tradukoj: de en fr hu nl pl pt ru

komut/i Z[1]

komutiTEZ

(tr)
1.TEZ
ELE[2] (kurenton) Direkti en unu cirkviton aŭ en alian. VD:konekti, kupli, munti
2.TEZ
FER[3] (vagonaron) Direkti sur alian relvojon.
3.TEZ
MAT[4](fakula ĵargono) (argumentojn de operacio) Interŝanĝi ilian lokon: eblas komuti la termojn de adicio sen ŝanĝi ĝian rezulton. VD:permuti.

komuto

Ago komuti.

komutaTEZ

MAT[5]
=komuteca 1.

komutebla

1.
Kiun eblas komuti.
2.TEZ
MAT[6] (p.p. du elementoj x, y∈E rilate al operacio en E) Komutiĝantaj.

komutecaTEZ

MAT
a)
[7] (p.p. operacio) Tia, ke rilate al ĝi ĉiuj elementoj komutiĝas: la aritmetikaj operacioj adicio kaj multipliko estas komutecaj, subtraho kaj divido ne estas; demonstru la komutecon de polinoma multipliko.
b)
(p.p. unuoperacia grupoido) Tia, ke ĝia operacio estas komuteca 1.a: komuteca grupo. VD:abela.
c)
(p.p. ringo aŭ korpo) Tia, ke ĝia dua operacio estas komuteca 1.a: la diagonalaj matricoj formas komutecan subringon en la nekomuteca ringo de (n,n)-matricoj .

Rim.: Ni ne vidis gravan kialon por sekvi [8] aŭ [9], kiuj preferas la formon „komuta“. Cetere, la formo de Bricard similas al „asocieca“, akceptata de ĉiuj.

komutiĝiTEZ

(ntr)
MAT
(p.p. du elementoj x, y∈E rilate al operacio † en E) Esti tiaj, ke x†y = y†x: laŭdifine neŭtra elemento e komutiĝas kun ĉiu alia (alidire: x kaj e komutiĝas, kiu ajn estu x); elemento x komutiĝanta kun elemento y; oni nomas centro de grupo la subaron, kies elementoj komutiĝas kun ĉiuj elementoj de la grupo.
Rim.: En [10] troveblas „komuti“ kun ĉi tiu senco. Laŭ ni la transitiveco de la verbo ne ebligas tion.

komutiloTEZ

ELETEK Elektra aparato kun duopa aŭ multopa kontakto, kiu ebligas komuti kurentojn: ŝi alproksimigis sian montrofingron al la komutilo por interrompi la alvokojn [11].

komutilaro

ELE Plato aŭ tabulo, sur kiu estas fiksitaj ĉiuj komutiloj, interrompiloj kaj mezuriloj de elektra kondukilaro.

relkomutilo

FER Pinta movebla durelo troviĝanta ĉe fiksa punkto de branĉiĝo de relvojoj kaj kiu ebligas direkti vagonaron de unu relvojo sur alian.

tradukoj

anglaj

~i: commutate; ~a: commutative; ~ebla 2.: commuting; ~eca: commutative; ~iĝi : commute. ~eco: commutativity; ~iĝanta: commuting; centro de grupo: center (of a group).

francaj

~i 1.: commuter, faire passer ; ~i 2.: aiguiller; ~i 3.: commuter; ~o: commutation, aiguillage; ~a: commutatif; ~ebla 2.: commutable; ~eca: commutatif; ~iĝi : commuter; ~ilo: commutateur, interrupteur; ~ilaro: tableau de commutation; rel~ilo: aiguillage. ~eco: commutativité; ~iĝanta: commutable; centro de grupo: centre (d'un groupe).

germanaj

~i 1.: umschalten; ~i 2.: umsetzen; ~i 3.: austauschen; ~a: kommutativ; ~ebla 2.: vertauschbar; ~eca: kommutativ; ~iĝi : kommutieren ; ~ilo: Umschalter; rel~ilo: Zungenvorrichtung. ~eco: Kommutativität; ~iĝanta: vertauschbar; centro de grupo: Zentrum (einer Gruppe).

hungaraj

~i 1.: áramirányt vált, átkapcsol, átvált; ~i 2.: átiraacute;nyiacute;t; ~i 3.: felcserél; ~a: felcserélhető, kommutatív; ~eca: felcserélhető, kommutatív; ~ilo: kommutátor, átkapcsoló; ~ilaro: kapcsolószekrény; rel~ilo: váltó .

nederlandaj

~i 1.: omschakelen; ~i 2.: op een ander spoor brengen; ~ilo: schakelaar, wissel; ~ilaro: schakelbord; rel~ilo: wissel.

polaj

~i 1.: komutować, przełączać (obwody elektryczne) ; ~i 2.: przekładać zwrotnicę, kierować na inny tor; ~i 3.: zmieniać kolejność; ~o: komutować, przełączać; ~a: komutacyjny (kolej., elektr.), zwrotny (kolej., lektr.), przemienny (elektr., mat.), komutatywny (mat.); ~ebla 2.: przemienny; ~eca: przemienny; ~iĝi : komutować; ~ilo: przełącznik, komutator; ~ilaro: tablica przełączeniowa; rel~ilo: zwrotnica. ~eco: przemienność, komutatywność; ~iĝanta: przemienny; centro de grupo: centrum (grupy).

portugalaj

~i 1.: comutar; ~i 2.: desviar.

rusaj

~i 1.: переключать, коммутировать, соединять; ~i 2.: переводить стрелку; ~i 3.: перемещать, переставлять; ~o: коммутация, переключение; ~a: коммутативн ый; ~ebla 1.: переключаем ый, коммутируемы й; ~ebla 2.: перестаново чный, коммутирующ ий; ~eca: коммутативн ый; ~iĝi : коммутиров ать; ~ilo: переключатель, коммутатор; ~ilaro: коммутатор; rel~ilo: стрелка (железнодорожн ая). ~eco: коммутати вность; ~iĝanta: перестаново чный, коммутирующ ий; centro de grupo: центр (группы).

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. Kazimierz Bein: Vortaro de Esperanto
3. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
4. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
5. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §213
6. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
7. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 15
8. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj
9. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
10. Olav Reiersøl: Matematika kaj Stokastika Terminaro Esperanta, p. 26
11. S. Larbar: Karuseloj, 1987

administraj notoj

pri ~i 1.: 
      Ĉu ne ekzistas uzo de la tipo "komuti cirkviton, telefonajn
      liniojn"?
      [MB]
pri ~i 2.: 
      (a) La originala difino tekstis "vagonaron aux trajnon",
      ja sxajnas, ke la fervojistoj perceptas nuancon inter
      ambaux terminoj (vagonaro ne havas lokomotivon).
      (b) Sxajnas, ke de faka vidpunkto la termino "trako" (ankoraux
      ne ekzistanta en REVO) estus preferinda al "relvojo" (malsama
      senco). Ja mi suspektas, ke relvojo povas porti plurajn trakojn.
      (c) La PIV2-a difino parolas pri "trajno aux alia trakveturilo",
      kio estas pli vasta, sed ne klaras pri tio, kion oni
      komutas (cxu la veturilon aux la nadlorelojn?).
      [MB]
pri ~a: 
    La formo ~eca, konata de Bricard, estas tiu, kiun
    mi uzis en REVO. Gxi similas al "asocieca", konata ankaux
    de MatVort. Tamen tiaj eca-formoj starigas problemeton, cxar
    derivitaj de eco-vortoj, kio renversas la ordon rilate al
    naciaj lingvoj. Tio per si mem ne multe gravas, sed
    la adjektivaj formoj estas difinendaj precize, cxar ili
    estas la plej uzataj, dum la substantiva formo de la eco
    estas preskaux senutila. Mi do difinis ~eca kaj lasis
    ~eco kiel ekzemplon (eco de io ~eca). [MB]
pri ~ilaro: 
    (1) Kio estas "interrompilo"? Eble "interrupteur", t.e. sxaltilo,
    sed sxaltilo estas nur aparta speco de komutilo.
    (2) La vorto ne plu estas en PIV2.
    [MB]
pri rel~ilo: 
    Difino reverkenda.
    [MB]
[^Revo] [komut.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.37 2011/03/12 16:10:10 ]