tradukoj: be de en es fr hu nl ru sv tp vo

^*sub[1]

I.

^*sub

(prepozicio)
Prepozicio montranta:

1.

a)

Pozicion de objekto rilate al alia, kiu estas pli alte aŭ ene de iu supraĵo, kaj tuŝas ĝin: porti ion sub la brako^Z; havi kusenon sub sia kapo; rekoni virinon sub masko; ŝanceliĝi sub la pezo de io; la floroj mortis sub la paŝoj de la amantoj^Z. sur

b)

Pozicion de objekto rilate al alia, kiu estas pli alte sed ne tuŝas ĝin: muso kuras sub la lito^Z; dormi sub tegmento, sub libera ĉielo; ripozi, promeni sub altaj kverkoj; sub la supraĵo; ekzistas nenio nova sub la suno^Z; sub Lia ombro ni vivos inter la nacioj^Z; kiam la suno aperas sub la stelo Sirius^B. super

Rim.: Pri uzo de sub kun akuzativo, vd al sub, sub ...-n.

2.

Eksteran ŝajnon: ŝi aperis sub la formo de maljunulino; projektoj proponitaj sub laŭta nomo^Z.

3.

Dependecon: sub seruro promesojn tenu, sed doninte ne reprenu [2]; ĉio estas sub via dispono; meti iun sub ies disponon^Z; servi sub ies ordonoj; teni popolon sub sia regado; sub tiu kondiĉo; danci sub la muziko^Z; tiu skribis sur ĝi sub la diktado de Jeremia^Z; kurso pri literaturo sub profesoro Davis; socio, kies konsistigantoj vivas sub sovaĝa egoismo.

al sub, sub ...-n

Al loko situanta loko situanta sub: li falis sub la radojn de veturanta vagonaro [3]; meti tabureton sub siajn piedojn, foliojn sub la presilon; el sub la kanapo la muso kuris sub la liton [4]; (figure) Moab humiliĝis sub la manojn de la Izraelidoj^Z; (figure) Dio metas gentojn sub niajn piedojn^Z.
Rim.: Pri la prepoziciaj kunaĵoj kun al, vidu rimarkon sub al ĉe.

de sub

De ¹,² loko situanta sub: se vi ne havos per kio pagi, oni ja prenos vian litaĵon de sub vi [5]; kolektiĝu la akvo de sub la ĉielo en unu lokon [6]; li mallevis la kapon kaj de sub la palpebroj observis la movojn de la atakantoj [7].

el sub

El loko situanta sub: li trafis el sub pluvo en riveron [8]; el sub la kanapo la muso kuris sub la liton [9]..

II.

Vortero kun la samaj signifoj:

suba

Estanta sub io aŭ iu: suba indico en variablo; suba baro.

sube

En suba loko: rigardu la noton ĉi-sube; vi ne trovis la libron, ĉar ĝi estas sube de mia ĉapelo; la hundo, ekvidinte tablon, kuris suben. malsupre.

subaĵo

Suba parto de aĵo; bazo, kiun oni subŝovas.

a)

subŝtofo

b)

fono la korvoj faris bonan efekton sur la blanka subaĵo de la neĝo^Z.

subigi

Cedigi iun antaŭ io aŭ iu; obeigi: Dio subigas al ni la popolojn^Z; subigi landon al sia regado, soldatojn sub sia jugo; subigi sin, subiĝi al la cirkonstancoj, al la plimulto submeti, venki. klini.

subulo

Homo dependanta de alia.

ĉi-suba

ĉi-malsupra skribu tuj al la ĉi-suba adreso [10].

desubismo

Politiko provanta influi socion desube, tio estas tra la amaso de ordinaraj homoj, kontraste al desuprismo: oni povas celi la ĝeneralan enkondukon de Esperanto laŭ la desubisma vojo, do pere de la kreskigo de la Esperanto-parolantaro [11]. premgrupo

III.

sub-

(prefikso)

1.

En suba loko rilate al alia objekto: subtera; subjupo, subtegmento, subvestoj subporti, subteni (porti, teni estante sube); subskribi (skribi sube); subiri; subkuŝi (kuŝi sube de io); submeti; subordigi; subakvigi (ig kaj iĝ).

2.

En suba loko rilate al aliaj homoj pli altrangaj: subleŭtenanto, suboficiro; submeti ribelantojn. vic-¹.

3.

Per kaŝita, sekreta aŭ hipokrita ago: subaŭskulti, subdiri, subkompreni; subkrii (detene krieti); subpremi ridon; subridi^Z (kaŝe ridi); subrigardas (spionas) malvirtulo virtulon, kaj celas mortigi lin^Z; subvoĉe.

4.

Inkluzivita en alia samstruktura objekto, aŭ iel malpli vasta. subaro, subarbo, subbildigo, subgrafeo, subgrupo, subkorpo, submodulo, subringo, afina subspaco, vektora subspaco, topologia subspaco, subvico.