tradukoj: be cs de en es fr hu it pl pt ro ru

^*kresk/i [1]

^*kreski

1.

(pri organizitaj estaĵoj) Iom post iom disvolviĝi, pligrandiĝi ĝis normala mezuro: kreskas plantoj, haroj, bestoj. burĝoni, flori, ĝermi

2.

(pri vegetaĵoj) Pligrandiĝi kaj multiĝi pli speciale en iuj regionoj: vinberujo ne kreskas en tiu lando; tie abunde kreskis okzalo kaj laktuko; en la dezerto nenio kreskas; surkreskita tero (kovrita per vegetaĵoj).

3.

(figure) Iom post iom grandiĝi, altiĝi, multiĝi, vastiĝi: la akvo de la rivero senĉese kreskas^B; kreskanta lumo; kreskas fortoj, nombro da adeptoj, literaturo, duboj, intereso, fervoro, saĝo; la anima feliĉo ne kreskis kun la teĥnikaj akiroj kaj la pli granda komforto; ni klopodu por ke el tiu decido kresku pliaj fruktoj por Esperanto; tiuj vortoj estis uzataj laŭ la kreskanta bezono^Z; la Izraelidoj fruktis, kaj diskreskis, kaj multiĝis^Z; miaj ĉiam kreskantaj okupoj. leviĝi, naskiĝi, plifortiĝi, pligrandiĝi, pliintensiĝi.

kresko

Alteco de vivulo rezultanta el kreskado: havi gracian kreskon^Z; fremdulo de bela kresko^Z; infanoj de sama kresko^B.

kreskado

Ago kreski: infano malsana dum sia kreskado; la ondoj en potenca kresko la rokojn superverŝas^Z; la konstanta kreskado de nia literaturo silentigos niajn malamikojn^Z. progreso

^*kreskaĵo

1.

Ĉio ajn kreskanta.

2.

vegetaĵo la tuta supraĵo de la lago estis kovrita per naĝantaj folioj kaj diversaj aliaj kreskaĵoj [2]; ne ĉiu kreskaĵo estas manĝebla [3]; Mi iris en la nuksarban ĝardenon, Por trarigardi la verdajn kreskaĵojn de la valo, Por vidi, ĉu la vinbertrunko burĝonas, ĉu la granatarboj floras [4].

kreskanta

1.

Kiu kreskas.

2.

[5] (p.p. bildigo f inter du ordaj aroj) Tia, ke la ordo konserviĝas per ĝi: se f estas kreskanta kaj a ≤ b, tiam f(a) ≤ f(b); strikte kreskanta bildigo (konservanta la striktan ordon); logaritmo estas kreskanta funkcio, sinuso ne estas.

kreskigi

1.

Pligrandigi, favori la kreskadon de io: longa dormado ŝuldojn kreskigas^PrV; nun venis la tempo diskreskigi fakajn kunsidojn al pli veraj kunvenoj du- aŭ tri-tagaj.

2.

Prizorgi, flegi, varti iun aŭ ion, por ke ĝi kresku; direkti ies kreskadon: Esperanto ne estas ankoraŭ en tia feliĉa stato ... ni devas kaj dum longa tempo ankoraŭ devos propagandi ĝin, kreskigi ĝin, defendi ĝin kontraŭ malamikoj [6]; birdoj kiuj travintras en Afriko kaj printempe revenas en Siberion por kreskkigi idaron [7]; ankaŭ el la filo de la sklavino Mi kreskigos popolon, ĉar li estas via semo [8]; vi difektas la infanon, vi kreskigas el ĝi nevivkapablan, trodorlotitan floron!.. [9]. bredi, eduki

3.

Speciale, planti kaj flegi la vegetaĵojn: unu kultivisto kreskigas kvaroblan kvanton da greno, kaj uzas kvaroblan kvanton da tempo, kaj faras kvaroblan kvanton da laboro, por provizi grenon al ĉiuj [10]; sur monteto super Morina li kreskigis vinĝardenon kun vitoj, kiujn li alportigis el Melnik kaj de la rivero Rejno [11]; tie estas spaco por teni kokinojn kaj kreskigi legomojn [12]; same estas pri hibridoj, ĉar ilia grado de fekundeco ofte montriĝas tre malsama en la pluraj individuoj kreskigitaj de samguŝaj semoj submetitaj al precize samaj kondiĉoj [13]. kultivi

4.

Produkti aŭ lasi ion kreski ĝis certa grando aŭ longo: li decidis kreskigi barbon sur sia mentono; olivarbo, kiu kreskigas fruktojn [14].

belkreska

Kiu kreskis kaj atingis belecon, belaspekta, harmonia: li estas tre simpatia, belkreska junulo [15].

ĉirkaŭkreski

Ĉirkaŭi kreskante: majeste staris la remparo, ĉirkaŭkreskita de filikoj [16]; kaverno ĉirkaŭkreskita de rampaj kreskaĵoj^Z.

elkreski

1.

kreski el io: el la kavaĵo elkreskas herbo kaj rubuso^Z; ĉiujare la arbo elkreskigas verdajn branĉojn^Z; la ĝardeno elkreskigas siajn semojn^Z; la tero elkreskigis verdaĵon^Z; (figure) novaj projektoj elkreskadas kiel fungoj post pluvo^Z; (figure) el la vortarego provizora iom post iom elkreskos la estonta vortarego oficiale fiksita^Z.

2.

Plene, ĝislime kreski: barbo elkreskis, sed saĝon ne naskis[17]; ne en unu tago elkreskis Kartago [18].

malkreski

Grade malpliiĝi: malkreskas luno, nombro de l' abonintoj, la inundo, la senlaboreco. ŝrumpi

malkreskanta

1.

Kiu malkreskas.

2.

[19] (p.p. bildigo f inter du ordaj aroj) Tia, ke la ordo inversiĝas per ĝi: se f estas malkreskanta kaj a ≤ b, tiam f(a) ≥ f(b); strikte malkreskanta bildigo (inversanta la striktan ordon); la funkcio, kiu ĵetas pozitivan reelon al ĝia inverso, estas malkreskanta; sinuso estas nek kreskanta, nek malkreskanta.

miskreski

Nenormale, fuŝe, malsane kreski: miskreskinta arbeto.

plenkreska

Fininta sian naturan, junaĝan kreskadon: plenkreska knabino^Z. matura

plenkreskulo

Vivaĵo, kiu jam atingis stabilan grandon, korpan kaj mensan staton: la plenkreskuloj, kiujn mi demandis pri la verko de Zamenhof, respondis, ke temas pri fiaskinta projekto [20].