tradukoj: be cs de en es fr hu it nl pl pt ru vo

*korp/o

*korpo

1.
ANA Ĉe homoj kaj bestoj, aro de la materiaj partoj, kiuj konsistigas la organaron: tio ĉi estas saniga por via korpoZ; la korpo estas morta, la animo estas senmorta[1]; fortika, malsana korpo; KAT la korpo de Jesu-Kristo (eŭkaristio); (figure) se ili povis al la nomo de ilia projekto ellabori ankaŭ sinteni povantan korponZ. VD:karno, kadavro, organismo.
2.
La tuta persono: la korpogardistojZ (gardantaj la personon de regnestro); ili vivas per unu animo en du korpoj [2]; li ĉeestis per propra korpo.
3.
Ĉiu aro da materiaj eroj: ĉiuj korpoj havas dimension kaj pezon; organika, neorganika korpo; solida, fluida, gasa, simpla, komponita korpo VD:materio, ŝtofo, substanco, elemento.
4.
MAT[3] Tia unuhava ringo (E,†,×), ke krom la neŭtra elemento de † ĉiuj aliaj elementoj estas neŭtrigeblaj rilate al ×: la korpo de racionalaj nombroj. SUP:algebra strukturo;SUB:frakcikorpo, galeza korpo, galeza superkorpo, invariantokorpo, radika korpo, subkorpo, superkorpo.
Rim.: Laŭ kelkaj la komuteco de operacio × estas deviga en la difino de korpo. Aliaj preferas nomi „kampoj“ la komutecajn korpojn.
5.
MAT(arkaismo) [4]=solido.

korpa

Rilata al korpo: korpa punoB.

enkorpigi

Fari, ke io havu korpon; prezenti ion abstraktan sub korpa, konkreta formo: skulptisto korpigas siajn revojn; lingvo internacia enkorpigas en si homfratigan ideonZ; li sola enkorpigas la tutan aktivecon de l' grupo.

enkorpiĝo

Apero en iu korpo aŭ en iu ekstera formo: tiuj fremdaj esprimoj enkorpiĝis en la lingvo; oni rigardis lin kiel teran enkorpiĝon de la plej alta dieco [5]; papilio kaj lotuso en la ĉina folkloro estas enkorpiĝo de amo [6]. VD:enkarniĝo, konkretiĝi, personigi

subkorpo

MAT
(de korpo K) Ĉiu unuhava subringo de ĝi, kiu subringo estas ankaŭ korpo.

superkorpo, supera korpo[7]

MAT
(de korpo K) Tia korpo, ke K estas subkorpo de ĝi.
Rim.: La naciaj lingvoj konas por ĉi tiu nocio sinonimon signifantan „vastigaĵo“. Efektive, la superkorpo ofte rezultas el konscia klopodo konstrui ion pli vastan ol la baza korpo. Tial troviĝas en [8] la termino „korpopluigaĵo“ (cetere kun iom pli abstrakta difino, nome: paro de korpoj). La tempa nuanco entenata en „pluigi“ igas tamen la terminon iom mistrafa.

frakcikorpo

MAT
(de komuteca integra ringo R) Korpo, konstruita super R laŭ maniero simila al la maniero konstrui la korpon de racionaloj super la ringo de entjeroj, t.e. uzante frakciojn: la frakcikorpon de la polinomringo R[X] oni kutime signas per R(X).

galeza korpo

MAT
Finia korpo: la kardinalo de galeza korpo estas potenco de primo. VD:Galezo.

galeza superkorpo

MAT
(de korpo K) Tia superkorpo K' de K, ke ĝi havas finian gradon kaj ke la invariantokorpo de la galeza grupo Gal(K'/K) egalas al K. VD:Galezo.

invariantokorpo

MAT
(de grupo de aŭtomorfioj super korpo K) La subkorpo de K, enhavanta la invariantojn komunajn al ĉiuj aŭtomorfioj.

radika korpo

MAT
(de polinomo P super korpo K) La plej malgranda superkorpo de K, enhavanta ĉiujn radikojn de P: la radika korpo de la reela polinomo X2+1 estas la korpo de kompleksoj.

tradukoj

anglaj

~o 2.: body; ~o 3.: body; ~o 4.: field; ~o 5.: geometric body, solid; sub~o: subfield; super~o, supera ~o: overfield, extension field; frakci~o: quotient field, fraction field; galeza ~o: Galois['s] field; galeza super~o: Galois['s] extension; invarianto~o: fixed field; radika ~o: root field.

belorusaj

~o: цела; ~a: целавы, цялесны; en~igi: уцялесьніць; sub~o: падполе; super~o, supera ~o: надполе, пашырэньне (падполя); galeza ~o: поле Галуа; galeza super~o: пашырэньне Галуа; invarianto~o: поле інварыянтаў; radika ~o: поле раскладу (мнагасклада).

ĉeĥaj

~o 2.: tělo; ~o 3.: tělo.

francaj

~o 5.: solide, volume, corps géométrique; ~o: corps; ~a: corporel, physique; en~igi: concrétiser, incarner; en~iĝo: incarnation; sub~o: sous-corps; super~o, supera ~o: sur-corps, extension d'un corps; frakci~o: corps des fractions; galeza ~o: corps de Galois; galeza super~o: extension galoisienne; invarianto~o: corps des invariants; radika ~o: corps des racines.

germanaj

~o 1.: Körper; ~o 2.: Leib; ~o 4.: Körper; ~o 5.: Körper, geometrischer Körper; sub~o: Unterkörper; super~o, supera ~o: Oberkörper, Körpererweiterung; frakci~o: Quotientenkörper, Körper der Brüche; galeza ~o: Galoisfeld; galeza super~o: galoissche Erweiterung; invarianto~o: Invariantenkörper; radika ~o: Wurzelkörper.

hispanaj

~o: cuerpo; ~a: corporal.

hungaraj

~o 4.: számtest; ~o: test; ~a: testi, fizikai.

italaj

~o: corpo; ~a: corporale, fisico; en~igi: incarnare, incorporare, personificare; en~iĝo: incarnazione, personificazione; sub~o: sottocampo; super~o, supera ~o: estensione di campo; galeza ~o: gruppo di Galois.

nederlandaj

~o: lichaam; ~a: lichamelijk, lichaams-; en~igi: belichamen, personifiëren; en~iĝo: incarnatie, belichaming, verpersoonlijking.

polaj

~o 4.: ciało; ~o 5.: bryła; en~igi: wcielać; sub~o: podciało; super~o, supera ~o: nadciało, rozszerzenie; frakci~o: ciało ułamków; galeza ~o: ciało skończone; galeza super~o: rozszerzenie Galois; invarianto~o: ciało niezmienników.

portugalaj

~o 4.: corpo.

rusaj

~o 5.: тело, геометрическое тело; ~o: тело; ~a: телесный; en~igi: воплотить, воплощать; sub~o: подполе; super~o, supera ~o: надполе, расширение; frakci~o: поле частных, поле дробей; galeza ~o: поле Галуа; galeza super~o: расширение Галуа; invarianto~o: поле инвариантов; radika ~o: поле разложения.

volapukaj

~o: kop; ~a: kopik.

fontoj

1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 31
2. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
3. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §233
4. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 25
5. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 22a
6. Peng De: Ksilografo Chen Qi kaj liaj verkoj, [vidita en 2007-01]
7. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §234
8. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §234

administraj notoj

pri sub~o: 
    Fonto trovenda, sed la formo estas tute regula. [MB]
pri super~o, supera ~o: 
    Fonto trovenda, sed la formo estas tute regula. Notu, ke EKV
    diras "supera korpo", sed la kunmetajxo
    per "super" sxajnas al mi malpli problema.
    [MB]
pri galeza ~o: 
    Fonto trovenda. [MB]
pri galeza super~o: 
    Fonto trovenda. [MB]
pri invarianto~o: 
    Fonto trovenda. [MB]
pri radika ~o: 
    Fonto trovenda. [MB]
[^Revo] [korp.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.40 2010/11/25 17:30:40 ]