-
Sufikso, esprimanta kolekton da samspecaj estuloj aŭ objektoj,
kiuj estas esence ligitaj inter si kaj formas unu apartan tuton, unu
kolektivan objekton:
- homaro (tuto de la homoj); maro estas gutaro; ŝiparo (kolekto da kelkaj ŝipoj formantaj specialan aranĝon); arbaro (kolekto da vivantaj arboj kovranta vastan spacon); pro multo da arboj li arbaron ne vidas (vidas nur detalojn, sed ne la tuton)[1].
aro
- 1.
-
Grupo, amaso:
aro da dehakitaj arboj
(nura amaso ne formanta apartan tuton).
kunaĵo,
amaso,
grupo,
trupo,
bando,
kohorto,
taĉmento,
hordo,
grego,
armeo,
legio,
klano.
- 2.
[2]
Kolekto da matematikaj objektoj, konsiderata kiel tuto:
la aro N enhavas ĉiujn pozitivajn
entjerojn;
la kolekto de ĉiuj aroj mem ne estas aro;
la aron konsistantan el la du objektoj x
kaj
y oni signas per {x,
y},
kaj la aron de ĉiuj objektoj verigantaj predikaton
P per
{x / P(x)}
(legu: aro de tiaj iksoj, ke po de ikso).
elemento;kun(ig)aĵo,
komunaĵo,
komplemento,
subaro,
superaro;
enhavi.
Rim.: Temas pri naiva difino de koncepto difinebla pli rigore nur kadre de arteorio. Bricard [3] jam konas la nocion, sed nomas ĝin „amaso“, kiu termino ne enradikiĝis. Aliloke [4] li uzas „aro infinita da nombroj“, supozeble sen ia faka intenco.
arigi
- Kolekti, kunvenigi, kungrupigi: arigi multajn dokumentojn.
ariĝi
- Kolektiĝi: la polico dispelis la ariĝintojn; post lia morto multaj legendoj ariĝis ĉirkaŭ lia nomo.
arteorio, aroteorio[5], teorio de la aroj[6]
-
Branĉo de matematiko,
studanta arojn;
iniciatita de
la germana matematikisto Cantor, ĝi difinas la nocion aro
en
aksioma kadro kaj fundamentas la nuntempan matematikon:
arteoriaj operacioj.
Rim.: Indus eviti trouzon de tiu termino ekster vere teoria kadro. Ekz-e la kutimaj operacioj super aroj, oni povus nomi „araj“ aŭ „arrilataj“ anstataŭ „arteoriaj“.
arteoriaj operacioj
celo-aro, cela aro[7]
- (de rilato) La dua aro de la kartezia produto, kies subaro ĝi estas.
Rim.: Tiu termino ŝajnas preferinda al „celaro“ [8], ĉar ne temas pri aro da „celoj“, sed ja pri aro, kiu mem estas la celo de la bildigo kaj pro la sufiksoida naturo de radiko „ar“ ne eblas formi per ĝi apudmetajn kunmetaĵojn sen emfazo pri tio, ke ne temas pri sufiksoida uzo.
fonto-aro, fonta aro[9]
- (de rilato) La unua aro de la kartezia produto, kies subaro ĝi estas.
Rim.: Ĉi-sence troveblas ankaŭ „argumentaro“ [10], sed termino simetria al „celo-aro“ ŝajnis al ni preferinda. Notu, ke fonta kaj cela aroj estas nocioj, uzataj precipe, kiam la rilato estas konsiderata kiel unu- aŭ plur-senca funkcio. Tamen la nocioj estas pravigitaj ankaŭ kadre de internaj rilatoj, ofte prezenteblaj per grafeoj. Elemento estas en la cela aro, se ĝin trafas sago, kaj en la fonta aro, se sago eliras de ĝi.
kvocienta aro
- (de ekvivalento-rilato) Aro de ĉiuj ĝiaj ekvivalento-klasoj: la kvocientan aron de rilato R en E oni signas per E/R.
Rim.: Troveblas ĉi-sence ankaŭ „kvocientaro“ (en [11]), kiun ni ne konsideras bone formita, aŭ „kvocienta spaco“ (en [12]).
malplena aro
[13]- La aro, kiu enhavas neniun elementon: la malplenan aron oni signas per ∅; ĝi estas subaro de ĉiu aro.
orda aro
[14]-
Aro, konsiderata kune kun
ordo-rilato super ĝi:
ordan aron oni ofte signas per skribaĵo de la tipo
(E,≤).
Specifa orda aro:
latiso;
Specifaj elementoj en orda aro:
antaŭanto,
postanto,
supremo,
infimo,
baro,
maksimumo,
minimumo;
Bildigoj super orda aro, kun specifaj ecoj:
barita,
kreskanta,
malkreskanta,
monotona.
subaro
[15]-
(de aro E)
Aro
A, kies elementoj
apartenas al E:
ĉiu aro estas subaro de si mem;
la subaroj de E konsistigas aron,
nomatan
aro de ĉiuj subaroj
[16] de
E
kaj foje signatan per 2E.
inkluzivi.
superaro
[17]- (de aro E) Tia aro, ke E estas subaro de ĝi.