tradukoj: be cs de el en es fr hu it nl pl pt ru tp vo zh

^*hav/i [1]

^*havi

1.

Porti: havi bastonon ĉe la mano kaj ĉapelon sur la kapo; arbo havanta foliojn, fruktojn.

2.

Posedi, disponi ion kiel propraĵon: havi domon, monon, liton, ĉambron, ĉevalon, riĉaĵojn; havi panon freŝan, plumon por skribi; ne rifuzu al via proksimulo, se vi havas (tion, kion li bezonas) ĉe vi^Z; vi ne havos per kio pagi [2]; havi (ricevi) ion de iu; (figure) havi ion dirotan, ion por diri; havi respondon tute pretan.

3.

Posedi, prezenti ian konkretan karakterizaĵon, ian propran aspekton: havi barbon, dikan korpon, ĉiujn dentojn; domo havanta tri etaĝojn; Parizo havas belajn monumentojn; tiu libro havas sesdek paĝojn [3]; la diamanto havas belan brilon [4]; havi rompitan brakon, la manojn malpuraj(n); havi fortan fundamenton; parko havanta muron.

4.

Posedi apartan abstraktan econ; esti ...a; esti en ia stato; sperti iun senton: ne ĉiuj homoj havas egalan karakteron; havi afablecon, kapablon, indon, meriton, mankon, saĝan spiriton, bonan apetiton; havi ĝojon, ĉagrenon, esperon, malamon, febron, kapdoloron^B, bonan intencon, timon, honton, la forton fari; havu fidon!; havi tridek jarojn^B; havu ĝojon de la edzino [5]; tablo havanta unu metron da longo; tiu vorto havas signifon de mezuro [6]; nia kongreso havas nenion komunan kun aferoj politikaj [7].

5.

Esti en interrilato, en kunestado kun: havi patron, du filojn, servistojn, gastojn, kamaradon, estron; havi iun kiel amikon.

6.

Ĝenerale interrilati kun io: (frazaĵo) kiun daton ni havas hodiaŭ?; (frazaĵo) kian veteron ni havas hodiaŭ?; havi proceson kun iu; havi plenumotajn devojn; havi multe da amikoj; havi sufiĉe por trinki.

havaĵo, havo

Tio, kion oni posedas: li malŝparis grandan parton de sia hav(aĵ)o; havo, kiun vi rabis de malriĉuloj, estas en viaj domoj [8]; pri havo najbara oni estas malavara[9].

havema

Tre deziranta havi, avida; ĉi knabo faros ĉion, kion tiu havema virino volas ke li faru [10].

havigi

Helpi al iu, por ke li ricevu aŭ atingu ion, alporti, doni, liveri: havigi al infano belajn bildojn; havigi al iu situacion, konfidon; havigi al si monon, plezuron.

enhavi

1.

Havi en si: tiu vortaro enhavas ĉiujn komune uzatajn vortojn; mia ĵurnalo enhavis artikolon pri Esperanto; la vilaĝo enhavas kvindek domojn; la palaco enhavas (entenas) trezorojn de arto; la praa hindeŭropa nacio kredeble enhavis rasojn diversajn. ampleksi, enfermi, enkalkuli, enteni, envolvi

2.

[11] (pri aro) Havi en si kiel elementon : la malplena aro enhavas neniun elementon; la aro de naturaj entjeroj ne enhavas ĉiujn diferencojn de du ajnaj elementoj de ĝi. aparteni, inkluzivi.

enhavo

Tio, kio estas enhavata: la enhavo ne povas esti pli ampleksa ol la enhavantaĵo; tabelo de enhavo, enhavtabelo.

enhaveco^Z

Kvanto, kiun enhavas aŭ povas enhavi io: enhaveco de botelo, de ŝipo. kapacito

forhavi

Ne posedi kaj ne bezoni: oni povas forhavi lin^Z.

malhavi

Ne posedi ion bezonatan, kies manko povas suferigi: tiun vortaron neniun praktika esperantisto povas malhavi; la franĝoj, kiujn malhavis la trosimpla, trosobra, purega, blanka bluzo, ŝajnis svingpendi ĉe la lango de la [lispanta] virino [13]; li restis ĉe la opinio, ke li povas perfekte malhavi virinon [14]; nemalhavebla.

nehavi

Ne havi.
Rim.: Uzata en derivaĵoj: nehavo, nehavado, pro nehavado de (manke de), [15], nehavanto.

senhavulo

Homo sen havo, mizerulo.

senenhava

Malplena (plej ofte figursence), malgrava, sensenca, vanta: senenhava diskuto, argumento; ofte de kaŭzo senenhava venas efiko plej grava[16]; kial do vi parolas senenhavaĵon [17]?. fantazia, sensignifa, vanta

senhavigi

Senigi iun de lia havo. elsuĉi, malriĉigi, perdigi, ruinigi, senmonigi

senhaviĝi

Perdi sian havon: pro tiu terura brulego li tute senhaviĝis. ruiniĝi

surhavi

Porti sur si: surhavi ĉapelon, veston; la koverto surhavis multajn poŝtmarkojn; nia domo surhavas ardezan tegmenton.

bonhava

Posedanta sufiĉan havon; povanta vivi komforte.

bonhavo

1.

Eco de iu bonhava.

2.

Disponebla havaĵo ĉe konto aŭ bilanco.

      Laŭ mi tiu senco ne diferencas de la antaŭa
      kaj do eble sufiĉus meti la ekzemplon kun fakindiko
      sub la antaŭa senco. [Wolfram Diestel]

      Ĝi tamen estas baza faka senco. La identeco kun la laika
      senco estas nur ŝajna. [MB]
    

    Tiu vorto ne plu estas en PIV1. Indus precizigi la
    nuancon disde mal~i. [MB]
  

    La ekz-oj de mal~i ofte subkomprenigas, ke la manko fakte
    ne suferigas, ĉar ili ofte kombiniĝas kun la ideo
    "povi", "facile", "-ebla" ks. La trd fr "se passer",
    "se dispenser" validas nur ĉi-kuntekste. [MB]