tradukoj: be ca cs de en es fr he hu it nl pl pt ru sv

*form/o

*formo

1.
Ekstera aspekto: la formo de meblo, vazo, membro, placo; en formoZ, sub la formo de trianguloZ, de piramido, de sonorilo; doni al io la formon de sfero; ricevi, akceptiZ, preni la formon de. VD:figuro, liniaro, fasono, aranĝo.
2.
Maniero de la ekstera montriĝo: la formo de regado ŝanĝiĝis post la milito en multaj landoj; la unuan fojon ŝi nun eldiris en formo de laŭta plendo tion, kion ŝi portis en si de longeZ; la gramatikaj formoj. VD:speco.
3.
Maniero de la ekstera montriĝo konsiderata kontraŭe al la enhavo, al la esenco: la poeto donis al tiu banala temo originalan formon; la formo de tiu parolado estas agrabla, sed la enhavo estas bagatela; la riproĉo estas prava, sed ĝia formo estas tro akra. VD:redakto, stilo, formulo.
4.
Konformeco al la bonedukaj manieroj, al dececo, konveneco, aŭ al la leĝaj formalaĵoj: akurate observi la formojn; mi protestas nur pro formo.
5.
MAT[1] Bildigo de vektora spaco E super korpo K (aŭ kartezia produto de E kun si mem) al K. VD: Atributoj de formo: lineara, n-lineara, simetria.
Rim.: Ĉar K estas evidenta vektora spaco super si mem, formo povas havi la samajn atributojn, kiel havas la bildigoj inter vektoraj spacoj.

forma

Nur laŭ la formo 3 kaj 4.

-forma

(en kunmetaĵo)
En formo de, en formo ...a, havanta formon de ...o, aŭ formon ...an: fadenforma, arkoforma, pirforma, longforma, belformaZ; la ordo de paseroformaj birdoj.

plenformaZ

= formala 4; meritanta sian nomon: havi plenforman kapdoloronZ; plenforma vojo tie trakondukas [2]; pri tio mi havis kun la reĝo plenforman disputon [3].

unuformaZ

Prezentanta ĉie la saman aspekton, nevaria, maldiversa: ke Ĥinujo en la estonteco havos ian unuforman lingvon, estas tamen tre kredeble [4]. VD:monotona, unutona

formi

(tr)
1.
Krei, fari, estigi ion, donante al ĝi difinitan formon, aranĝi laŭ difinita formo: formi puton el argila teroB; formi rondon per cirkelo; formi societon; la fluo formis profundan kavon; pro la multeco de la pasaĝeroj oni devis formi duan vagonaron; ĉiu povas el unu vorto formi diversajn aliajnZ; formi al si juĝon pri ioZ.
2.
Konsistigi, estigi ion, alprenante al si ian difinitan formon, sin prezenti sub ia difinita formo: la vaporoj formas nubojnB; la popolamaso formis longan vicon antaŭ la teatro; ĉe tiu loko la strato formas angulon; la bordoj de Nilo formis bulvardojnB; la limon formis kanuloB; la egipta popolo formis kvazaŭ unu personon [5]; la virinoj formis pli ol du trionojn de la ĉeestantoj; ĉenaĵo da moneroj formis belan kolringon; la dekstraj partioj formas tri grupojn en la Parlamento; la infanoj formis rondon ĉirkaŭ la patrino; la bazon por tiu riĉeco formas la abundo de karbo; MIL formi kvadraton (sin ordigi kvadrate). VD:prezenti.
3.
Havigi per edukado kaj instruado iajn kvalitojn kaj kutimojn, prepari al ia profesio aŭ metio: tiu instituto formas bonajn inĝenierojn; homo formita per libroj. VD:prepari, eduki, kulturi.

formiĝi

Estiĝi laŭ difinita formo; ricevi formon: granda kavaĵo formiĝis sub la domo; la societo formiĝis en la jaro 19...; el tiuj oficistoj formiĝis iom post iom la hereda aristokrataro [6].

formado

Ago formi: formado de societo; vortformado (vortfarado).

formaĵaZ

Formala, laŭforma

formitaĵo

Produkto.

formilo, formujo

Kava modelilo, en kiun oni verŝas molan materion, kiu malmoliĝante konservas la formon de la modelilo: formilo por kuko, statuo, fromaĝo, glaso, papero. VD:matrico, muldilo.

aliformiZ, aliformigiZ

Doni alian formon; transformi: aliformi la frazon, sian veston; ĉirkaŭis ŝin nokta mallumo, kiu maltrankvilecon aliformigas en timegonZ. VD:ŝanĝi, aliigi, metamorfozi.

aliformiĝi

Ricevi alian formon: ĉio iom post iom aliformiĝas en la mondo; la malharmonio aliformiĝas en harmonionZ; senĉesaj aliformiĝoj prezentiĝadis antaŭ ŝiaj okuloj [7].

deformi, fuŝformi, misformi, formodifekti

(tr)
Malaperigi la donitan formon, doni malbonan formon, defaligi de la bona formo.

reformi

(tr)
Doni alian pli bonan formon: reformi la socion, la lingvonZ, la regularon; fari reformojn; reformistoZ; reformemuloZ.

transformiZ

Aliformi.

transformo

1.
Aliformado.
2.
MAT[8](fakula ĵargono) Bildigo, plejofte de afina spaco al ĝi mem. SUB:delokigo, homotetio, inversigo, projekcio, simetrio, simileco, translacio, rotacio.

transformilo

ELE
Aparato por transformi la proprecojn de elektra kurento, transformatoro: Potencajn reflektoregojn, transformilojn je kvindek mil kilovatoj, volframon kaj molibdenon, gutaperkajn tubetojn, malgrandajn motorojn kaj elektrajn varmigilojn [9].

transformismo

FIL
Doktrino, kiu klarigas la diferenciĝon de la vegetaĵaj kaj bestaj specoj per transformiĝo de primitiva tipo, kiu dum jarmiloj evoluadis adaptiĝante al la medio.

diferenciala formo

MAT[10]
(super topologia vektora spaco, kun skalaraj valoroj) Bildigo de tiu spaco al ĝia topologia dualo : diferencialo de bildigo de vektora spaco E al ĝia baza korpo K estas diferenciala formo; la diferencialan formon f(x,y).dx+g (x,y).dy oni nomas ekzakta, se ĝi estas diferencialo de iu duvariabla reela funkcio.
Rim.: La ĉi-supra difino limiĝas al unuagradaj diferencialaj formoj kun skalaraj valoroj. Ekzistas pli ĝenerala difino por p-gradaj diferencialaj formoj kun vektoraj valoroj.

hermita formo

MAT
(super kompleksa vektora spaco E) Tia seskvilineara formo φ, ke φ(x,y) = κ(φ(y,x)), kie κ signas la operacion konjugo. VD:Hermito.

vivoformo

BIO Grupo da vegetaloj aŭ animaloj, parencaj aŭ ne, prezentanta similajn eksterajn trajtojn, estiĝintajn per konverĝo kaŭzita de adaptiĝo al unu sama vivmedio: la diversspecaj herboj estas vegetala vivoformo; la vespertoj kaj birdoj apartenas al unu animala vivoformo.

tradukoj

anglaj

~o: form; trans~o 2.: transformation; trans~ilo: transformer; diferenciala ~o: differential form; hermita ~o: Hermitian form; vivo~o : life form.

belorusaj

~o: форма; ~a: фармальны ; -~a: -падобны, у форме ...; plen~a: форменны; unu~a: аднаабразны , аднастайны; ~i: фармаваць, рабіць, утвараць; ~iĝi: фармавацца, утварацца; ~ado: фармаваньне, стварэньне, утварэньне; ~aĵa: фармальны ; ~ilo, ~ujo: форма, шаблон; ali~i, ali~igi: пераўтвараць, трансфармаваць; ali~iĝi: пераўтварацца, трансфармавацца, зьмяняцца; de~i, fuŝ~i, mis~i, ~odifekti: дэфармаваць; re~i: рэфармаваць; trans~i: трансфармаваць, пераўтвараць; trans~o: трансфармацыя, пераўтварэньне; trans~ilo: трансфарматар; diferenciala ~o: дыфэрэнцыяльная форма.

ĉeĥaj

~o: tvar; ~i: tvořit, formovat.

francaj

~o: forme; ~a: formel; -~a: -forme, en forme de...; plen~a: en bonne et due forme; unu~a: uniforme (adj.); ~i: former, instruire, modeler; ~iĝi: se former, apparaître; ~ado: formation ; ~aĵa: formel; ~ilo, ~ujo: forme, moule; ali~i, ali~igi: transformer, changer, métamorphoser, remanier; ali~iĝi: se transformer, changer, se métamorphoser; de~i, fuŝ~i, mis~i, ~odifekti: déformer; re~i: réformer; trans~i: transformer; trans~o 1.: transformation; trans~o 2.: transformation; trans~ismo: transformisme, évolutionnisme; diferenciala ~o: forme différentielle; hermita ~o: forme hermitienne.

germanaj

~o: Form; -~a: -förmig; unu~a: einheitlich, einförmig, uniform; ~i: formen, bilden, ausbilden; ~iĝi: sich bilden, sich formieren; ~ado: Bildung ; ~aĵa: formell, förmlich; ~ilo, ~ujo: Form ; ali~i, ali~igi: umformen, umwandeln; ali~iĝi: sich verwandeln; de~i, fuŝ~i, mis~i, ~odifekti: verformen; re~i: reformieren; trans~i: verwandeln; trans~o 2.: Transformation; trans~ilo: Transformator, Umspanner; diferenciala ~o: Differentialform; hermita ~o: Hermitesche Form; vivo~o : Lebensform.

hebreaj

unu~a: אחיד.

hispanaj

~o: forma; unu~a: uniforme; ~i: formar; ~iĝi: formarse; ~ado: formación; ~ilo, ~ujo: molde; trans~ilo: transformador.

hungaraj

~o 1.: forma, alak; ~o 2.: forma; ~o 3.: forma; ~o 4.: formalitás, formaság, forma; ~o 5.: forma; ~a: formai, alaki; -~a: -formájú, -alakú; plen~a: igazi, rendes, valódi; unu~a: egyforma; ~i: formáz, formál, alakít, kialakít, kiképez; ~iĝi: alakul, formálódik, kialakul, képződik; ~ado: alakítás, formálás, képzés, kiképzés, kialakítás; ~aĵa: formális; ~itaĵo: kialakítás, termék, alkotás; ~ilo, ~ujo: forma (pl. sütő-), öntőforma; ali~i, ali~igi: átalakít, megváltoztat; ali~iĝi: átalakul, megváltozik; de~i, fuŝ~i, mis~i, ~odifekti: deformál, eltorzít; re~i: reformál, megújít, újjáalakít; trans~i: átalakít, megváltoztat, transzformál; trans~o 2.: transzformáció; trans~o: átalakul, megváltozik, transzformálódik; trans~ilo: transzformátor; trans~ismo: transzformizmus, transzformista fejlődéselmélet ; diferenciala ~o: differenciálforma; hermita ~o: hermetikus forma.

italaj

trans~ilo: trasformatore.

katalunaj

trans~ilo: transformador.

nederlandaj

unu~a: eenvormig; trans~ilo: transformator.

polaj

~o 1.: kształt; ~o 2.: postać, forma; ~o 3.: postać, forma; ~o 4.: forma, kondycja; ~o 5.: forma; ~a: formalny; -~a: -kształtny, -foremny; plen~a: ukształtowany, wykształcony (ukształtowany) , uformowany; unu~a: w jednej formie, w jednej postaci, niezmienny; ~i 1.: tworzyć, formować, kształtować; ~i 2.: tworzyć, formować, kształtować; ~i 3.: wykształcać, formować; ~iĝi: formować się, kształtować się; ~ado: formowanie, kształtowania; ~aĵa: formalny; ~ilo, ~ujo: forma, szablon, matryca, sztanca; ali~i, ali~igi: przekształcać, transformować; ali~iĝi: przekształcać się, transformować się; de~i, fuŝ~i, mis~i, ~odifekti: zniekształcać, odkształcać, deformować; re~i: reformować, przekształcać; trans~i: przekształcać, transformować; trans~o 1.: przekształcenie, transformacja; trans~o 2.: przekształcenie; diferenciala ~o: forma różniczkowa; hermita ~o: forma hermitowska.

portugalaj

~o: forma, feitio, jeito, talhe; unu~a: uniforme; trans~ilo: transformador.

rusaj

~o: форма; ~a: формальный ; -~a: -видный, -образный; plen~a: форменный; unu~a: однообразный, единообразный; ~i: формировать; ~iĝi: формироваться, сформироваться; ~ado: формирование ; ~aĵa: формальный; ~itaĵo: формация; ~ilo, ~ujo: форма, шаблон (для отливки и т.п.); ali~i, ali~igi: превращать, преобразовывать, трансформировать; ali~iĝi: превратиться; de~i, fuŝ~i, mis~i, ~odifekti: деформировать; re~i: реформировать ; trans~i: трансформировать, превращать, преобразовывать; trans~o 1.: трансформация, преобразование, превращение; trans~o 2.: преобразование; trans~ilo: трансформатор; trans~ismo: трансформизм; diferenciala ~o: дифференциальная форма; hermita ~o: эрмитова форма; vivo~o : биоморфа, жизненная форма.

svedaj

unu~a: enhetlig, enformig.

fontoj

1. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana, „bilineara formo“
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dano Holger
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
4. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 5, el la vivo kaj sciencoj, bagateloj
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Antaŭparolo
6. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Antaŭparolo
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
8. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana
9. V. Varankin: Metropoliteno
10. La Nova Plena Ilustrita Vortaro

administraj notoj

pri diferenciala ~o: 
        Mi ne trovis auxtoritatan fonton. [MB]
pri hermita ~o: 
        Mi ne trovis auxtoritatan fonton. [MB]
[^Revo] [form.xml] [redakti...] [artikolversio: 1.41 2010/05/21 16:31:01 ]