tradukoj: be cs de en es fi fr hu nl pt ru sk sv tr

*util/a

*utila

Profite uzebla; produktanta efektive bonan rezultaton: utila instrumento, libro, institucio, leĝo; utila al iu, por iu aŭ io; per kio mi povas esti al vi utila? kiel granda estas la utileco de internacia lingvo! ĉion por ornamo, nenion por utileco. SIN:oportuna, taŭga.

utilo

Io utila: tiu kondiĉo donas utilon al la ludonanto; mi faras tion por via utilo; li ŝatas la belon kaj malŝatas la utilon.

utili

(ntr)
Esti utila; liveri utilon: ĉu tio utilus por vi, al vi? senĉesaj admonoj tute ne utilasB; ne ĉio utilas, kio brilas (frukto) [1].

utiligi

1.
Fari utila aŭ uzebla (ion senutilan aŭ ne destinitan por la koncerna uzo): ili konstruis fabrikon por utiligi la rubaĵojn; se la urbo havus plurajn lumbrikbredejojn, ĝi povus utiligi ĉirkaŭ trionon de sia rubaĵo kaj ricevi bonan sterkon [2]. SUB:recikligi
2.
Uzi, apliki, ekspluati ion, profiti el io por sia utilo (precipe se temas pri io ne speciale destinita por la koncerna uzo): li sciis utiligi eĉ la malvirtojn de siaj kolegoj [3]; ventmuelejo, ventmuelilo: Konstruaĵo, kie oni utiligas ventan energion [4]; la esperantistoj apenaŭ utiligis por siaj celoj la Eŭropan Jaron de la Lingvoj [5].
Rim.: En la literaturo troveblas multe da okazoj, kie la vorto utiligi aperas anstataŭ la pli konvena kaj simpla „uzi“, ekz-e: oni ofte povas utiligi la riĉan vortfaran sistemon de Esperanto por mem krei taŭgajn vortojn [6] ― ĉi tio ŝajnas implici, ke per si mem la vortofara sistemo de Esperanto ne estas utila por la indikita celo (kion la aŭtoroj probable ne celis). [Sergio Pokrovskij]

utilismo

FIL
Doktrino, kiu rigardas la utilon kaj profiton kiel nuran principon de konduto.

*malutila

Malprofite uzebla; produktanta domaĝon aŭ difekton: malutila birdo, vermo, konsilo.

malutilo

Io malutila: li fariĝas tiel potenca nur por nia malutilo; riĉeco konservata nur por la malutilo de ĝia propra mastroZ SIN:malprofito, difekto, averio, vundo.

malutili

(ntr)
Esti malutila: kiu malŝatas bonan konsilon, malutilas al si memZ; ĝi neniom malutilas.

neutila, senutila

Produktanta nenian utilon: senutila zorgo SIN:senfrukta, vana, superflua, balasto. VD:draŝi, melki, kribrilo, tordi.

tradukoj

anglaj

~a: useful.

belorusaj

~a: карысны; ~o: карысьць; ~i: быць карысным; ~igi: карыстацца, выкарыстоўваць; ~ismo: утылітарызм; mal~a: шкодны; mal~o: шкода; mal~i: шкодзіць; ne~a, sen~a: бескарысны.

ĉeĥaj

~a: užitečný.

finnaj

~a: hyödyllinen; ~o: hyöty, etu; ~i: olla hyödyksi, hyödyttää; ~igi: käyttää hyödyksi, hyödyntää; ~ismo: utilitarismi, hyötymoraali; mal~a: haitallinen, vahingollinen; mal~o: haitta, vahinko; mal~i: tehdä haittaa, haitata; ne~a, sen~a: hyödytön, joutava.

francaj

~a: utile; ~o: utilité; ~igi: utiliser; mal~a: nuisible; mal~o: nuisance; mal~i: nuire; ne~a, sen~a: inutile.

germanaj

~a: nützlich; ~o: Nutzen; ~i: nützlich sein; ~igi: nutzen; ~ismo: Utilitarismus; mal~a: nutzlos; mal~o: Nutzlosigkeit; mal~i: nutzlos sein; ne~a, sen~a: unbrauchbar.

hispanaj

~a: útil.

hungaraj

~a: hasznos; ~o: haszon; ~i: használ, hasznos; ~igi: hasznosít; ~ismo: haszonelvűség, utilitarizmus; mal~a: káros, ártalmas; mal~o: kár, ártalom; mal~i: árt, káros; ne~a, sen~a: haszontalan.

nederlandaj

~a: nuttig, handig.

portugalaj

~a: útil; ~i: ser útil; ~igi: utilizar; ne~a, sen~a: inútil.

rusaj

~a: полезный, пригодный; ~o: польза; ~i: быть полезным, приносить пользу; ~igi 1.: утилизировать; ~igi 2.: использовать, воспользоваться; ~ismo: утилитаризм; mal~a: вредный; mal~o: вред; mal~i: вредить; ne~a, sen~a: бесполезный.

slovakaj

~a: užitočný.

svedaj

~a: nyttig; ~o: nytta; ~igi: nyttja, använda.

turkaj

~a: gerekli, yaralı; ~o: yaralılık, gerklilik; ~igi: kullanmak; mal~a: zararlı; mal~o: zararlılık; mal~i: zarar vermek; ne~a, sen~a: gereksiz, lüzumsuz.

fontoj

1. L. L. Zamenhof: C. Rogister ed.: Proverbaro esperanta
2. L. Stražnickas: LumbrikojMonato
3. La Nova Plena Ilustrita Vortaro, artikolo „utila“
4. Jouko Lindstedt: k.a.: Hejma Vortaro
5. A. Korĵenkov: Esperanto en 2001, La Ondo de Esperanto, 2002:1
6. Jouko Lindstedt: k.a.: Hejma Vortaro, Antaŭparolo

[^Revo] [util.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.25 2009/09/01 04:54:18 ]