tradukoj: br de en fr hu nl pl pt ru sv

*par/o [1]

*paro

1.
Aro el du objektoj aŭ estuloj prezentantaj ian similecon aŭ rilatecon kaj konsiderataj kiel unu tuto, nome:
a)
Aro de du samspecaj objektoj destinitaj por kuniĝo: paro da gantoj, ŝuoj.
b)
Duopo da samspecaj estuloj: paro da bovoj, da amikoj.
c)
Du samspecaj sed malsamseksaj individuoj: geedza paro; por paro amanta ĉiu loketo sufiĉas [2]; bela paro por altaro [3].
2.
MAT[4] Matematika objekto, konsistanta el du objektoj prenitaj laŭ difinita ordo: oni signas per (a,b) la paron konsistantan el a kaj b; (a,b) = (b,a), se kaj nur se a = b; en la paro (a,b), a estas la unua termo kaj b la dua; la paroj (a,b) kaj (c,d) estas egalaj, se kaj nur se a = c kaj b = d; eblas derivi la nocion paro de la nocio aro, identigante (a,b) kun la aro {a,{a,b}}. SIN:duopoVD:termo de paroTUT:kartezia produto
Rim.: Naciaj lingvoj ofte hezitas, ĉu paro estu duopo aŭ duelementa aro, kaj laŭbezone aldonas „ordigita“ por la unua, kaj „neordigita“ por la dua. Tiun ĉi konvencion sekvas [5], sed ŝajnas al ni preferinde konsideri, ke la baza senco estas duopo.

inversa paro

MAT
(de paro (a,b)) La paro, kies termoj estas en kontraŭa pozico, t.e. (b,a). VD: Oni diras ankaŭ: inverso de paro.

para

1.
Konsistiganta paron: paraj turtoj; paraj kolonoj.
2.
MAT
a)
[6] (p.p. entjero) Dividebla per 2: 6 estas para nombro.
b)
[7] (p.p. funkcio) Tia, ke ĝi alprenas egalajn valorojn ĉe kontraŭegalaj argumentoj: la funkcio x2 estas para.
c)
(p.p. permuto) Havanta paran 2.a nombron da renversaĵoj.

nepara

MAT
a)
[8] (p.p. entjero) Ne dividebla per 2: neparaj entjeroj kongruas kun 1 module 2.
b)
(p.p. funkcio) Tia, ke ĝi alprenas kontraŭegalajn valorojn ĉe kontraŭegalaj argumentoj: la funkcio x3 estas nepara.
Rim.: Ial [9] preferas la formon „malpara“ ĉi-sence.
c)
(p.p. permuto) Havanta neparan 1.a nombron da renversaĵoj.

pareco

MAT
Eco de io para: pareco de entjero estas ekvivalenta al pareco de ĝia lasta dekuma cifero; la pareco de permuto (identigebla kun la valoro de signumo ĉe ĝi).

parigi

Kunigi en paron.

parulo

Viro rigardata kiel ano de portempa aŭ konstanta paro: li estis mia parulo en la balo.

parulino

Ino rigardata kiel ano de portempa aŭ konstanta paro: nun ŝi rajtus kunvivi kun li kiel lia permanenta parulino [10].

punktoparo

MAT
Paro, konsistanta el du punktoj. VD:ekvipolenta.

Rim.: Ni ne trovis aŭtoritatan terminon por tiu nocio. Ŝajnas, ke „punktoparo“ estas bona, ĉar priskriba. Ebla anstataŭaĵo povus esti „dupunkto“.

tradukoj

anglaj

~o 2.: couple, ordered pair; ~o: pair; ~a 2.: even; ne~a: odd; ~eco: parity, sign; punkto~o: bound vector.

bretonaj

~o 2.: koubald; ~o: re (manegoù, botoù...), koublad; inversa ~o: koublad resiprokel; ~a 2.: par; ne~a: ampar; ~eco: parder; ~igi: parañ.

francaj

~o 2.: couple; ~o: paire, couple; inversa ~o: couple réciproque; ~a 1.: apparié; ~a 2.: pair; ne~a: impair; ~eco: parité, signature; ~igi: apparier; ~ulo: cavalier, compagnon (dans un couple), partenaire (masc.); ~ulino: cavalière, compagne (dans un couple), partenaire (fém.); punkto~o: bipoint, vecteur lié.

germanaj

~o 2.: (geordnetes) Paar; ~o: Paar; ~a 1.: paarig; ~a 2.: gerade; ne~a: ungerade; ~eco: Parität, Signatur; ~igi: paaren; punkto~o: gebundener Vektor.

hungaraj

~o: pár; inversa ~o: reciprok pár; ~a 2.: páros; ne~a: páratlan; ~eco: párosság, paritás; ~igi: párosít; punkto~o: pontpár. ~o da gantoj: egy pár kesztyű; geedza ~o: házaspár.

nederlandaj

~o 2.: paar; ~o: paar; ~a 2.: even; ~igi: koppelen.

polaj

~o 2.: para (uporządkowana), dwójka, ciąg dwuwyrazowy; ~a 2.: parzysty; ne~a: nieparzysty; ~eco: parzystość, znak; punkto~o: wektor zaczepiony, wektor związany, para punktów.

portugalaj

~o: par.

rusaj

~o c: чета; ~o 2.: (упорядоченная) пара; ~o: пара; ~a 1.: парный; ~a 2.: чётный; ne~a: нечётный; ~eco: чётность, знак; ~igi: спаривать; punkto~o: связанный вектор. geedza ~o: супружеская пара.

svedaj

~o: par; ~igi: para ihop.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
3. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
4. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §287
5. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
6. Kazimierz Bein: Vortaro de Esperanto
7. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §323
8. Kazimierz Bein: Vortaro de Esperanto, nombro
9. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §323
10. J. Francis: Misio sen Alveno, tk-stafeto, 1982

[^Revo] [par.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.40 2009/11/30 17:30:35 ]