tradukoj: de en fr hu it nl pl pt ru

term/o ^Z

termo

Konsista parto de iu matematika objekto.

a)

[1] (de aŭ en sumo, adicio aŭ subtraho) Ĉiu el la argumentoj de la koncerna operacio: sumo ne dependas de la ordo de ĝiaj termoj. sumero.

b)

(evitinde) [2] (de frakcio) Ĉiu el la entjeroj ĝin difinantaj; ĝia numeratoro aŭ denominatoro.

c)

[3] (de proporcio) Ĉiu el la termoj ^1.b de la frakcioj ĝin difinantaj: en proporcio a/b = c/d produto de la ekstremaj termoj (a kaj d) egalas al produto de la mezaj (b kaj c).

d)

(de paro aŭ opo) Ĉiu el la objektoj ĝin konsistigantaj, konsiderata kune kun sia rango: x estas la unua termo de la paro (x,y). komponanto, koordinato, kanona projekcio.

e)

[4] (de vico aŭ familio) Ĉiu el ĝiaj bildoj, konsiderata kune kun sia indico: la vico, kies ĝenerala termo egalas produton de konstanto per ĝenerala termo de konverĝanta vico, mem konverĝas; la n-a termo de vico (la bildo de n per ĝi).

f)

[5] (de serio) Termo ^1.e de la serio, konsiderata kiel vico; alternative kaj ekvivalente: termo ^1.a en parta sumo de la serio. sumero

g)

[6] (de polinomo) Termo ^1.e de la polinomo, konsiderata kiel vico (koeficiento); alternative, sed ne ekvivalente: termo^1.a en la sumo de unutermaj polinomoj ĝin konsistigantaj: la konstanta termo de polinomo X estas 0; la nekonstanta termo de polinomo 2.X²+X⁰ estas 2 (alternative : 2.X²).

h)

(de (n,p)-matrico) Termo ^1.e de la matrico, konsiderata kiel familio. elemento, koeficiento.

i)

(evitinde) flanko (de ekvacio).

Rim.: Pro manko de internacieco, kelkaj preferas la terminojn „ano“ aŭ „membro“ por nomi termon de paro aŭ vico, „elemento“ aŭ „koeficiento“ por nomi termon de matrico. Koncerne sumon aŭ serion ŝajnas, ke „termo“ ne vekas ĝenon. Koncerne polinomojn necesas atenti, ke la du eblaj difinoj kunvivas senprobleme, sed en okazo de ambigueco oni povus uzi la pli tradician terminon „koeficiento“. Uzo de la sufikso „-ero“, jam konata en „sumero“, kaj foje aperanta en „vicero“, povus esti eleganta solvo por ricevi pli racian aron da terminoj sumero, vicero, op-ero, matricero, polinomero, frakciero, proporciero, produtero... sed, krom ĝia eventuala manko de internacieco, la termino „termo“ jam tre kontentige kaj aŭtoritate plenumas ĉiujn ĉi funkciojn.

dutermo

Sumo aŭ diferenco de du termoj^1.a: kompleksa nombro estas dutermo de la formo a+bi; kvadrato de dutermo (a-b)&quadrat egalas al tritermo a&quadrat-2ab+b&quadrat.

tritermo

Algebra esprimo konsistanta el tri termoj^1.a interligitaj per plusoj aŭ minusoj: kvadrata tritermo ax&quadrat+bx+c.

n-termo

Polinomo kun n termoj; esprimo, konsistanta el n adiciataj termoj: unutermo (monomo), dutermo; tritermo, kvartermo...
Rim. 1: Ĉi tiu termino aspektas oportuna, radikŝpara, kaj tre simila al ĝiaj slavlingvaj ekvivalentoj, kiuj montras al polinomoj. Tamen, pro la multsenceco de „termo“, tiu termino kunportas ĝenan ambiguecon: ja X+a+b estas triterma esprimo, sed duterma polinomo. La samon eblas diri pri „plurtermo“.
Rim. 2: La ĉi-supra rimarko 1a estas iom naiva: temas pri tute malsamaj karakterizoj, kaj en ĉiu lingvo oni povas distingi la gradon de polinomo (kvadrata, kuba ktp) kaj la nombron de termoj de plurtermo: kvadrata, kuba dutermo; kaj plurtermo ne nepre estas speco de potencoserio: a-b+9c estas tritermo, sed ĝi ne nepre difinas funkcion (almenaŭ ruslingve „plurtermo“ estas pli ĝenerala nocio ol „polinomo“). [Sergio Pokrovskij]

plurtermo

Algebra esprimo konsistanta el kelkaj termoj^1.a interligitaj per plusoj aŭ minusoj: trogonometria plurtermo.

            Trd de laux dtv-Atlas. Kontroli trd en.
            [MB]
          

            Mi ne scias, cxu mi bone faris aldonante cxi tiun sencon.
            Gxi
            sxajnas suficxe internacia, se konsideri mian multlingvan
            leksikonon (term/terme/Glied/chlen... sed la franca "membre"
            estas pli natura), sed MatVort ne konas gxin kaj preferas
            "flanko" kaj MatTerm (p. 47) havas "membro". [MB]
          

            Ĝi estas tute nekomprenebla por ruslingvano (kiu dirus
            "dekstra, maldekstra PARTO de ekvacio, egalaĵo").  "Termo
            de ekvacio" estas tute katastrofa pro la konfuzo kun la
            termoj konsistigantaj la flankojn de la ekvacio.
            [Sergio]
          

      PIV1 kaj MatVort konas radikon "nomialo", kiu aperas nur en
      kunmetajxoj de la tipo "n-nomialo" kaj signifas "potenco de
      n-terma
      polinomo". Ekz-e "dunomialo" estas ajna potenco de binomo (ax+b),
      (x+y) ks. Fakte tiuj terminoj montrigxas utilaj nur sub adjektiva
      formo por traduki nacilingvajn esprimojn de la tipo "dunomiala
      egalajxo", "plurnomiala probablodistribuo"... Sxajnas al mi, ke
      malderivi radikon "nomialo" el tiuj malmultaj uzoj estis ludo eble
      amuza, sed vana kaj nekontentiga. Mi volonte proponus pli
      E-stilajn
      terminojn de la tipo: "binompotenca" aux "dutermopotenca
      egalajxo",
      "polinompotenca probablodistribuo", ks. Oni ecx povus ellasi
      "potenc" kaj diri "binoma egalajxo" sen risko de konfuzo, sed ne
      "duterma egalajxo", kio resendas al la rimarko.
      Bricard proponis la radikon "nomj", el kiu li derivis "ununomjo",
      "dunomjo" ktp kaj per internaciaj afiksoj "polinomjo", "binomja",
      ks. Sxajnas, ke li esprimis unua la bezonon de "binomja"
      (farigxinta
      "dunomjalo" poste) apud "dunomja", sed tian bezonon mi konsideras
      troigita.
      [MB]