: ne tre surprize, sociaj antropologoj akuzas la evoluistojn pri reduktismo [4]. VD:analizo

nereduktebla

1.
Tia, ke ne eblas ĝin redukti.
2.
MAT[5] Ne reduktebla: se la numeratoro kaj denominatoro de frakcio estas primaj inter si, la frakcio estas nereduktebla; en integra ringo, la primoj estas neredukteblaj; en iuj ringoj, ekz-e en la ringo de entjeroj, nereduktebleco sinonimas kun primeco.

redukto al absurdo

MAT[6]
Maniero pruvi propozicion, uzante la fakton, ke se oni konsideras ĝin falsa, oni povas per tio pruvi rezultojn, kiuj estas konataj kiel falsaj.

tradukoj

anglaj

~i: reduce; ~ebla b: reducible; ne~ebla 2.: irreducible; ~o al absurdo: reductio ad absurdum.

francaj

~i: réduire; ~ebla: réductible; ~ismo: réductionnisme; ne~ebla 2.: irréductible; ~o al absurdo: réduction à l'absurde.

germanaj

~i: reduzieren; ~ebla b: reduzibel; ne~ebla 2.: irreduzibel; ~o al absurdo: reductio ad absurdum.

hungaraj

~i 1.: csökkent, mérsékel, megkurtít, redukál; ~i 2.: redukál; ~i: visszasorol, kárhoztat ; ~ebla 1.: csökkenthető, mérsékelhető, redukálható; ~ebla a: egyszerűsíthető ; ~ebla b: reducibilis; ne~ebla 1.: nem csökkenthető, nem redukálható; ne~ebla 2.: nem egyszerűsíthető, irriducibilis; ~o al absurdo: reductio ad absurdum, képtelenségre való visszavezetés.

nederlandaj

~i: reduceren, verkleinen, herleiden; ~ebla: herleidbaar; ne~ebla 2.: niet herleidbaar.

polaj

~ebla a: przywiedlny, skracalny; ~ebla b: rozkładalny; ne~ebla 2.: nierozkładalny, nieprzywiedlny, nieskracalny.

rusaj

~i 1.: сократить, уменьшить, ограничить, редуцировать; ~i 2.: восстановить (элемент из соединения); ~ebla 1.: сократимый; ~ebla b: приводимый; ne~ebla 1.: несократимый; ne~ebla 2.: неприводимый; ~o al absurdo: приведение к абсурду.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
3. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §364
4. K. Miner: taglibro, 2008-11-29
5. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
6. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana

[^Revo] [redukt.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.19 2009/01/03 17:31:37 ]