tradukoj:
be cs de en es fr hu nl pl ru
*sent/i [1]
*senti
(tr)
- 1.
-
Ricevi per iu el la kvin tiucelaj organoj impreson, kiu sciigas
nin pri la ekzisto kaj la ecoj de la eksteraj objektoj:
mi sentas agrablan odoron;
oni sentas neniun bloveton de l' vento;
ĉiuj internaciaj organizaĵoj sentas tute klare la
lingvajn barojn.
- 2.
-
Konscii pri io, kion oni ne precize imagas aŭ konceptas:
vi ĉiuj sentas, ke la verda standardo estas io pli ol
simpla signo de lingvoZ;
ni sentas nin kiel samgentanojZ.
- 3.
-
Ricevi agrablan aŭ malagrablan korpan aŭ spiritan
impreson:
ili batis min, sed mi ne sentisZ;
senti doloron, suferon, turmenton, ĝuon, volupton.
senti ĝojon, plezuron, feliĉon, enuon,
ĝenon, kordoloron;
senti la bezonon de ioZ;
eksenti timonB;
senti sin bonegeZ,
senti kvazaŭ hejme;
li sentis sin tiel malfeliĉa, ke li malbenis la tagon,
en kiu li estis naskita
[2];
vi sentigis al via popolo pezan sortonZ.
senta
-
Rilata al la sentoj:
vidado kaj aŭdado ĉiam estis rigardataj de la homo
kiel la plej gravaj sentaj kapabloj
[3].
senta esprimo.
sento
- 1.
-
Kapablo senti korpe aŭ morale; sentokapablo
ĝenerala:
Esperanto estas filo ne de logika spirito, sed de agema sento.
- 2.
-
Agrabla aŭ malagrabla stato de la konscio, estigita de
fizikaj kaŭzoj
doloro,
ĝuo,
plezuro,
sufero,
volupto
- 3.
-
Agrabla aŭ malagrabla stato de la konscio, estigita de
nemateriaj moralaj kaŭzoj (ĝojo, malĝojo,
enuo, moko, honto, fiereco, surprizo,
timo, bedaŭro, admiro, amo, malamo ktp.); sentimento 1:
maldolĉa sento de neplenumita esperoZ;
li deziris komuniki al ĉiuj la sentojn, kiuj plenigis
lian animon;
tiam strangaj sentoj enigas nian animon;
liaj sentoj elŝprucas en lia parolmaniero;
li estas tre sinretena en la esprimo de siaj sentoj;
iliaj paroloj estas kontraŭaj al iliaj propraj
sentojZ
afekcio,
emocio,
vibri
- 4.
-
Ama aŭ malama inklino al iu; korsento:
esprimi al iu la sentojn, kiujn oni havas por liZ
koro 2,
pasio,
simpatio
sentaĵo
- sentumaĵo
li asertis, ke tio estis la plej terura nokto de lia vivo; por la
plej granda sumo da mono li ne volus ankoraŭ unu fojon
havi tian sentaĵon
[4].
sentebla
-
Sufiĉe intensa, klara por esti sentata:
atako kontraŭ la elektronikaj ŝaltcentraloj de
ŝtato efikas multe pli dramajn kaj pli longe senteblajn
rezultojn
[5].
senteble
-
Sufiĉe intense, rapide por ke oni rimarku:
ŝajnas al mi, ke dum la nuna jarcento senteble
komenciĝis kriza dekadenco de la angla lingvo
[6].
sentema
-
Facile impresebla:
tiuj misteraj sonoj, ne aŭdeblaj por la orelo, estas
senteblaj por ĉiu animo sentemaZ.
sentemo
-
Emo sperti situaciojn kun sentoj, emocioj:
eĉ viktorianoj – neniel notindaj pro sia
sentemo – postulis, ke tia nehumana, sendigna
enkarcerigo ĉesu
[7].
sentigi
(tr)
-
Kaŭzi al iu senton:
la ruĝeta sunlumo sur brunaj trunkoj kaj verdaj
branĉoj sentigis la vesperiĝon
[8].
sentiĝi
(ntr)
-
Iĝi rimarkebla, sentebla al homa konscio:
en iliaj okuloj sentiĝis decidemo kaj certeco pri la
estonto
[9];
elirante el la klubejo, li sentiĝis kontenta
[10];
Johano sentiĝis nelerte, senhelpe
[11].
sentilo
- 1.
-
Aranĝaĵo transformanta fizikan grandon en aparate
aŭ komputile trakteblan signalon:
la sentiloj de roboto;
la printila bloko posedas sentilon testantan,
ĉu finiĝis la paperfolio;
senta forto;
lumsentilo.
sensilo
indikilo
- 2.
-
Nervaj ĉeloj kies funkcio estas reagi al ekstera efiko per
signalo transmetata al la centra nervosistemo.
sentumo
-
Ĉiu el la kvin sentorganoj, per kiuj la konscio ricevas la
efikon de la eksteraj fenomenoj.
senso
sentumaĵo
-
Elementa konscia fenomeno senpere kaŭzata de ia modifo en
iu sentumo.
sensacio 2,
sentaĵo
antaŭsenti
(tr)
-
Havi intuan, malklaran ideon pri estontaĵo:
mi antaŭsentis, ke vi hodiaŭ vespere venos
[12];
post horo li estos en la vilaĝo kaj jam antaŭsentis
la plezuron de la ripozo
[13].
antaŭvidi,
prognozi,
supozi
kunsenti
(tr)
-
Senti akorde kun alia persono:
mi kunsentas kun vi en viaj afliktoj
[14];
ili verkis libron pri siaj lingvistikaj esploroj, esperante
ke ni kunsentos ilian fasciniĝon pri lingva
tempoekskurso
[15].
konsenti
kunsento
-
Sentado akorda kun tiu de alia persono:
ili manĝis kun li en lia domo, kaj esprimis al li sian
kunsenton, kaj konsolis lin
[16].
simpatio
kunsentemo
-
Kapablo diveni kaj proprigi sentojn de aliaj homoj:
kompatemo kaj kunsentemo estas pli humanaj ol senanima
... ignorado
[17].
intuicio
lingvosento
-
Intuo de parolanto pri la ĝusteco, konveneco de
parolmaniero:
ĉar ĉiuj menciitaj formoj estas bona Esperanto, oni
uzu ilin laŭ sia lingvosento
[18].
nesenteble
-
Tiom malforte, diskrete aŭ grade, ke oni apenaŭ
sentas:
aŭgusto forpasis nesenteble
[19].
samsenteco
-
Stato de personoj same sentantaj.
akordo
sensenta
-
Ne havanta senton,
indiferenta,
morna:
- a)
-
Ne havanta senton emocian aŭ animan:
ĉu la multaj zorgoj jam faris ŝin sensenta kaj pri doloro
kaj
pri ĝojo?
[20].
- b)
-
Ne havanta senton korpan:
miaj fingroj estis sensentaj, kaj mia nazo gutis pro
la malvarmo
[21].
sensenteco
-
Foresto de sentoj animaj aŭ korpaj:
multaj eĉ riproĉas al li la severecon de lia karaktero kaj
vidas en ĝi signon de fiereco aŭ de sensenteco
[22].
indiferenteco,
sendoloreco,
svenosensentigi
(tr)
-
Senigi momente aŭ daŭre je sentopovo:
pliparton de tiuj homoj regis unu penso ..., kiu jam
dum la vivo sensentigis ilin al ĉio, kio okazis ĉirkaŭ ili
[23].
anestezi
tradukoj
anglaj
~i:
feel;
~ilo 1.:
sensor, sensing device, pickup, transducer;
~ilo 2.:
sensory receptor.
belorusaj
~i:
адчуваць;
~a:
пачуцьцёвы, адчувальны;
~o:
пачуцьцё, адчуваньне, эмоцыя,
перажываньне
;
~aĵo:
адчуваньне
;
~ebla:
адчувальны
;
~eble:
адчувальна
;
~ema:
чульлівы, чулы, уразьлівы;
~emo:
чульлівасьць, чуласьць, уразьлівасьць;
~igi:
даць
адчуць;
~iĝi:
адчувацца;
~ilo 1.:
датчык, сэнсар;
~ilo 2.:
рэцэптар;
~umo:
пачуцьцё;
~umaĵo:
адчуваньне;
antaŭ~i:
прадчуваць;
kun~i:
спачуваць, спагадаць;
kun~o:
спачуваньне, спагада;
ne~eble:
неадчувальна.
ĉeĥaj
~i:
cítit.
francaj
~i:
éprouver, sentir;
~a:
sensible (relevant des sens), sentimental (relevant des sentiments);
~o:
sentiment;
~aĵo:
sensation;
~ebla:
perceptible, sensible (perceptible);
~eble:
sensiblement;
~ema:
impressionnable (sensible), sensible (capable de sentir);
~emo:
sensibilité;
~igi:
infliger, faire sentir;
~iĝi:
se manifester, devenir sensible, se faire sentir;
~ilo 1.:
capteur, senseur;
~umo:
sens (perceptif);
~umaĵo:
sensation;
antaŭ~i:
pressentir;
kun~i:
ressentir (partager les sentiments), partager les sentiments;
kun~o:
empathie, sympathie (empathie);
kun~emo:
empathie;
lingvo~o:
sentiment linguistique;
ne~eble:
insensiblement;
sen~a:
insensible (qui ne sent pas);
sen~eco:
insensibilité;
sen~igi:
couper toute émotion à, insensibiliser.
germanaj
~i:
fühlen;
~o:
Gefühl;
~ilo 1.:
Gebergerät, Fühler;
kun~o:
Mitgefühl;
lingvo~o:
Sprachgefühl.
hispanaj
~i:
sentir;
~a:
sensitivo, sentido;
~o:
sentimiento, sensación;
~aĵo:
sensación;
~ebla:
sensible;
~eble:
sensiblemente;
~ema:
sensible;
~emo:
sensibilidad;
~iĝi:
hacerse sentir;
~ilo 1.:
sensor;
~umo:
sentido;
antaŭ~i:
presentir;
kun~o:
consentimiento;
ne~eble:
imperceptible;
sen~a:
insensible;
sen~eco:
insensibilidad;
sen~igi:
insensibilizar.
hungaraj
~i:
(meg)érez;
~a:
érzés-, érzelmi, érzékelő-;
~o 2.:
érzékelés;
~o:
érzés, érzelem;
~aĵo:
érzet;
~ebla:
érezhető, érzékelhető;
~eble:
érezhetően, érzékelhetően;
~ema:
érzékeny;
~emo:
érzékenység;
~igi:
éreztet, érzékeltet;
~iĝi:
érződik;
~ilo 1.:
érzékelő, szenzor;
~ilo 2.:
érzékelőideg;
~umo:
érzék(szerv);
~umaĵo:
érzet;
antaŭ~i:
megérez;
kun~i:
együtt érez;
kun~o:
együttérzés;
lingvo~o:
nyelvérzék;
ne~eble:
nem érzékelhetően.
lum~ilo:
fényérzékelő.
nederlandaj
~i:
voelen;
~a:
gevoels-;
~o:
gevoel;
~aĵo:
zintuiglijke waarneming;
~ema:
gevoelig;
~umo:
zintuig;
~umaĵo:
zintuiglijke waarneming;
antaŭ~i:
een voorgevoel hebben;
kun~o:
medeleven.
polaj
~i:
czuć, odczuwać;
~a:
odczuwalny;
~o 1.:
czucie;
~o 2.:
odczucie, poczucie;
~o 3.:
czucie, uczucie, odczucie, poczucie;
~o 4.:
odczucie, poczucie;
~aĵo:
czucie;
~ebla:
odczuwalny, wyczuwalny;
~eble:
odczuwalnie, wyczuwalnie;
~ema:
czuły, wyczulony, wrażliwy, uczuciowy;
~emo:
czułość, wyczulenie, wrażliwość;
~igi:
dawać odczuć;
~iĝi:
dawać się odczuć;
~ilo 1.:
czujnik, sensor, receptor;
~ilo 2.:
receptor, komórka czuciowa, komórka zmysłowa;
~umo:
dotyk, czucie (zmysł);
~umaĵo:
czucie, odczucie, uczucie;
antaŭ~i:
przeczuwać;
kun~i:
współczuć;
kun~o:
współczucie;
kun~emo:
empatia, współodczuwanie (nieformalnie);
lingvo~o:
wyczucie języka, zdolności językowe;
ne~eble:
niewyczuwalnie, nieodczuwalnie.
rusaj
~i:
чувствовать, ощущать;
~a:
чувственный;
~o 2.:
ощущение;
~o 3.:
эмоция, переживание
;
~o:
чувство;
~aĵo:
ощущение;
~ebla:
ощутимый;
~eble:
ощутимо;
~ema:
чувствительный;
~emo:
чувствительность;
~igi:
дать почувствовать;
~iĝi:
ощущаться, чувствоваться;
~ilo 1.:
датчик, щуп, сенсор;
~ilo 2.:
рецептор;
~umo:
чувство (способность
восприятия: слух, зрение и т.п.);
~umaĵo:
ощущение;
antaŭ~i:
предчувствовать;
kun~i:
сочувствовать;
kun~o:
сочувствие;
lingvo~o:
чувство языка, языковая интуиция;
ne~eble:
неощутимо, нечувствительно.
fontoj
1.
E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto2.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 333.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, ŝtono de la saĝuloj4.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, galoŝoj de feliĉo, 3,
aventuro de la gardisto5.
S. Maul: Militado sen bataliloj, Monato, jaro 2001a, numero 1a, p.
6a6.
W. Auld: Dekadenco de lingvo, Monato, jaro 1996a, numero 2a, p. 21a7.
P. Gubbins: Ŝipo de la pasinteco, Monato, jaro 1997a, numero 6a, p. 11a8.
Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la
Torento-trilogio, dua parto, ĉapitro
2a9.
B. Selimi: Vojaĝimpresoj, somero
2000, Monato, jaro 2001a, numero 1a, p.
26a10.
R. Daŝo: Ne-atenditaj sekvoj, Monato, jaro 1999a, numero 8a, p. 17a11.
R. Daŝo: Ne-atenditaj sekvoj, Monato, jaro 1999a, numero 8a, p. 17a12.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, sub la saliko13.
J. Modest: La ikono, Monato, jaro 2001a, numero 12a, p.
23a14.
H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 1a, renkonto15.
S. Derevjanniĥ: Atrakcio por
lingvoŝatantoj?, Monato, jaro 2001a, numero 11a, p. 30a16.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 42:1117.
U. Matthias: Fajron sentas
mi interne, Pro Esperanto, 199018.
D. Besseghini: Re- Nur eta korekto, soc.culture.esperanto, 1993-05-0719.
J. Modest: En la ombro de la
silento, Monato, jaro 1997a, numero 3a, p.
14a20.
S. Engholm: Homoj sur la tero, 193221.
A. Löwenstein: La ŝtona urbo, FEL, 199922.
H. Sienkewicz, trad. L. Zamenhof: Quo
vadis?, 193323.
H. Sienkewicz, trad. L. Zamenhof: Quo
vadis?, 1933
[^Revo]
[sent.xml]
[redakti...]
[artikolversio:
1.34 2011/12/30 04:10:08 ]