tradukoj: be br de en fr hu nl pl ru sv

^*kaŭz/o

^*kaŭzo

1.

Tio, pro kio io estas aŭ iĝas tia, kiel ĝi estas: la unua kaŭzo (antaŭ kiu oni povas koncepti neniun alian); la efika kaŭzo (la fenomeno necese antaŭa al alia); la cela kaŭzo (la celo, kiun celas inteligenta kaŭzo).

2.

Tio, pro kio io okazas; kialo: kaŭzo de milito, de malsano; ne esti sen kaŭzo^Z; la proceso, al kiu tiu ĉi bela loko donas la kaŭzon^Z; tiam min malbeno ne miakaŭza (kies kaŭzo ne estas mi) subite min apartigis de la amatoj^Z.

3.

Tio, pro kio oni faras ian agon: mi havis multajn kaŭzojn, agante tiel; ŝi havis plenan kaŭzon por triumfi [1]; mi ekvidas nun la kaŭzon de lia kolero; doni al iu kaŭzon por plendi^Z. fonto, motivo, pravigo, radiko ³

kaŭze de

Pro senpera efiko de: la fratino kaŭze de enuo kaj de malboneco malpacas kun la tuta familio [2].
Rim.: Oni komprenu „kaŭze de“ laŭ pasiva senco „kaŭzate de“. Plej multaj prepoziciaĵoj funkcias aktive, kiel ekzemple la samsenca „sekve de“. [ĵv]

^*kaŭzi

Esti la kaŭzo de; estigi, okazigi: tiu vorto kaŭzis la malpacon; kaŭzi doloron^Z; kaŭzi laboron^Z; kaŭzi bedaŭron al iu; tiaj komplezaj servoj kaŭzas multajn elspezojn; akcidento kaŭzita de aŭtomobilo. alporti, enporti, estigi, kuntreni, naski, rezultatigi, veki, venigi, voki

kaŭzeco

Rilato inter la kaŭzo kaj ĝia efiko: principo pri kaŭzeco (laŭ kiu ĉio, kio ekzistas, havas kaŭzon).