tradukoj: be de en fr hu nl pl pt ru sk sv

1algebr/o

algebro

MAT
1.
[1] Branĉo de matematiko, kiu etendas la aritmetikajn kalkulojn al grandoj signitaj per literoj, ne nur ciferoj, kaj tiamaniere ebligas solvadon de ekvacioj.
Rim.: La „grandoj“, kiujn la moderna algebro manipulas, ne plu limiĝas al nombroj. Ĝia agokampo nun ampleksas la algebrajn strukturojn (arojn, provizitajn per operacioj kun aksiome difinitaj ecoj, pli-malpli similaj al tiuj de la aritmetikaj operacioj).
2.
[2]SUB:banaĥa algebro, bulea algebro, lineara algebro, okazalgebro, σ-algebro.
Rim.: Oni donas la nomon „algebro“ al kelkaj algebraj strukturoj. Por ĉi tiu senco iuj proponis paronimajn terminojn por eviti kolizion kun la fako: „alĝebro“ (en [3], kun la senco „lineara algebro“) aŭ „algebrao“ (kiel en [4][5]). Tio ne ŝajnas al ni utila.

algebra

MAT
1.
[6] Iel rilatanta al algebro: algebra problemo; algebra prezento de komplekso (sub formo a+i.b). VD:algebra dualo, algebra ekvacio, algebra frakcio, algebra strukturo.
2.
a)
[7] (p.p. elemento de korpo K', super subkorpo K) Estanta radiko de iu polinomo super K: se ne ekzistas algebraj super K elementoj krom tiuj de K mem, oni diras, ke K estas algebre fermita. ANT:transcenda.
b)
[8] (p.p. reelakompleksa nombro) Algebra 2.a super la korpo de racionaloj: ajna n-a radiko de racionalo estas algebra; la aro de ĉiuj algebraj nombroj konsistigas algebre fermitan, numereblan subkorpon de la korpo de kompleksoj. ANT:transcenda.
c)
[9] (p.p. superkorpo de korpo K) Kies ĉiuj elementoj estas algebraj 2.a super K: la korpo de reeloj ne estas algebra superkorpo de la korpo de racionaloj.

banaĥa algebro

MAT[10]
Normohava kompleta lineara algebro. VD:Banaĥo.

bulea algebro

MAT[11]
1.
Branĉo de algebro, kiu okupiĝas pri logika rezonado kaj trovas aplikon en komputiloj.
2.
Tia algebra strukturo (A,∨,∧,f), kie f estas involucio (nomata komplemento), ke (1) ambaŭ operacioj estas asociecaj kaj komutecaj; (2) ekzistas neŭtra elemento por ĉiu operacio (signataj per 0 por , kaj 1 por ); (3) ĉiu operacio estas distribueca rilate al la alia; (4) xx = xx = x, xf(x) = 1 kaj xf(x) = 0, kiu ajn estas xA; (5) f(xy) = f(x)∧f(y) kaj f(xy) = f(x)∨f(y), kiuj ajn estas x,yA.
VD:Buleo.

lineara algebro

MAT
1.
Branĉo de algebro, kiu okupiĝas pri la ecoj de moduloj, vektoraj spacoj kaj iliaj homomorfioj. VD:lineara.
2.
(super korpo (K,+,×)) Tia algebra strukturo (A,+,×,∙), ke (A,+,×) estas ringo, (A,+,∙) estas vektora spaco super K, kaj la tri koncernaj multiplikoj verigas, ke (α∙x)×(β∙y) = (α×β)∙(x×y) por ajnaj skalaroj α, β kaj vektoroj x, y: la polinomringo de korpo K estas lineara algebro super ĝi.

okazalgebro

MAT[12]
(kadre de iu probablospaco (Ω,A,P)) La σ-algebro A.
Rim.: La termino troviĝas en [13], sub la formo „okazalgebrao“, sed kun malĝusta difino kaj malĝusta franca traduko.

sigma-algebro, σ-algebro

MAT
(super aro Ω) Tia ne malplena aro el subaroj de Ω, ke ĝi enhavas la komplementon de ĉiu sia elemento, kaj la kunaĵon de ĉiu sia numerebla subaro: eblas demonstri, ke σ-algebro nepre enhavas Ω, la malplenan aron kaj la komunaĵon de ĉiu sia numerebla subaro; la aro de ĉiuj subaroj de Ω estas σ-algebro; σ-algebro naskita de aro el subaroj (komunaĵo de ĉiuj σ-algebroj ĝin inkluzivantaj).
Rim.: Reiersøl [14] konas la terminon, sed sub formo „sigma-algebrao“.

borela sigma-algebro, borela σ-algebro

MAT
(super topologia spaco) La σ-algebro naskita de la aro de malfermitaj subaroj: la borela σ-algebro super la aro de reeloj enhavas ĉiujn intervalojn. VD:Borelo.

tradukoj

anglaj

~o: algebra; ~a: algebraic; banaĥa ~o: Banach algebra; bulea ~o: Boolean algebra; lineara ~o 1.: linear algebra; lineara ~o 2.: linear algebra; okaz~o: field of events, algebra of events; sigma-~o, σ-~o: sigma-algebra, sigma-field; borela sigma-~o, borela σ-~o: Borel['s] field. ~a prezento: algebraic form; ~e fermita: algebraically closed.

belorusaj

~o: альгебра; ~a: альгебраічны; banaĥa ~o: банахава альгебра; bulea ~o: булева альгебра; lineara ~o: лінейная альгебра. ~a prezento: альгебраічная форма.

francaj

~o: algèbre; ~a: algébrique; banaĥa ~o: algèbre de Banach; bulea ~o: algèbre de Boole; lineara ~o 1.: algèbre linéaire; lineara ~o 2.: algèbre; okaz~o: algèbre d'événements; sigma-~o, σ-~o: sigma-algèbre, tribu; borela sigma-~o, borela σ-~o: tribu de Borel. ~a prezento: forme algébrique; ~e fermita: algébriquement clos.

germanaj

~o: Algebra; ~a: algebraisch; banaĥa ~o: Banach-Algebra; bulea ~o: Boolesche Algebra; lineara ~o 1.: lineare Algebra; lineara ~o 2.: lineare Algebra; okaz~o: Ereignisalgebra; sigma-~o, σ-~o: Sigma-Algebra, Sigma-Körper; borela sigma-~o, borela σ-~o: Borelscher Körper. ~a prezento: algebraische Form; ~e fermita: algebraisch abgeschlossen.

hungaraj

~o: algebra; ~a: algebrai; banaĥa ~o: Banach-algebra; bulea ~o: Boule-algebra; lineara ~o: lineáris algebra; okaz~o: eseményalgebra; sigma-~o, σ-~o: szigma-algebra; borela sigma-~o, borela σ-~o: Borel-féle szigma-algebra. ~a prezento: algebrai alak; ~e fermita: algebrailag zárt.

nederlandaj

~o: algebra; bulea ~o 2.: Booleaanse algebra; lineara ~o 1.: lineaire algebra.

polaj

~o 1.: algebra; ~o 2.: ciało, algebra; ~a: algebraiczny; banaĥa ~o: algebra Banacha; bulea ~o 2.: algebra Boole'a; lineara ~o 1.: algebra liniowa; lineara ~o 2.: algebra; okaz~o: ciało zdarzeń; sigma-~o, σ-~o: sigma-ciało, sigma-algebra, ciało przeliczalnie addytywne; borela sigma-~o, borela σ-~o: ciało borelowskie zbiorów. ~a prezento: przedstawienie algebraiczne; ~e fermita: (ciało) algebraicznie domknięte.

portugalaj

~o: álgebra; lineara ~o 1.: álgebra linear.

rusaj

~o: алгебра; ~a: алгебраический; banaĥa ~o: банахова алгебра; bulea ~o: булева алгебра; lineara ~o 1.: линейная алгебра; lineara ~o 2.: линейная алгебра; okaz~o: поле событий, алгебра событий; sigma-~o, σ-~o: сигма-алгебра, сигма-поле; borela sigma-~o, borela σ-~o: борелевское поле. ~a prezento: алгебраическая форма; ~e fermita: алгебраически замкнутое (тело) .

slovakaj

~o: algebra.

svedaj

~o: algebra; lineara ~o: linjär algebra.

fontoj

1. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 13
2. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
3. La Nova Plena Ilustrita Vortaro
4. Olav Reiersøl: Matematika kaj Stokastika Terminaro Esperanta, p. 6
5. Daniela Deneva: Esperanta-Bulgara-Rusa Matematika Terminaro
6. Kazimierz Bein: Vortaro de Esperanto
7. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §14
8. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 8
9. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §17
10. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
11. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
12. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana, 2427
13. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §306
14. Olav Reiersøl: Matematika kaj Stokastika Terminaro Esperanta, p. 49

administraj notoj

pri lineara ~o 2.:
      Malfacilas trovi fontojn. MatVort konas iun strangan
      "lineara asocieca algebro" kaj "vektora algebro", sed
      ne klaras, pri kio temas. Ekzistas ankaux "~o de Banach".
      [MB]
    

[^Revo] [algebr.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.45 2005/08/13 16:32:46 ]