tradukoj: be de en es fr hu it nl pl pt ro ru tr vo

^*egal/a [1]

^*egala

1.

Havanta saman grandon, samajn dimensiojn, saman kvanton, saman valoron, kiel tio, kun kio oni ĝin komparas: du kvantoj, egalaj je tria, egalas unu la alian; nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al saĝo [2]; ne respondu al malsaĝulo, por ke vi mem ne fariĝu egala al li [3]; neegalaj peziloj [4].

a)

Restanta sama, kia ĝi mem estis antaŭe, ne varianta kiaj ajn estas la cirkonstancoj: egala animo; egala humoro, paŝo, pulso, voĉo.

b)

Prezentanta samajn kvalitojn, do nenian motivon por esti preferata, t.e. indiferenta: egale ĉu vi estas riĉa aŭ senhava^Z; egale kiam li venos, kien li iros; tute egale ĉu ia prepozicio starus aŭ ne^Z.

2.

(evitinde) Simila, sama: nomo egala sed esenco mala [5]; la senco de tiu prepozicio estas ĉiam egala^Z; ĉiu litero estas elparolata ĉiam egale^Z.

3.

a)

[6] (p.p. du aroj) Tiaj, ke ĉiu elemento de unu estas elemento de alia: la aro de reelaj radikoj de polinomo X²-1 estas egala al {-1,1}.
Rim.: Pli ĝenerale, en moderna matematiko, du objektoj estas egalaj, se ili estas absolute nedistingeblaj, do havas precize la samajn ecojn. La egalecon de du objektoj a kaj b oni signas per a = b (a egalas al bo, aŭ: a egalas bo-on, aŭ: a egal bo).

b)

[7](tradicia lingvaĵo en elementa geometrio) (p.p. du geometriaj figuroj) Tiaj, ke „movante“ unu el la figuroj, eblas igi ĝin koincidi kun la alia; pli rigore: la figuroj estas pozitive izometriaj: du egalaj strekoj estas samlongaj; se du trianguloj havas tri duope egalajn laterojn, ankaŭ ili estas egalaj; reguloj pri egaleco de trianguloj.

egali

Esti egala al: suspekto pruvon ne egalas[8]; lia merito ne egalas al liaj pretendoj.

egalaĵo

Skribaĵo, kiu asertas egalecon de du matematikaj objektoj: A = B; la egalaĵo u² = -1 estas malvera por ĉiu reelo u; el du egalaĵoj eblas produkti trian, adiciante ambaŭ iliajn flankojn.

neegalaĵo

Skribaĵo, kiu asertas neegalecon de du matematikaj objektoj, aŭ montras ordo-rilaton inter ili: u²+1 > u; la neegalaĵo u² ≥ u estas malvera por ĉiu reelo en intervalo ]0,1[; se multipliki ambaŭ flankojn de reela neegalaĵo per negativa nombro, necesas ŝanĝi ĝian sencon.

egaligi

Igi egala: koncerne tiun virinon, kiu ... perdis la estimon al si mem, sin mem egaligis al sentaŭga polvo [11].

egalismo

Socia doktrino celanta, ke ĉiuj homoj havu egalajn kondiĉojn en iuj el la kampoj politika, ekonomia, jura...: Ĉinio emfazis egalismon dum distribuado [12]; egalismo ― tio estas viva programo, en kiu ĉiuj devas roli egale kaj nemulte, kaj neniu povas ludi grandan romantikan rolon [13].

fekegala

(frazaĵo) (vulgare) Tute indiferenta: farindas pli gravaj aferoj ol diskuti ĉu la damnitaj supersignoj skribiĝu per h, x aux unikode ... tio estas fekegala [14].

kontraŭegala

(p.p. du elementoj de grupo kun adicie signata operacio) Tiaj, ke ĉiu el ili estas neŭtriganto de la alia.

kontraŭegalo

Neŭtriganto rilate al adicie signata operacio: ĉiu elemento en adicia grupo havas kontraŭegalon; la nulo egalas al sia kontraŭegalo; kontraŭegalo de bildigo f (la bildigo, kiu ĵetas x al la kontraŭegalo de f(x)).
Rim.: Ni ne trovis fonton por tiu termino, nek alian terminon por la nocio, sed ĝi tre nature deriviĝas de la aŭtoritata „kontraŭegala“ per kutima en matematiko rekta substantivigo de adjektivoj.

kontraŭegaligebla

(p.p. elemento en adicie signata monoido) Tia, ke ekzistas ĝia kontraŭegalo: en la aro de naturaj entjeroj nur la nulo estas kontraŭegaligebla.

senegala

Unika, nekomparebla.

tutegale

1.

Tute egale, ne gravas: ili (du kronoj) estos haveblaj ie ajn, tutegale kie [16].

2.

Modala vorto signifanta „malgraŭ la dirita, ĉio restas senŝanĝa“, „ĉiel ajn, tio ne gravas“ ktp: sed tutegale tio estas nur personaj opinioj de la parolintoj [17]; kvankam poste estis malkovrite, ke en multaj virusoj genetika informo povas esti kodita en RNA (ribonukleata acido), tutegale la esenco de la malkovro de Avery ne ŝanĝiĝis [18].

tagnoktegaleco

ekvinokso en la tago de la somera tagnoktegaleco, ĉirkaŭ la naŭa horo vespere, ... antaŭ la pordego de l' templo haltis du vojaĝantaj pastroj [19].