Okazanta plej tuje, plej proksime de la taŭga, difinita
deirtempo:
ĉe, en frua matenoZ,
frumatene;
en lia frua juneco;
fruaj, frumaturaj fruktoj;
trofrua (antaŭtempa) morto.
juna.
frue, frutempeZ
En frua tempo:
frue leviĝu kaj frue edziĝu
[1];
kiu pli frue venas, pli bonan lokon prenas
[2];
la horloĝo iras tro frueZ(ĝi fruas
3);
la komitato devas dissendi kiel eble plej frutempe
invitonZ;
pli aŭ malpli frue lingvo internacia nepre
estos enkondukita
[3];
ne pli frue ol (ne antaŭ)
matene li venis hejmenZ;
ne pli frue ol kiam...Z(ne antaŭ
ol);
oni ne devas tro frue fanfaroni.
laŭdi,
moki,
ridi,
mano,
urso,
venko,
vespero,
triumfi.
frui
1.
Okazi aŭ alveni frue:
ĉi-jare fruas la printempo, la legomoj;
Anjo-la-Pesto ial kutimis ellitiĝi eksterordinare frue,
sed ĉi-foje ŝi fruis supermezure
[4].
2.
(senpersone)
Proksime al la komenco de konvena periodo, kiam ĝi
ĵus komenciĝis aŭ eĉ estas nur komenconta:
ankoraŭ tro fruas por diri...
[5].
3.
(p.p. horloĝo)
Montri ankoraŭ ne venintan tempon:
la horloĝo fruas je kvin minutoj
(tro rapidas kaj montras tempon kiu fakte estos post
5 minutoj).
malfrua
Okazanta nur post la taŭga, difinita limtempo:
en la malfrua nokto (malfrue en la nokto);
malfruaj rikoltoj
(tro malfrue maturiĝintaj);
por malfrua (tro malfrue veninta)
gasto restas nur osto
[6];
la horloĝo iras tro malfrueZ(ĝi malfruas
3);
pli bone malfrue ol neniam
[7].
kato,
mustardo,
momento,
dento,
ideo.
malfruo
Stato de io aŭ iu malfrua:
[la Hebreino] estas la kaŭzo de la malfruo
de la leviĝo de Nilo
[8];
[la leterportisto] kutime pasas ĝustatempe,
tamen malfruo povas fojfoje okazi
[9].
malfrui
1.
Okazi aŭ alveni tro malfrue:
pardonu, ke mi malfruas;
la karavano malfruas jam plenan tagon
[10];
Izraelo malfruas kun la tributo (malfrue ĝin
pagas) kaj pagas malpli kaj malpli
[11].
2.
(senpersone)
Proksime al la fino de konvena periodo, kiam ĝi
finiĝas aŭ eĉ finis:
ŝajnas, ke mi devas iri... malfruas
[12].
3.
(p.p. horloĝo)
Montri jam pasintan tempon:
la horloĝo malfruas kvin minutojn
(ne sufiĉe rapidas kaj montras pli fruan
tempon)[13].
malfruiĝi
1.
Lasi sin fari (veni, fini laboron ktp) malfrue:
la laboro malfruiĝas, la mendoj ne estas
plenumataj ĝustatempe
[14];
mi nur iom malfruiĝos al la tagmanĝo, sed tio
ne estas grava
[15];
(figure)
kial malfruiĝas la radoj de liaj kaleŝoj?
[16].