tradukoj:
bg br cs de el en es fr he hu it ja ku la nl pl pt ru sk tp tr vo zh
*hom/o [1]
*homo
-
Genro el familio homedoj
(Homo), el kiu plu nur vivas la specio
Homo sapiens, plej evoluinta vivaĵo de
la tero, karakterizata per vertikala teniĝo, racia
inteligenteco kaj parolkapablo:
homoj ne ĉiam racie agas;
ĉiu homo amas sin mem
[2].
viroantropologio,
arto,
historio,
medicino,
menso,
religio,
scienco 2,
socio 1,
teĥniko
homa
-
De homo:
la homa parolo;
homaj kadavroj;
faritaĵo de homaj manoj
[3];
la nehomaj krioj de lia edzino
[4].
homaro
-
La tuta homa gento:
grandegan signifon havus por la homaro la enkonduko de
unu
komune akceptita lingvo
[5].
sociohomaranismo
-
Doktrino postulanta, ke ĉiu rigardu kaj amu ĉiulandajn
homojn kiel siajn fratojn.
homeco
- 1.
-
La eco esti homo, aparteni al la homa gento, uleco:
depost la momento, en kiu mi perdis la kredon pri mia
homeco, miaj suferoj finiĝis
[6];
en sia demando la legantino mencias (ne)homecon de la
aganto
[7];
la homeco kaj la dieco de Jesuo Kristo.
- 2.
-
La supozataj trajtoj de „nedifektita“ homa
naturo (kompatemo, helpemo, bonfaremo):
Vi pensas, ke la skito la barbara
Aŭskultos tiun voĉon de la vero
Kaj de l' homeco, kiun ne aŭskultis
La grek' Atreo?
[8];
kiel migranta, senhejma apostolo de libero kaj homeco
mi montrus al ili la gvidstelon
[9].
homeca
- 1.
-
Rilata al homeco1:
la malĝojiga, la lamentinda, sed tute homeca afero estas,
ke tiuj, kiuj ĵus hieraŭ mem estis la persekutatoj, nun
estas la plej kruelaj persekutantoj
[10]
- 2.
-
Rilata al homeco2:
ni volas kulturi ĉe niaj membroj „fortikan senton de
homeca solidaro“
[11];
tiuj, kiuj laboras, estas tre helpopretaj kaj homecaj
[12]
homido
-
Ido de homo:
ho, rememoru, kia estas la daŭro de mia vivo, por kia
vantaĵo
Vi
kreis ĉiujn homidojn
[13].
infano
hominoZ
-
Ina homo.
virino
ĉiuhoma
- universala
malhoma, nehoma
-
Ne homaspekta, ne inda je homo:
tro kruela, tro mizera, tro terura...:
li komencis ripeti per raŭka, nehoma
voĉo: mi kredas, mi kredas
[14];
la komunumo ... malhome
supervivis meze de la polucio kaj de
la mizero
[15].
multhoma, multehoma,
homplena
-
Enhavanta multajn homojn; loĝata de multaj homoj:
homplena strato;
multhoma lando;
li ekrigardis tra la vitro sur la multehoman kaj
multemovan
straton
[16].
kavernhomo
-
Prahomo, kiu loĝis en kavernoj.
Rim.:
Prahistoriistoj unue opiniis, ke homoj en iu epoko normale
loĝis en
kavernoj. Tiu nocio ne validas plu en moderna prahistorio.
[ĵv, 2005-08-26]
komunhoma, komunehoma
-
Interesanta ĉiujn homojn:
ĉiu societo aŭ kongreso aparte decidu ion tian, kio
alproksimigus la grandan komunehoman celon almenaŭ je
unu paŝo
[17].
neĝhomo,
neĝviro
-
Skulptita figuro simila al homo farita el neĝo.
pajlohomo
- (frazaĵo)
Homo, kiu nur ŝajne funkcias, malantaŭ kiu reale
decidas aliaj
homoj kaŝataj:
hodiaŭaj studoj tamen pruvas, ke li estis nura
pajlohomo: la
vera «Ido» estis unu el la sekretarioj mem
de la Komitato, nome Louis Couturat
[18].
temas pri piramideta strukturo kun pluraj pajlohomoj,
... surscenigantaj simplan farson
[19].
prahomo
-
Iu el la diversaj prahistoriaj, tre antikvaj homoj,
ankaŭ tiuj, kiuj rase malsimilas al nuntempuloj:
laŭ via logiko, vortoj ne estas utilaj, ĉar
prahomoj fartis bone sene
[20].
senhoma
-
Kie homoj ne estas, nevizitata, neloĝata:
la vojo inter la ĝardenoj estas senhoma
[21].
senhomejo
-
Loko, regiono, kie neniu homo vivas konstante:
la arbaraj senhomejoj de la interna Afriko
[22];
li alvenis la regionon de la kristanoj trans la
senhomejo,
tra kiu laŭ homa memoro neniu andaluza armeo pasis
[23].
senhomigi
(tr)
-
Senigi je loĝantoj:
pesto kaj milito senhomigis la tutan landon.
dezertigi
superhomo
-
Imago de nova homtipo, havanta eksterordinare superajn
kvalitojn.
Rim.:
La nocio venas de Henricus Müller kaj estis uzata poste de
Herder, Goethe kaj Nietzsche. La nazioj misuzis la nocion
por sia ideologio.
superhoma
-
Superanta la kapablojn de normala homo:
la dioj donis al li superhoman memoron kaj la miraklan
penetreman okulon
[24].
homama
-
Zorganta pri la feliĉo de l' homoj.
humana
homevitulo
-
Homo, kiu malŝatas kaj evitas aliajn homojn.
tradukoj
anglaj
~o:
man;
neĝ~o,
:
snowman.
~oj:
people.
bretonaj
~o:
den, mab-den;
~a:
-den, denel;
~aro:
denelezh;
~ido:
bugel;
~ino:
maouez;
mult~a, ,
:
poblek;
sen~a:
didud;
sen~igi:
didudañ;
super~o:
dreistden;
super~a:
dreistdenel;
~ama:
dengarour;
~evitulo:
dengasaour.
~oj:
tud.
bulgaraj
neĝ~o,
:
снежен човек.
ĉeĥaj
~o:
člověk;
~a:
lidský.
ĉinaj
~o:
人 [rén];
~aro:
人类, tr. 人類
[rénlèi].
francaj
~o:
être humain, homme, humain;
~a:
humain;
~aro:
genre humain, humanité;
~aranismo:
homaranisme;
~ido:
enfant, fils d'homme;
~ino:
femme;
ĉiu~a:
universel;
mal~a, :
inhumain;
mult~a, ,
:
animé, populeux;
kavern~o:
homme des cavernes;
komun~a, :
d'intérêt général;
neĝ~o,
:
bonhomme de neige;
pajlo~o:
homme de paille;
pra~o:
homme préhistorique;
sen~a:
désert, désertique, inhabité, inoccupé, vide;
sen~ejo:
désert (lieu inhabité);
sen~igi:
dépeupler, vider;
super~o:
surhomme;
super~a:
surhumain;
~ama:
philanthrope;
~evitulo:
misanthrope.
~oj:
gens;
ne~aj:
inhumain.
germanaj
~o:
Mensch;
~a:
menschlich;
~aro:
Menschheit;
~aranismo:
Humanismus;
~ido:
Menschenkind, Kind;
~ino:
Frau;
kavern~o:
Höhlenmensch;
neĝ~o,
:
Schneemann;
pra~o:
Vormensch, Urmensch;
sen~a:
menschenleer;
sen~igi:
entvölkern;
super~o:
Übermensch;
super~a:
übermenschlich.
~oj:
Leute.
grekaj
~o:
άνθρωπος;
~a:
ανθρώπινος;
~aro:
ανθρωπότητα;
~ino:
γυναίκα;
ĉiu~a:
παγκόσμιος;
~evitulo:
μισάνθρωπος.
hebreaj
~o:
אדם, בן אדם, בן
אנוש;
~a:
אנושי;
~aro:
האנושות;
~ino:
בת אנוש;
super~a:
על-אנושי;
~ama:
אוהב בריות;
~evitulo:
שונא אדם.
hispanaj
~o:
hombre, humano;
~a:
humano;
~aro:
humanidad;
kavern~o:
cavernícola;
sen~a:
deshabitado;
sen~igi:
deshabitar;
~ama:
filántropo;
~evitulo:
misántropo.
~oj:
gente.
hungaraj
~o:
ember;
~a:
emberi;
~aro:
emberiség;
~aranismo:
homaranizmus;
~ido:
emberfia;
~ino:
asszony;
ĉiu~a:
emberi (egyetemes);
mult~a, ,
:
népes, zsúfolt;
kavern~o:
barlanglakó;
komun~a, :
közös emberi, általános emberi;
sen~a:
néptelen, kihalt, lakatlan;
sen~igi:
elnéptelenít;
super~o:
übermensch, felsőbbrendű ember;
super~a:
emberfeletti;
~ama:
emberszerető;
~evitulo:
emberkerülő.
~oj:
az emberek.
italaj
~o:
uomo;
~a:
umano;
~aro:
genere umano, umanità (genere umano);
~aranismo:
homanarismo;
~ido:
bambino (zool.);
~ino:
donna (zool.);
ĉiu~a:
universale (per tutti);
mult~a, ,
:
popolato, popoloso;
kavern~o:
uomo delle caverne, cavernicolo;
neĝ~o,
:
pupazzo di neve;
pajlo~o:
uomo di paglia;
pra~o:
uomo preistorico;
sen~a:
deserto (agg. - disabitato), disabitato;
sen~ejo:
deserto (sost. - luogo disabitato), desolazione (sost. - luogo disabitato);
sen~igi:
spopolare;
super~o:
superuomo;
super~a:
sovrumano (agg.);
~ama:
filantropico;
~evitulo:
misantropo.
~oj:
gente.
japanaj
~o:
人 [ひと].
kurdaj
~a:
mirov.
latina/sciencaj
~o :
Homo;
~o :
Homo sapiens.
nederlandaj
~o:
mens;
~a:
menselijk;
~aro:
mensheid;
~ido:
mensenkind;
~ino:
vrouw;
mult~a, ,
:
dichtbevolkt;
kavern~o:
holbewoner;
sen~a:
onbewoond, onbemand;
sen~igi:
uitroeien, ontvolken;
super~o:
übermensch, superman;
~ama:
menslievend;
~evitulo:
misantroop.
polaj
~o:
człowiek;
~a:
człowieczy, ludzki;
~aro:
ludzkość;
~aranismo:
hilelism;
~ido:
dziecko;
~ino:
kobieta;
ĉiu~a:
ogólnoludzki;
mult~a, ,
:
ludny, pełen ludzi;
kavern~o:
jaskiniowiec;
komun~a, :
wspólny wszystkim ludziom, ogólnoludzki;
pajlo~o:
pozorant, przykrywka;
pra~o:
praczłowiek, człowiek pierwotny;
sen~a:
bezludny;
sen~ejo:
bezludzie, odludzie;
sen~igi:
eksterminować, wyludnić;
super~o:
nadczłowiek, superman;
super~a:
nadludzki;
~evitulo:
mizantrop, odludek.
~oj:
ludzie.
portugalaj
~o:
homem;
~a:
humano;
~aro:
humanidade;
~ino:
mulher;
ĉiu~a:
universal;
kavern~o:
homem das cavernas;
~evitulo:
misantropo.
rusaj
~o:
человек;
~a:
человеческий;
~aro:
человечество;
~aranismo:
хомаранизм, гиллелизм;
~eco 1.:
человечность, человечество (как качество), одушевлённость (грам.);
~eco 2.:
человечность;
~eca 1.:
человеческий;
~eca 2.:
человечный;
~ido:
ребёнок;
~ino:
женщина;
ĉiu~a:
общечеловеческий;
mult~a, ,
:
многолюдный;
kavern~o:
троглодит, пещерный человек;
komun~a, :
общечеловеческий;
pra~o:
древний человек, доисторический человек;
sen~a:
безлюдный;
sen~igi:
обезлюдить;
super~o:
сверхчеловек, супермен;
super~a:
сверхчеловеческий;
~ama:
человеколюбивый;
~evitulo:
нелюдим, бирюк, мизантроп.
ne~aj:
нечеловеческий.
slovakaj
~o:
človek;
~a:
ľudský;
~aro:
ľudstvo;
~aranismo:
humanizmus;
kavern~o:
pračlovek;
super~o:
nadčlovek;
super~a:
nadľudský.
~oj:
ľudia.
tokiponaj
~o:
jan;
~a:
jan.
turkaj
~a:
insan, insan oğlu;
~aro:
insanlık;
~ido:
insan oğlu;
~ino:
kadın;
ĉiu~a:
evrensel;
kavern~o:
mağara adamı;
pra~o:
tarihöncesi insanı;
super~a:
insanüstü;
~ama:
insansever;
~evitulo:
insandan kaçar, mizantrop.
volapukaj
~o:
men;
~a:
menik;
~aro:
menad.
fontoj
1.
E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto2.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 183.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 135:154.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 12a5.
Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 6, artikoloj pri esperanto, el la
unua
libro de la lingvo esperanto6.
Eliza Orzeszkowa, trad. L. L. Zamenhof: Marta7.
Sergio Pokrovskij: Ĉu «de» aŭ «per»?, La Ondo de Esperanto, N-ro 55 (1999:5)8.
Goeto, tr. Zamenhof: Ifigenio en Taŭrido, 5:39.
Stellan Engholm: Vivo vokas10.
B. Traven, tr. Hans-Georg Kaiser: La Mortula ŝipo, Ĉap. 17a11.
Lanti: Neŭtralismo ― Neŭtraluloj12.
Björn Erik Höijer: Ankoraŭ iom da hela temp, Vespera ruĝo anoncas ventegon. Inko Tyresö,
200113.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 89:4714.
H. Sienkewicz, trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, 193315.
S. Larbar: Karuseloj, 198716.
Eliza Orzeszkowa, trad. L. L. Zamenhof: Marta17.
L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco18.
T. Carlevaro:
Mondlingvaj akademioj, [vidita je 2006-06-08]19.
J. Camacho: La
liturgio de
l' foiro, 1999-0320.
J. Cook: Re: Demando por ĉiuj..., soc.culture.esperanto, 1997-05-2721.
Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉapitro 26a, p.
273a22.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝtono de la saĝuloj23.
F. G. Bengtsson, trad. B. Nilsson: Orm la
Ruĝa, 198924.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 2a
[^Revo]
[hom.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.44 2012/05/28 13:10:09 ]