tradukoj: be bg cs de en es fr he hu ku la nl pl ru sv tp tr vo zh

*ter/o [1]

*tero

1.TEZ
La planedo, sur kiu la homoj loĝas. SIN:tergloboVD:mondo
2.
Ekstera firma tavolo de ĉi tiu planedo: super la tero sin trovas aero [2]; kuŝi sur la tero; la tero kaj la maro; fosi la teron; la rajdanto desaltis teren; fali teren; ili ĵetiĝis vizaĝaltereZ.
3.TEZ
Substanco el kiu konsistas tiu tavolo: poto el tero; argila, sabla, seka, kulturebla tero VD:argilo, grundo
4.
Ne akvo (maro, oceano): La 6-an de junio, 1944, la koalicia armeo komencis alteriĝi en Normandio en suda parto de Francio [3].

tera

1.
Apartenanta al la planedo tero: la tera supraĵo; la tera diametro.
2.TEZ
El la substanco de la tero: tera poto. SUB:argila

alteriĝiTEZ

Alveni al la tera surfaco.

ĉefteroTEZ

GEOG Pli granda terpeco, kontinento aŭ granda insulo kontraste al pli malgranda: antaŭ ĉirkaŭ 10.000 jaroj, leviĝo de la marnivelo disigis la insulon de la aŭstralia ĉeftero [4].

eksterteranoTEZ

Supozata vivulo pli-malpli homsimila, kiu ne venus de la planedo tero: eĉ se vi estus eksterterano vi rajtus kritiki la malbonaĵojn de la tero [5].

*enterigiTEZ

1.
Meti en la teron: enterigi trezoron, markoton; kiu eltrinkos la pokalojn ... povos uzi la glavon, kiu estas enterigita antaŭ la sojlo [6].
2.TEZ
Sepulti metante la korpon de mortinto en subteran tombon: permesu al mi unue iri kaj enterigi mian patron [7].
3.
(figure) Forgesigi, vanigi, neniigi: tiu projekto estas jam tute senkreditigita kaj enterigitaZ; eble nia afero ŝajnos al la mondo eĉ mortinta kaj jam en terigitaZ.

elterigi

Eltiri el la tero: elterigado de ercoj [8].

Novtero

GEOG=Novlando la amerika maranaso reproduktiĝas en malproksima nordo de Nordameriko en Labradoro kaj Novtero [9].

subteraĵoTEZ

Natura aŭ arta spaco sub la tero: ili iris malsupren en la subteraĵojn de la templo de Ptah kaj baldaŭ atingis vastan kelon [10]. SUB:kelo, tunelo

surtera

Okazanta aŭ vivanta sur la tero.

surterigo

Meti sur la teron. Necesa vojo por surterigo. [11].

tergloboTEZ

=tero 1

terkapoTEZ

GEOG=promontoro
SIN:kabo, kapo 4.aVD:terlango

terkonektoTEZ

ELEELETRAD Tiu konekto per drato inter elektra aparato kaj la tero, kiun oni faras por utiligi la tersurfacon kiel unu platon de granda kondensatoro, kies alia plato povas esti la anteno.

terkontaktoTEZ

ELEELET Okaza kontakto de elektra kondukilo kun la tero, kien elfluas kaj perdiĝas parto de la kurento de la cirkvito. VD:liki

terkrustoTEZ

GEOL Solidiĝinta supera parto de la terglobo, ĉirkaŭanta la centran varmegan kernon.

terkulturoZTEZ

AGR=agrikulturo unuj el ili sin okupis je terkulturo, aliaj je fiŝkaptado aŭ marveturado [12].

terlaboristoZ

AGR Salajrulo, kiu prilaboras la teron: Kain fariĝis terlaboristo [13].

terlangoZTEZ

GEOG Longa, mallarĝa strio de tero, kiu etendiĝas en maron, lagon aŭ riveron: kelkaj rokplatoj kuŝis kiel malgrandaj terlangoj en la neprofunda akvo [14].
VD:terkapo

termezuriZ

GEOD Mezuri la surfacon de agro, arbaro, herbejo, dislimi ilin ktp: la malnova termezura stango [15].

termezuristoTEZ

GEOD Tiu kies profesio estas termezuri: en samajn figurojn estas ja dividataj niaj kampoj, kaj la ŝtataj termezuristoj lernas ilin en la lernejoj [16].

ternuksoTEZ

BOT Specio de arakido, kies frukto estas manĝebla, kaj liveras oleon kaj specon de butero.

terpartoZTEZ

GEOG=mondoparto

terpecoZTEZ

Pli-malpli granda peco de tero: ĉi tie ... ĉiu terpeco estas historia [17]; sur la sama terpeco oni konstruis belan domon [18]. VD:parcelo

*terpomoTEZ

KUI Manĝebla radikotubero de la terpomujo: vi ricevos de mi sakon da terpomoj [19].

*terpomujoTEZ

BOT Specio de solano (Solanum tuberosum), devena de Ameriko kun manĝeblaj radikotuberoj.

terpomflokoTEZ

[20]
KUI=ĉipso

terpomfingroTEZ

[21]
KUI=frito

terskuoTEZ

GEOL Ĉiu el pli-malpli fortaj sismaj movoj en tertremo.

tertremoZTEZ

GEOL Grava movo de la terkrusto, ordinare okaziganta domfalojn ktp.: fariĝis granda tertremo, tiel ke la fundamentoj de la malliberejo skuiĝis [22].

terzono

GEOG Ĉiu el la kvin grandaj dividoj de la terglobo, inter la tropikoj kaj la polusoj: varmega, mezvarma, glacia terzono.

tradukoj

anglaj

~o: earth; ĉef~o: mainland; Nov~o: Newfoundland; ~kapo: cape, promontory; ~pomo: potato; ~pomfloko: potato chip (Usono), crisp (Britujo); ~pomfingro: French fry (Usono), potato chip (Britujo); ~tremo: earthquake.

belorusaj

~o 1.: Зямля; ~o: зямля; ~a 1.: зямны; ~a 2.: земляны; al~iĝi: прызямліцца; en~igi 1.: закапаць, зарыць; en~igi 2.: пахаваць, хаваць; en~igi 3.: пахаваць; el~igi: выкапаць, адкапаць, раскапаць; sub~aĵo : падвал, падзямельле , склеп, сутарэньне; sur~a: наземны, зямны; ~globo: Зямля, зямны шар, зямная куля; ~kapo: мыс; ~konekto: зазямленьне; ~kontakto: замыканьне на зямлю; ~krusto: зямная кара ; ~lango: каса (геагр.); ~mezuristo: каморнік, землямер; ~parto: частка сьвету; ~peco: палетак, пляц; ~pomo: бульба; ~pomujo: бульбятнік ; ~skuo: штуршок (падчас землятруса); ~tremo: землятрус; ~zono: кліматычная зона.

bulgaraj

~o 1.: Земя; sur~igo: кацане; ~pomo: картоф; ~tremo: земетресение.

ĉeĥaj

~o: zem.

ĉinaj

~o 1.: 地球 [dìqiú] ; ~o: 土 [tǔ]; ~globo: 地球 [dìqiú].

francaj

~o: terre; ~a: en terre, terrestre; al~iĝi: atterrir; ĉef~o: continent (subst.), ile principale; ekster~ano: extra-terrestre (subst.); en~igi: enterrer; el~igi: déterrer; Nov~o: Terre-Neuve; sub~aĵo : souterrain (subst.); sur~a: terrestre; ~globo: globe terrestre; ~kapo: cap, promontoire; ~konekto: terre (électricité); ~krusto: écorce terrestre; ~kulturo: agriculture; ~laboristo: ouvrier agricole; ~lango: cap, langue de terre; ~mezuri: arpenter (mesurer les surf.); ~mezuristo: arpenteur; ~nukso: cacahouète; ~parto: région du monde; ~peco: terrain; ~pomo: pomme de terre; ~pomujo: pomme de terre (plante); ~pomfloko: chips; ~pomfingro: frite; ~skuo: secousse tellurique; ~tremo: séisme, tremblement de terre.

germanaj

~o: Erde; ~a 2.: irden; al~iĝi: landen; en~igi 1.: eingraben; en~igi 2.: begraben; en~igi 3.: begraben; el~igi: ausgraben; sur~igo: Landung; ~globo: Erdkugel; ~kapo: Kap, Landspitze; ~krusto: Erdkruste; ~lango: Landzunge; ~pomo: Kartoffel; ~pomujo: Kartoffel; ~pomfloko: Kartoffelflocke; ~pomfingro: Pommes frites, Fritten; ~tremo: Erdbeben.

hebreaj

~o 1.: כדור הארץ; ~o 2.: קרקע; ~o 3.: אדמה; ~o: ארץ; ~a 1.: ארצי; al~iĝi: לנחות \נחת\; en~igi 1.: לטמון \טמן\, להטמין \טמן\; en~igi 2.: לקבור \קבר\; sub~aĵo : מנהרה; ~globo: כדור הארץ; ~konekto: הארקה; ~kontakto: הארקה; ~kulturo: חקלאות; ~laboristo: עובד אדמה, חקלאי; ~lango: לשון יבשה; ~nukso: בוטן; ~peco: פיסת קרקע; ~pomo: תפוח אדמה; ~pomfingro: טוגן, צ'יפס (אחד).

hispanaj

~o: tierra; ~a 1.: terrestre; al~iĝi: aterrizar; en~igi: enterrar; el~igi: desenterrar; ~globo: globo terráqueo; ~kapo: cabo; ~krusto: corteza terrestre; ~kulturo: agricultura; ~nukso: cacahuate; ~pomo: papa, patata; ~pomfloko: papas fritas (plural); ~pomfingro: papas a la francesa (plural); ~tremo: temblor.

hungaraj

~o 1.: Föld; ~o 2.: föld; ~o 3.: föld, agyag; ~a 1.: földi, föld-; ~a 2.: földes, föld-, agyag-; al~iĝi: földet ér, landol; en~igi 1.: elás, földbe ás; en~igi 2.: eltemet, elhantol; en~igi 3.: eltemet; el~igi: kiás, kihantol; sub~aĵo : föld alatti járat, föld alatti építmény; sur~a: földi; ~globo: földgolyó; ~kapo: fok (tengerbe nyúló), hegyfok; ~konekto: földelés; ~kontakto: földrövidzárlat; ~krusto: földkéreg; ~kulturo: földmővelés; ~laboristo: béres, mezőgazdasági munkás, mezei munkás; ~lango: földnyelv; ~mezuri: felmér; ~mezuristo: földmérő; ~nukso: amerikai mogyoró, földimogyoró, búrmogyoró; ~parto: földrész; ~peco: földdarab; ~pomo: burgonya, krumpli; ~pomujo: burgonya, krumpli; ~pomfloko: burgonyaszirom, csipsz; ~pomfingro: hasábburgonya; ~skuo: földlökés; ~tremo: földrengés; ~zono: égtáj.

kurdaj

~o 3.: ax.

latina/sciencaj

~pomujo : Solanum tuberosum.

nederlandaj

~o 1.: aarde, aardbol; ~o 2.: grond, land; ~o 3.: aarde, grond; ~a 1.: aard-; ~a 2.: aarden; al~iĝi: landen; en~igi 1.: ingraven; en~igi 2.: begraven; en~igi 3.: begraven; el~igi: opgraven; sub~aĵo : onderaardse gang; sur~a: bovenaards, bovengronds; ~globo: aardbol, aarde; ~kapo: kaap, voorgebergte; ~konekto: aarding; ~kontakto: aarding; ~krusto: aardkorst; ~kulturo: landbouw; ~laboristo: landbouwer; ~lango: landtong; ~mezuri: landmeten; ~mezuristo: landmeter; ~nukso: aardnoot; ~parto: werelddeel; ~peco: landgoed; ~pomo: aardappel; ~pomujo: aardappel; ~pomfloko: chip; ~pomfingro: friet, frites, patat; ~skuo: aardtrilling; ~tremo: aardbeving; ~zono: aardgordel.

polaj

~o 1.: Ziemia; ~o 2.: ziemia, skorupa ziemska; ~o 3.: ziemia; ~o 4.: ziemia, ląd; ~a 1.: ziemski; ~a 2.: ziemny; al~iĝi: lądować, przybijać do lądu; ekster~ano: istota pozaziemska, ufoludek, marsjanin; en~igi 1.: zakopywać; en~igi 2.: pochować; en~igi 3.: zakopywać, pochować; el~igi: odkopywać; sub~aĵo : podziemie; sur~a: naziemny; ~globo: kula ziemska, glob ziemski, Ziemia; ~kapo: cypel, przylądek; ~konekto: uziom, uziemnienie; ~kontakto: przebicie do ziemi; ~krusto: skorupa ziemska; ~kulturo: uprawa ziemi, agrokultura; ~laboristo: robotnik do prac ziemnych; ~lango: cypel, mierzeja; ~mezuristo: mierniczy; ~nukso: orzeszek ziemny, arachid; ~parto: kontynent; ~peco: skrawek ziemi; ~pomo: ziemniak, kartofel; ~pomfloko: chips, chrupka ziemniaczana, chrupka kartoflana; ~pomfingro: frytka; ~skuo: ruch tektoniczny; ~tremo: trzęsienie ziemi; ~zono: strefa (klimatyczna).

rusaj

~o 1.: Земля; ~o: земля; ~a 1.: земной; ~a 2.: земляной; al~iĝi: приземлиться; ekster~ano: инопланетянин ; en~igi 1.: закопать, зарыть; en~igi 2.: хоронить, похоронить, захоронить; en~igi 3.: похоронить; el~igi: откопать, раскопать; sub~aĵo : подземелье, подвал; sur~a: наземный, земной; ~globo: Земля, земной шар; ~konekto: заземление; ~kontakto: замыкание на землю; ~krusto: земная кора ; ~kulturo: сельское хозяйство; ~laboristo: сельскохозяйственный рабочий; ~lango: коса (геогр.); ~mezuri: межевать; ~mezuristo: землемер; ~nukso: арахис, земляной орех; ~parto: часть света; ~peco: участок земли; ~pomo: картофель; ~pomujo: картофель (растение); ~pomfloko: чипсы (plurale); ~pomfingro: картофель во фритюре, картофель жареный соломкой; ~skuo: толчок (при землетрясении) ; ~tremo: землетрясение; ~zono: климатический пояс.

svedaj

~kapo: udde.

tokiponaj

~o: ma.

turkaj

~o 1.: dünya, Yer; ~o 2.: yeryüzü, dünya; ~o 3.: toprak; ~kapo: burun; ~pomo: patates; ~pomujo: patates.

volapukaj

~o 2.: glun; ~o 3.: glun.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26
3. Alteriĝo en Normandio
4. M. Furness: Kanguru-insulo, edukado.net, 2008-01-29
5. E. Fabian: R: Kie estas la stranguloj?, soc.culture.esperanto, 2002-05-25
6. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, du fratoj
7. La Nova Testamento, S. Luko 9:59
8. Josef Mendl: Konsekvencoj de ekonomiaj transformoj, Monato, jaro 2002a, numero 12a, p. 10a
9. Vikipedio, amerika maranaso, 2012-01-22
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 14a
11. Vikipedio, http://eo.wikipedia.org/wiki/An-12
12. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 17a
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 4:2
14. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, unua parto, ĉapitro 2a
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, kuristoj
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 2
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, ligo de amikeco
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, malnova domo
19. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 3, anekdotoj
20. Jouko Lindstedt: k.a.: Hejma Vortaro
21. Jouko Lindstedt: k.a.: Hejma Vortaro
22. La Nova Testamento, La agoj 16:26

administraj notoj

pri sub~aĵo :
      Mi ĝeneraligis la difinon, kiu ampleksis nur "galerion
      fositan". La tradukoj eble ne plu tute ĝustas.
      [ĵv]
    

[^Revo] [ter.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.65 2012/02/23 13:10:10 ]