tradukoj: be bg br cs de en es fr hu it nl pl pt ru tr

*naci/o

*nacio

HISPOL
1.
Memkonscia etno, iom granda popolo, konsistanta el tuto de la homoj loĝantaj en difinita teritorio kaj ligitaj per komuneco de lingvo, kutimoj, historio, tradicioj, interesoj kaj valoroj: precipe la lingvo faras la nacion; nacio batalanta por kreo de sia propra ŝtato PIV; nacio dividita inter pluraj regnoj. VD:gento
2.
JUR Popolo rigardata kiel suvereno.
3.
POL(evitinde) Regno.
Rim.: Tiu senco estas fremda al Esperanto, sed aperas en terminoj tradukitaj el la angla: Unuiĝintaj Nacioj.
VD:lando, patrujo.

Unuiĝintaj Nacioj (UN)

POL[1]
Grava internacia monda organizaĵo, fondita post la 2a mondmilito, kiu celas solvi interŝtatajn konfliktojn: nun tamen Tuvalo verŝajne iĝos ege populara, ne nur ĉar la gnoma ŝtato ĵus fariĝis 189a membro de Unuiĝintaj Nacioj (UN), sed precipe pro ĝia nacia simbolo en Interreto, mallongigo „tv“. [2].

nacia

1.
Koncernanta naciojn, etnojn: nacia konscio, apartaĵo; naciaj rilatoj; nacia standardo (i.a., tradicia standardo de popolo kiu malhavas sian nacian ŝtaton); nacia ŝtato (ŝtato formita laŭ nacia principo, kontraste al imperio ktp)
2.
(evitinde) Regna, koncernanta nacion 3: nacia standardo (oficiala standardo de koncerna regno).

naciaĵo

Nacia apartaĵo, precipe lingva. VD:idiotismo

nacieco

1.
Eco esti nacio: pli kaj pli landlimoj kaj naciecoj difiniĝas laŭ lingvoj; antaŭ la milito tiu subetno ankoraŭ ne pretendis je nacieco (ne konsciis sin nacio).
2.
POL Malnova vorto por etno.

naciismo

1.
POL Politika doktrino bazita sur la ideoj pri la rajtoj kaj valoroj de iu nacio.
Rim.: Naciismo de premanta nacio estas imperiismo, naciismo de premata nacio proksimas al patriotismo kaj kontraŭimperiismo, kvankam ĉia naciismo povas konduki al ŝovinismo kaj nacia egoismo. SIN:nacionalismo
2.
LIN Lingva naciaĵo. SIN:idiomaĵo

naciisto

POL
Adepto de naciismo.

naciano

1.
Etnano: sed tiel same kiel mi en la nuna momento ne estas ia naciano, sed simpla homo, tiel same mi ankaŭ sentas, ke en tiu ĉi momento mi ne apartenas al ia nacia aŭ partia religio, sed mi estas nur homo. [3].
2.
(evitinde) Ŝtatano: la ambasadoro konsilis al ĉiuj siaj nacianoj forlasi la landon PIV.
3.
BIB Aligentano, ne-judo.
Rim.: Tiusence la vorto aperas nur en la verkoj Nov-Testamentaj.

nacianigi

1.
Asimili al nacio.
2.
JURPOL Civitanigi.

internacia

1.
Koncernanta plurajn naciojn.
2.
=Interŝtata
Rim.: Tiu senco estas fremda al Esperanto, sed aperas en la lingvo pro tradukoj el aliaj lingvoj. internacia komerco, juro, konferenco, oficejo.

internaciismo

POL
Politika sistemo celanta starigi juran aparaton, kiu garantius pacajn rilatojn inter ĉiuj nacioj, zorgante, ke ĉiu el ili konservu siajn lingvon kaj kulturajn apartaĵojn.

sennaciismo

POL
Socipolitika teorio laŭ kiu la nacioj devas rezigni pri sia sendependeco, pri siaj lingvaj kaj kulturaj apartaĵoj por kunfandiĝi en mondan unuon.
SIN:kosmopolitismo.

tradukoj

anglaj

~o: nation; Unuiĝintaj N~oj: United Nations Organisation, United Nations, UNO, UN; ~a: national; ~aĵo: national idiom; ~eco: nationality; ~ismo: nationalism; ~isto: nationalist; ~ano: national; ~anigi: nationalize; inter~a: international; inter~ismo: internationalism; sen~ismo: anationalism.

belorusaj

~o 1.: нацыя; ~o 2.: народ; ~o 3.: дзяржава, краіна; Unuiĝintaj N~oj: Арганізацыя Аб'яднаных Нацый, Аб'яднаныя Нацыі; ~a 1.: нацыянальны; ~a 2.: нацыянальны, дзяржаўны; ~aĵo: нацыянальная асаблівасьць, нацыянальная рыса; ~eco: нацыянальнасьць; ~ismo 1.: нацыяналізм; ~ismo 2.: ідыёма; ~isto: нацыяналіст; ~ano 1.: прадстаўнік нацыі; ~ano 2.: грамадзянін; ~anigi 1.: асіміляваць; ~anigi 2.: натуралізаваць; inter~a: міжнародны, інтэрнацыянальны; inter~ismo: інтэрнацыяналізм; sen~ismo: касмапалітызм. ~a standardo: нацыянальны сьцяг; ~a ŝtato: нацыянальная дзяржава; ~a standardo: дзяржаўны сьцяг.

bretonaj

~o: broad; Unuiĝintaj N~oj: Aozadur ar Broadoù Unanet, ABU; ~a: broadel; ~aĵo: dibarder broadel; ~eco: broadelezh; ~ismo 1.: broadelouriezh; ~isto: broadelour; ~ano 1.: broad, broadour; inter~a: etrebroadel; inter~ismo: etrebroadelouriezh.

bulgaraj

~o: нация; Unuiĝintaj N~oj: Организация на обединените нации, ООН.

ĉeĥaj

~o: národ; ~a: národní.

francaj

~o: nation; Unuiĝintaj N~oj: Organisation des Nations Unies, ONU; ~a: national; ~aĵo: particularité nationale, spécialité nationale; ~eco: nationalité; ~ismo 1.: nationalisme; ~isto: nationaliste; ~ano 3.: gentil (non-juif, vocabulaire biblique); ~ano: national (subst.), ressortissant; inter~a: international; inter~ismo: internationalisme; sen~ismo: anationalisme, cosmopolitisme (politique).

germanaj

~o 1.: Nation; ~o 2.: Volk; ~o 3.: Staatsvolk; Unuiĝintaj N~oj: Vereinte Nationen, UN; ~a 1.: national; ~a 2.: National-, Landes-; ~aĵo: nationale Besonderheit; ~eco: Nationalität; ~ismo 1.: Nationalismus; ~ismo 2.: nationaler Sprachidiotismus; ~isto: Nationalist; ~ano 1.: Angehöriger einer Nationalität; ~ano 2.: Staatsangehöriger; ~ano 3.: Nichtjude; ~anigi 1.: naturalisieren; ~anigi 2.: einbürgern; inter~a 1.: multinational; inter~a 2.: international; inter~ismo: Internationalismus; sen~ismo: Doktrin der Nationslosigkeit, Weltbürgertum.

hispanaj

~o: nación; Unuiĝintaj N~oj: Naciones Unidas, ONU; ~a: nacional; ~eco 1.: nacionalidad; ~ismo: nacionalismo; ~anigi: nacionalizar; inter~a: internacional.

hungaraj

~o: nemzet; Unuiĝintaj N~oj: Egyesült Nemzetek, UN; ~a: nemzeti, nemzet-; ~aĵo: nemzeti sajátosság; ~eco 1.: nemzeti mivolt; ~eco: nemzetiség; ~ismo 1.: nacionalizmus; ~isto: nacionalista; inter~a: nemzetközi; inter~ismo: internacionalizmus, nemzetköziség.

italaj

~o: nazione, popolo; Unuiĝintaj N~oj: Organizzazione delle Nazioni Unite, Nazioni Unite, ONU; ~a: nazionale; ~eco: nazionalità; ~ismo 1.: nazionalismo; ~isto: nazionalista (sostantivo); ~anigi: naturalizzare; inter~a: internazionale; inter~ismo: internazionalismo; sen~ismo: anazionalismo, cosmopolitismo (in politica).

nederlandaj

~o: natie, volk; Unuiĝintaj N~oj: Verenigde Naties, VN; ~a: nationaal; ~aĵo: iets eigen aan het volk; ~eco 1.: nationaliteit; ~ismo: nationalisme; ~isto: nationalist; ~anigi: inburgeren; inter~a: internationaal; inter~ismo: internationalisme; sen~ismo: volkenloosheid.

polaj

~o 1.: naród; Unuiĝintaj N~oj: Organizacja Narodów Zjednoczonych; ~a 1.: narodowy; ~eco: narodowość; ~ismo 1.: nacjonalizm; ~isto: nacjonalizm; inter~a: międzynarodowy; inter~ismo: internacjonalizm; sen~ismo: kosmopolityzm.

portugalaj

~o: nação; Unuiĝintaj N~oj: Nações Unidas, ONU; ~a: nacional; ~ismo: nacionalismo; ~isto: nacionalista; inter~a: internacional.

rusaj

~o 1.: нация; ~o 2.: народ; ~o 3.: государство; Unuiĝintaj N~oj: Объединённые Нации, Организация Объединённых Наций, ООН; ~a 1.: национальный; ~a 2.: государственный, национальный; ~aĵo: национальная особенность; ~eco: национальность; ~ismo 1.: национализм; ~ismo 2.: идиома; ~isto: националист; ~ano 3.: язычник; ~anigi 1.: ассимилировать; ~anigi 2.: натурализовать; inter~a: международный. ~a standardo: национальный флаг; ~a ŝtato: национальное государство; ~a standardo: государственный флаг.

turkaj

~o: ulus; Unuiĝintaj N~oj: Birleşmiş Milletler , BM; ~a: ulusal; ~eco: uyrukluk, vatandaşlık; ~ismo 1.: milliyetçilik, ulusçuluk; ~isto: milliyetçi, ulusçu; inter~a: uluslararası; inter~ismo: uluslararası birlik düşüncesi , uluslararası durum.

fontoj

1. Stefan Maul: k. a.: Deklingva manlibro pri politiko
2. Stefan MAUL: Riĉa per .tv, Monato, n-ro 12/2000
3. Zamenhof: La parolado antaŭ la Unua Kongreso Esperantista en Bulonjo-sur-Maro, 1905-08-05.

[^Revo] [naci.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.29 2009/12/09 17:30:26 ]