tradukoj: be ca de en es fr hu nl pl pt ru

2norm/o [1]

normoTEZ

1.
Principo aŭ tipo starigita kiel regulo aŭ modelo; ordinara laŭregula stato: ne dekliniĝi de la normo.
2.TEZ
Natura leĝo reganta iun specon: samnormigi ĉiujn fabrikaĵojn, laborilojn. VD:tipo, modelo, ŝablono, mezkvanto.
3.TEZ
MAT[2] (super reela aŭ kompleksa vektora spaco) Tia reela bildigo p, ke por ĉiuj ajn vektoroj x, y, kaj por ĉiu ajn skalaro α veras: (1) p(x) ≥ 0; (2) p(x) = 0, se kaj nur se x = 0; (3) p(α∙x)=|α|.p(x); kaj (4) p(x+y) ≤ p(x)+p(y): la normon de vektoro x oni ofte signas per ||x||; la nocio normo plivastigas por vektoraj spacoj la nocion de moduloabsoluta valoro; por normoj super algebroj oni plie postulas, ke p(x×y) ≤ p(x).p(y); en spaco provizita per skalara produto, la bildigo p(x)= √ <x|x> estas normo, nomata eŭklida normo; la bildigo, kiu ĵetas paron (x,y) al ||x-y|| estas metriko.

norma

1.
Koncernanta la normon.
2.
Konforma al normo, laŭnorma, normala.

normiTEZ

MAT(fakula ĵargono)
(vektoran spacon) Provizi ĝin per normo 3.
Rim.: Ial [3] preferis uzi „normigi“ ĉi-sence, dum ŝajnas, ke la senpera verba derivaĵo sufiĉas. Notindas, ke „normigi“ jam ekzistas en [4], sed kun malpreciza difino, kiu sugestas uzeblecon en kuntekstoj de la tipo normigi polinomon (dividi ĝin per la altgrada koeficiento) normigi nombron (prezenti ĝin sub laŭnorma formo mantiso kaj eksponento). Ĉiuokaze oni atentu ne konfuzi „normi“ kaj „ununormigi“, kiuj ofte koincidas en nacilingvaj tradukoj.

normumiTEZ

MAT[5]
=ununormigi.

normumitaTEZ

MAT[6]
=ununorma 1.a.

normhava[7], normohava, normita[8], normigita[9]TEZ

MAT (p.p. vektora spaco) Provizita per normo 3. VD:banaĥa algebro, normohava spaco.

duonnormoTEZ

MAT
(super reela aŭ kompleksa vektora spaco) Reela bildigo kun samaj ecoj kiel normo 3, krom ke la bildo de nenula vektoro rajtas esti nula: se f estas lineara formo, la bildigo, kiu ĵetas vektoron x al |f(x)| estas duonnormo.
Rim.: Ial [10] preferas la formon „seminormo“, dum ni preferis pli skemisman terminon, kiun konas ankaŭ la germana kaj la rusa.

ununormaTEZ

MAT
a)
(p.p. vektoro) Kies normo 3 egalas al 1. SIN:normumita.
b)
(p.p. bazo) Kies elementoj estas ununormaj 1.a.

Rim.: La formo „ununorma“ prezentas teorian problemeton, nome oni povus kompreni ĝin kiel „havanta unu normon“. Tamen tiu principa ambigueco ŝajnas apenaŭ ebla kaj jam ekzistas precedenco de tiaj kunmetaĵoj (ekz-e „unuvalenta“[11], aŭ „dekbaza“[12]).

ununormigiTEZ

MAT[13](fakula ĵargono)
(vektoron) Dividi ĝin per ĝia normo 3 por ricevi ununorman rezulton. SIN:normumi.
Rim.: „Normumi“ troveblas en [14], [15] kaj [16], sed ĝi ne estas tre logika: la ĉefa koncepto ja estas „vektoro, kies normo egalas al 1“. Estas malfacile signifi tion per derivaĵo de „normumi“. Efektive, „normumita“ ne tre taŭgas logike, ĉar la normumota kaj normumita vektoroj ne estas identaj. Tial ni preferas „ununormigi“, travidebla pluderivaĵo de „ununorma“.

tradukoj

anglaj

~o 1.: norm, standard; ~o 2.: norm, standard; ~o 3.: norm; ~a: normal, standard; ~i: norm; ~hava, , , : normed; duon~o: semi-norm, pseudonorm; unu~a a: normalized; unu~a b: normalized; unu~igi: normalize.

belorusaj

~o 1.: норма, стандарт; ~o 2.: норма, стандарт; ~o 3.: норма (вэктара); ~a 2.: нармальны, стандартны, адпаведны норме, адпаведны стандарту; ~i: нармаваць; ~hava, , , : нармаваны; unu~igi: нармаваць.

francaj

~o 3.: norme; ~i: normer; ~hava, , , : normé; duon~o: semi-norme; unu~a a: normé, unitaire; unu~a b: (base) normée; unu~igi: normer.

germanaj

~o 1.: Norm, Vorschrift, Regel; ~o 3.: Norm; ~a 1.: Norm-; ~a 2.: normgerecht, normgemäß, normiert, genormt; ~i: normieren; ~hava, , , : normiert; duon~o: Halbnorm, Quasinorm, Seminorm; unu~a a: normiert; unu~a b: normiert; unu~igi: normieren.

hispanaj

~o: norma; ~a: normal; ~i: normalizar.

hungaraj

~o 1.: norma, szabály, szabvány, előírás; ~o 2.: szabvány; ~o 3.: norma; ~a 1.: szabvány-, norma-; ~a 2.: szabványos, norma szerinti, szabályos; ~i: normál; ~umi: normál; ~hava, , , : normált; duon~o: félnorma; unu~a a: normált; unu~a b: normált; unu~igi: normál. sam~igi: szabványosít.

katalunaj

~o: norma; ~a 1.: normatiu; ~a 2.: normal; ~i: normar; ~hava, , , : normat; duon~o: seminorma; unu~a: normalitzat; unu~igi: normalitzar. sam~igi: normalitzar.

nederlandaj

~o 1.: norm; ~o 2.: regel; ~a: normaal, standaard-; ~hava, , , : genormeerd.

polaj

~o 3.: norma; ~i: normować; ~hava, , , : unormowany; duon~o: półnorma; unu~a a: jednostkowy, unormowany; unu~a b: (baza) unormowana.

portugalaj

~o: norma; ~a: normal; ~hava, , , : normado; unu~a: normal; unu~igi: normalizar.

rusaj

~o 1.: норма, стандарт; ~o 2.: норма, стандарт; ~o 3.: норма; ~a 2.: нормальный, соответствующий норме, стандартный; ~i: нормировать; ~hava, , , : нормированный; duon~o: полунорма, семинорма; unu~a a: нормированный; unu~a b: нормированный; unu~igi: нормировать.

fontoj

1. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto
2. Plena Ilustrita Vortaro
3. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
4. Plena Ilustrita Vortaro
5. Plena Ilustrita Vortaro
6. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §298
7. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §298
8. La Nova Plena Ilustrita Vortaro, spaco
9. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
10. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
11. Plena Ilustrita Vortaro
12. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
13. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
14. Plena Ilustrita Vortaro
15. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
16. Daniela Deneva: Esperanta-Bulgara-Rusa Matematika Terminaro

[^Revo] [norm.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.46 2012/01/01 23:10:22 ]